Piyasa zamanlaması (market timing) her yatırımcının rüyalarını süsleyen ve %99’umuzun (itiraf etsek de etmesek de) yapmaya çalıştığı bir eylemdir. Düşükken alıp yüksekten satmak, piyasa düşerken dışarıdan izlerken tüm yükselişlerde içinde olmak… Ne güzel olurdu değil mi?
Hangimiz şu sözleri işitmedik ki?: “Biraz daha düşsün alacağım, seçim geçsin alacağım, eğer şu olursa satacağım, kriz geliyor dışarıda durmak lazım.”
Ya da biraz daha genişletelim: “2008 krizinin en dibinde şu hisse senedini alsaydın şimdi köşe olmuştun. 2001 krizinde şu kadar lot hisse senedi alsaydın şimdi Hawai’de sörf yapıyordun vs vs.”
Ama bakın Vanguard Yatırım Fonlarının kurucusu John C. Bogle bu konuda ne diyor:
Piyasa tepedeyken satmak ve dipteyken almak çok güzel olurdu fakat 55 yıllık iş hayatımında sadece bunun nasıl yapılacağını bilen birini değil, bunun nasıl yapılacağını bilen birini tanıyan birini de görmedim.
Ya da Peter Mallouk:
Bütün kariyerim boyunca, kişisel olarak tam tepedeyken piyasadan çıkıp, en dipten piyasaya giren bir yatırımcı görmedim. Bir kez bile… Ve, bunu yapanın sürekli olarak tekrar etmesi gerekir. Profesyoneller bile bunu yapamazken, kankanızın bunu yapabileceğini mi düşünüyorsunuz? İstatistikler, olasılıklar ve ortak akıl bunun olamayacağını söylüyor.
Yani dostlar bir daha piyasa zamanlaması ile ilgili bir şey duyduğunuzda aklınıza ünlü yatırımcıların sözleri gelsin.
Bir müjde vererek başlayayım. ‘Çoğumuz yaptığımız günlük piyasa tahminlerinde yanılacağız. Her sene sürekli haklı çıkanların oranı ise %0,000000001’i geçmeyecek. Ahım şahım yorumcularınki bile…
Hadi başlayalım.
Piyasa Zamanlaması ile İlgili Ünlü Yatırımcı Sözleri
Borsa düşünce ne yapmak gerekir? Wall Street Journal’da çıkan yatırım gurularının görüşlerini okuyun. Ve okuduğunuzda, gülün. Hepimiz üstadların kısa dönemli piyasa hareketlerini tahmin edemeyeceğini biliriz. Fakat bu insanlar yine de ne olup bittiğinden hiç haberleri yokken çaresizce akıllı görünmeye çalışırlar.
Jonathan Clements
Kısa vadedeki piyasa hareketlerini tahmin edebildiklerini sanan ya da kısa vadeli tahminler yapanları dinleyenler çok büyük hata yapıyorlar.
Warren Buffett
Hisse senedi piyasasının zaman zaman düşmesi doğaldır. Kötü bir piyasadan kaçınmak için geliştirilmiş bir sistem de yoktur. Piyasa zamanlaması yapmadan bunu yapamazsınız ki bu da çok ahmakça bir davranıştır. Mucize beklemeden, istikrarlı tasarruf yaparak muhafazakar yatırım yapmak gidilecek tek yoldur.
Charlie Munger
Korku yüzünden satmayın ya da açgözlülük yüzünden almayın. İstikrarla yatırım yapmayı sürdürün ve uzun dönemde piyasanın işini yapmasına müsade edin.
Norman Fosback
Yatırımcılar umutsuzca piyasa zamanlaması yapabileceklerini düşünüyorlar fakat istatistikler başka bir hikaye anlatıyor.
Liz Ann Saunders
Piyasa zamanlaması ile ilgili saçmalıklara inanmıyorum. Sadece değerli şeyleri alırım ve zamanı geldiğinde piyasa bu değeri farkeder.
Henry Earl Singleton
Piyasa tahmini yapan üç çeşit insan vardır. Ne olacağını bilmeyenler, ne bilmediğini bilmeyenler, bilmediğini gayet iyi bilen fakat biliyormuş gibi yapıp sürüyle para kazananlar.
Burton Malkiel
Potansiyel bir müşterinin en çok duymak istediği şey yükselişlere katılıp düşüşlere yakalanmadan piyasadan çıkabileceğidir.
Peter Mallouk
Düzeltmeleri beklemek ya da düzeltmeleri tahmin etmeye çalışmak, düzeltmelerin kendisinden çok daha fazla para kaybettirmiştir.
Peter Lynch
İnsan kendi çıkarı ile çatışan her bir fikri anlamaktan yoksundur.
Descartes
Herhangi bir piyasa zamanlayıcısını Forbes’in yayınladığı en zenginler listesinde gördüğümü hatırlamıyorum. Eğer piyasa düzeltmelerini tahmin etmek mümkün olsaydı, ondan milyarlarca dolar para kazanmış insanlar aklınıza geliverirdi.
Peter Lynch
Kısaca televizyona çıkmak ve müşteri bulmanın en kola yolu piyasa zamanlamasını satmaktır. Finansal hizmet endüstrisi kasti olarak yanlış bilgi vermeyi ödüllendirir.
Peter Mallouk
Bundan bir yıl sonra hisse senetlerinin , faizlerin ya da genel işletme durumunun ne olacağına dair bir fikrimiz yok. Hisseler üzerine yapılan tahminlerin tek faydasının falcıları iyi göstermek olduğunu düşünüyoruz. Kısa dönemli piyasa tahminlerinin zehirli olduğunu, hem çocuklardan hem de piyasada çocuk gibi davranan yetişkinlerden uzak tutulması gerektiğini düşünüyoruz.
Warren Buffett
Tahminler size tahmini yapan hakkında çok şey söyler fakat gelecek hakkında hiç bir şey söylemezler.
Warren Buffett
Hisse senetlerinden kazanç elde etmek sabır gerektirir. Öngörü değil.
Jeremy Siegel
Finansal piyasalarda geriye bakıldığında her şey tam görünürken ilerisi her zaman kör karanlıktır. Dolayısıyla bir çok yatırımcı için piyasa zamanlaması pratik ve duygusal olarak imkansızdır.
Benjamin Graham
Geleceği tahmin eden yalan söyler, doğru söylese bile…
Atasözü
Piyasa haber bültenlerinden para kazanmanın tek yolu onları satmaktır.
Malcolm Forbes
Size piyasa zamanlamasını ana yatırım strateji olarak benimseyip de uzun dönemli iyi sonuçlar elde eden bir yatırım fonu gösteremem.
Don Philips
Sadece yalancılar kötü günlerde piyasa dışında olup, iyi zamanlarda piyasada olurlar.
Bernard Baruch
Piyasa zamanlaması yapanların onur listesinde kimse yoktur.
Jane Bryant Quinn
Piyasa zamanlaması uzun dönemli yatırımcılar için cazip değildir. Geyik ya alabalık avında olduğu gibi yatırımcılar “orada olmanın” ve “sürekli sabır göstermenin” önemini anlamalılar. Böylece fırsat kapıyı çaldığında orada olabilirler.
Charles Ellis
Piyasa zamanlaması yüzünden ortalama yatırımcı piyasa getirisinin çok daha altında kazanır.
Daniel Kahneman
J.P. Morgan’a genç bir yatırımcı piyasaların nasıl olacağını sorar. Cevap ise şöyledir: “Dalgalanacak genç adam, dalgalanacak.”
Wall Street’teki 60 yıllık kariyerimden bir şey öğrendiysem o da insanların hisse senedi piyasasında neler olacağını tahmin ederek başarılı olamayacaklarıdır.
Benjamin Graham
Wall Street asla değişmez. Cepler değişir, ahmaklar değişir, hisseler değişir fakat Wall Street asla değişmez. Çünkü insan doğası değişmez.
Jesse Livermore
Piyasa zamanlaması ile ilgili tavsiyelerin yatırımcıların finansal sağlıklarına çok zararlı olduğuna yönelik etkileyici bir kayıt vardır.
Peter Bernstein
Son olarak;
Uzun vadeli yatırım yapıp sürekli piyasa haberlerini dinlemek neye benzer biliyor musunuz? Elinde yo-yo ile yüksek bir dağa tırmanan adamın dağ yerine yo-yo’ya bakmasına…
Alan Aberson
Toparlarsam
Büyük yatırımcılar bile piyasa zamanlamasını beceremezken biz küçüklerin bunu yapmaya çalışması ne kadar doğru?
Ya da bunu yapabileceğine inanması ne kadar gerçekçi?
Yatırımcıların, olabildiğince tasarruf edip gelir arttırıcı şeylerle uğraşmak yerine, kısa vadeli piyasa hareketlerini tahmin etmeye çalışması (bunun nafile bir uğraş olduğunu bile bile) enerjiyi ve zamanı boşa harcamaktan başka bir şey değil mi?
Şu dünyada hangimizin bu kadar bol zamanı var ki?
Kısa vadeli tahminler yapan bir piyasa tahmincisinin yazısını okuduğunuzda ya da bir televizyon programında borsa yarın ne olur başlığı gördüğünüzde, aklınıza burada yazan ünlü yatırımcıların sözleri gelsin.
Saygılar.
Merhaba Yigit Bey,
Yazinizdan once tam da sunu okuyorudum.
https://fourpillarfreedom.com/should-you-invest-when-the-stock-market-is-at-an-all-time-high/
Zamanlama manidar derler ya ayni oyle oldu:) Borsanin gelecegini tahmin etmeye calismaktansa duzenli olarak birikim yapip aylara yayilmis bir yatirim en mantiklisi.
Tesekkurler yaziniz icin.
Sayın Gökhan Bey,
Gerçekten iyi denk gelmiş:)
Bakalım zaman bizi haklı çıkaracak mı? Merakla bekliyorum.
Saygılar.
Merhaba yiğit bey
Merak ediyorum piyasada uzun zaman zararda olduğunuz dönemleri nasıl atlatıyorsunuz
Sayın Hasan Bey,
Borsadaki parama kısa veya uzun vadede (5-10 yılda) ihtiyacım yok. Hiç ihtiyacım olmayan, kaybetsemde yaşam standardımdam bir şey kaybettirmeyecek bir para. Yanlış anlaşılmasın, bana göre çok büyük bir miktar ama hepsini kaybetsem de aç veya açıkta kalmam. Bu psikolojik olarak bu dönemleri rahat geçirmemi sağlıyor.
Dalgalanmalara hayatım boyunca daha bir çok kez rastlayacağımı biliyorum.
Diğer yandan “kendi çapımda” şirketlerime güveniyorum. Kendi çapımda dedim çünkü iki senelik biriktirme döneminde bir çok kez yanıldım. Ama Peter Lynch’in dediğine göre seçtiğim 5 şirketten 1-2 tanesi çok iyi performans gösterecek, 1-2 tanesi orta halli olacak, 1 tanesi de kötü performans gösterecek, buna hazırım.
Bu iki senede bakış açım da çok değişti. Alacağım eşyanın fiyatı düştü diye niye üzüleyim ki? Giysi alacak olsam dolaptaki giysilerin değeri düşünce üzülür müyüm? Hayır?
Ülkemiz gelişip büyüdükçe biz de bundan yatırımcı olarak payımızı alacağız. Yeter ki refah artsın.
Saygılar.
Yazılarınızı zevkle okuyorum. Buffett mektupları bitti fakat kendisinin ara ara röportajları oluyor onları çevirirseniz çok makbule geçer.
Sayın Kerem Bey,
Denk geldikçe bir şeyler yapmaya çalışıyorum. Ama şu anda öyle bir şey elimde yok.
Desteğiniz için teşekkür ederim.
Saygılar.
[…] ekonomik olaylara bağlı olarak piyasa zamanlaması yapabilen çok kişi […]
[…] Yazar burada sonunda niyetini belli etmeye başlıyor. Joel Greenblatt da kendinden önceki değer yatırımcıları gibi piyasa zamanlaması yapmanın çok zor olduğunu hatta imkansız olduğunu biliyor. […]
[…] Piyasa zamanlaması yapmaya çalışmak, […]
[…] Hisse senedi yatırımına yeni başlayan arkadaşlar resmen piyasa zamanlaması yapmaya özendiriliyor. Ama istisnayı başaran yatırımcılar olsa da “Piyasa zamanlaması yapmak imkansızdır.” […]
[…] Kendi adıma piyasa zamanlaması yapmayı beceremiyorum. Çoğu yatırımcı da piyasaların ne zaman düşüp ne zaman yükseleceğini bilmenin imkânsız o… […]
[…] fiyatlarının düşüp faizlerinin yükseldiği bir ortamdayız. Daha da düşer mi? Belki… Piyasa zamanlaması yapmaya çalışmıyorum. Şirketlere odaklanıp olabildiğince tasarruf etmeye […]
[…] yüzden, piyasa zamanlaması yapmaya çalışmak yerine şirketlere odaklanmaya devam edeceğim. Kontrol edemeyeceğim şeylere […]
[…] Kendilerine uzun vadeli yatırımcı diyebilirler ama değiller. Kendilerini piyasa zamanlayıcısı… […]
[…] Bu yükselişin nereye kadar devam edeceğini ise kimse bilemez. Nitekim ben piyasa zamanlaması yapmaya da çalışmıyorum. […]
[…] örnek verirsek de senet almak için doğru zaman mı bilmiyorum, kimse bilmiyor. Bütün ünlü yatırımcılara göre piyasa zamanlaması yapmak imkansızdır. Onun için azar azar alıp ortalama […]
[…] yandan, bütün büyük yatırımcılar da piyasa zamanlamasının yapılamayacağını üstüne basa basa söylüyorlar. En sevdiğim ise Burton Malkiel’in […]
[…] ralli bana şaşırtıcı gelmiyor çünkü kısa vadede piyasanın nereye gideceğini zaten kimsenin tutarlı ve sürekli olarak bilem… varsayıyorum. Baştan cahilliğimi kabul etmişim. Bana kar ne yapsın boran ne […]
[…] vurgulamaya çalıştığım ana noktayı destekliyor: Düzeltmeler tahmin edilemez. Acıdan kaçmak için sattığınız hisse senedi, bir sonraki getiriyi kaçırmanıza sebep […]
[…] çok uzun süredir beklenen kriz ne zaman gelir bilmiyorum çünkü piyasa zamanlaması yapmak imkansızdır ama size iki tane balon işaretinden bahsetmek istiyorum. Bunlardan ilki uzun süredir devam eden […]
[…] selamlar, bir çok ünlü yatırımcı tarafından ayı ve boğa piyasalarının tahmin edilemeyeceği söylen… Bunu tahmin etmek yerine iyi şirketlerde pozisyon alıp değerine ulaşıncaya kadar sabırla […]
[…] çöp tahvil yatırımcısı Howard Marks bir yazısında piyasa tahmini yapmanın imkânsız olması gibi faiz tahmini yapmanın da imkânsız olduğunu belirtiyor ve ekliyor: “Eğer üç kez üst […]
[…] istikrarlı bir şekilde piyasa zamanlaması yapılamayacağını ve buna göre bir yatırım strateji oluşturmanın başarısız olacağını […]