Özsermaye Kârlılık Oranı Nedir? Ne İşe yarar?

Herkese selamlar! Warren Buffett’ın en çok vurguladığı finansal rasyonlardan bir tanesi özsermaye kârlılık oranı. Bunun artmasının-azalmasının yönetim performansı ölçmede en iyi yol olduğunu söylüyor. Kısacası hisse senedi sahibi ve ortak olarak benim sermayemin ve dağıtılmayan kârların nasıl değerlendirildiğini gösteriyor.

Bu oranı kullanmak istedim ama özsermaye kârlılık oranı bir türlü oturmadı kafamda. Ben de işe temelinden başlayayım dedim. Bu hafta sonu özsermaye kârlılık oranını inceleyeceğim.

Aynı zamanda da hayat devam ediyor. Katılınacak bir düğün ve bir cenaze var. Aynı günde bir mutluluk bir hüzün.

Bir baş sağlığı bir de mutluluklar dileyerek yazıya başlıyorum …

Özsermaye Nedir?

Özsermaye kârlılık oranını öğrenmeden önce özsermayenin ne olduğunu bilmek gerekiyor.

Özsermaye; dağıtılmayan kârlardan ve şirket ortaklarının koyduğu sermayenin toplamından oluşuyor. Bir başka değişle bilançoda varlıklar- yabancı kaynaklar= Özsermaye diyoruz.

Özsermaye Kârlılık Oranı Nedir (ROE)?

Özsermaye Kârlılık oranı= Net kâr/Özsermaye

Örnek 1: ABC şirketinin 2016 yılı net kârı 300 TL. Özsermayesi ise 1.000 TL. Böylece özsermaye kârlılık oranı 300/1.000= %30 diyoruz.

Örnek 2: SODA’nın 2016 yılı net kârı 576 milyon TL. Aynı dönemde özsermayesi ise 2.599 milyon TL’dir. Özsermaye kârlılık oranı ise 576/2599= %22,15 deriz yani SODA şirketi hissedarlarına dağıtmayıp bünyesinde tuttuğu her bir TL’lik parasına karşılık 0,22 TL para kazanmıştır. Seneye SODA bunu düşürürse %10’a o zaman ben de sorarım kardeşim sen niye böyle yaptın diye. Ama %25’e yükseltirse paramı daha iyi yönetmiş demektir sayın genel müdür.

Burada dikkatimi çeken dikkatimi çeken bir iki ayrıntı verip öneride bulunacağım…

• Net kârı yıllık olarak almak gerekiyor. İleri doğru alırsanız net kârı tahmin etmeniz gerekir, eğer sektörlerin diğer oyuncularıyla karşılaştırmak isterseniz geriye doğru dört çeyrek alabilirsiniz.
• İki şekilde kullanılabilir. İlk olarak şirketin yönetiminin mesela 2016 yılı ile 2015 yılı arasındaki yönetim performansını karşılaştırmada kullanabilirsiniz. 2015 yılında %20 ROE ile çalışırsa sizin paranızı daha kötü yönetmiş demektir genel müdür. O zaman gel kardeşim sen ne yaptın 2016’da uyudun mu diyebilirsiniz. Genel kurulda bu konuda soru sorabilirsiniz.  İkinci olarak da iki şirketi karşılaştırmada kullanılabilir. İki firma var , bunlar aynı sektörde; birinin ROE’si %30 diğerinin ROE’si %15 ise ilk şirket hissedarlarının parasını iki kat daha iyi kullanıyor demektir.
• İş Yatırımın internet sitesine gittiğinizde analiz sekmesinden istediğiniz şirketi seçip ara tuşuna basarsanız sol altta gerekli özkaynak ve net kâr bilgilerine ulaşabilirsiniz.
• Ya da www.investing.com‘dan bu oranları görebilirsiniz. Üstte arama yerine hissenin kodunu yazıp hissenin sayfasına girin. Sonra finansallar sekmesini bulun. Finansallar sekmesinin içinde oranlar bölümü var. Oraya girdiğinizde son 12 aylık ve 5 yıllık ortalama özsermaye kârlılık oranını görebilirsiniz.
• Reuters’te de bu bilgiler var beş yıllık ortalamaları ile birlikte.  Başka yol bilen varsa lütfen yorumlara yazsın.
• Yüksek borcu olan, abuk subuk yönetilen şirketlerde her oran gibi bu da anlamsızdır.

Yiğit Kısa Kes Ne İşe Yarar Bu Özsermaye Kârlılık Oranı yani ROE?

Uzun vadeli yatırıma uygun olan şirketler büyük oranda yüksek özsermaye kârlılığı olan ve bunu istikrarlı olarak sürdürebilen şirketlerdir! Yüksek ROE’sini istikrarlı bir şekilde sürdüren hatta arttırabilen şirketler hissedarlarına büyük geri dönüşler sağlarlar.

Bu getirinin enflasyonun ve hatta mevduat faizinin üzerinde olması beklenir ki girdiğim riske değsin ve para kazanabileyim. Yoksa uzun vadeli ROE ortalaması %5 olan şirkette beklesem de büyük ihtimalle pek bir şey değişmeyecektir.  Sonuçta zaman sadece armutları olgunlaştırır.

Daha sonra değineceğim ama hissedar olarak da bunu temettü politikasını belirlerken kullanabiliriz. Mesela şirket eğer enflasyon %10 ise ve şirket %20 ROE ile çalışıyorsa benim paramı enflasyonun iki katı ile değerlendiriyor demektir. Temettü vermeyip yatırım yapabilir. Ama %5 ROE ile çalışıyorsa o zaman temettü versin derim. En azından kârı mevduata koyar daha fazla kazanırım. Tabii CEO’yu kovup yenisini getirmek de bir seçenek:)

Toparlarsam

Sonunda kafamda Özsermaye karlılık oranını yerleştirebildim. Bundan sonra şirketleri değerlendirirken alet çantama bunu da eklemiş bulunuyorum.

Siz bu oranı kullanıyor muydunuz? Lütfen ekleyeceğiniz bir şey varsa yukarıdakiler yazmayı unutmayın. İyi hafta sonları dilerim.

Saygılar.