Herkese selamlar!
Artık gösterileri ülkemizde eskisi kadar yayınlanmasa da Amerikalı komedyen Jerry Seinfeld çağının en büyük komedyenlerinden biri olarak bilinir.
Uzun yıllar yaptığı showlar Amerika’da bir numara olmuş, aşırı istikrarlı bir komedyendir.
Ben de CNBC-e’de dizi izlediğimiz günlerde dizinin sonlarına yetişmiştim.
1998 yılında 267 milyon dolar kazanan komedyen, 2008 yılında bile 85 milyon dolar kazanmaya devam etmiş. Müthiş bir rakam… 10 yıllar sonra bile istikrarlı bir gelir akışını herkes sağlayamaz.
Fakat komedyeni ünlü yapan ne yaptığı şakalar, ne de kazandığı milyonlar. Onun özelliği insanları eğlendirmeyi aynı yüksek kalitede çok uzun süre devam ettirebilmesi!!! Yani kararlılığı ve üretkenliği…
Bu yazıda komedyenin bunu nasıl başardığından bahsedeceğim. Sonrada bunu kendi hayatımıza, yatırım stratejimize nasıl ekleyebilirizi tartışacağım.
On yıllarca daha kaliteli işler yapmış, sürekli oyunlar yazmış, showlar, standuplar yapmış bir komedyen düşünüyorum. Bir de sürekli bir şeyleri yapmayı erteleyen, planlarını bozan, bir türlü istikrar yakalayamayan kendimi.
Siz de bir düşünün kendinizi. Hiç uzun vadeli yatırımcı olacağım diyerek iki hafta sonra “bu hisse de çok çıktı canım, düşünce tekrar alırım” dediğiniz olmadı mı, ya da her ay hisse alacağım, ömrüm boyunca da yatırım yapmaya devam edeceğim deyip iki ay sonra başka dala zıpladığınız zamanlara ne demeli 🙂
Şimdi gelelim işin özüne…
Seinfeld Stratejisi
Genç bir komedyen Jerry Seinfeld’in sahne aldığı mekana gidiyor ve bir şekilde onunla konuşma imkanı buluyor. Tabii ki sorduğu soru şu: “Genç bir komedyene ne tavsiye edersiniz?”
Cevap ise şöyle:
İyi bir komedyen olmak her gün daha iyi şakalar yapmaktan geçer ve daha iyi şakalar bulmak için de her gün yazmak gerekir.
Bunu yapabilmek için kendime 365 günün olduğu bir tablo yaptım ve duvarıma astım. Her gün yeni bir şey yaptığımda o günün üstüne kocaman bir kırmızı çarpı atıyorum.
Belli bir süre bunu yaptığında tabloda bir zincir oluşacak ve bu zincir her gün büyüyecek. Özellikle bir kaç hafta geçtikten sonra zincir daha da belirgin hale gelecek. Senin görevin o zinciri kırmamak!!!
Yani ne olursa olsun yazmaya devam etmek…
Dikkatinizi çekmek istediğim nokta ünlü komedyenin zinciri kırmamaya odaklanması. Muhteşem şakalar yazmaktan, ünlü olmaktan, paradan, kısacası hiçbir sonuçtan bahsetmiyor. Sadece her gün yaz ve zinciri kırma diyor.
Zinciri Kırmayın!
Zinciri kırmayan insanları hayatınızın her tarafında görebilirsiniz. İyi bir kemancı günde en az 4 saat çalışmak zorundadır. Bir gün bırakırsa geriye gider. Michael Phelps yıllardır rakipleri uyurken havuzda antrenman yapıyordu. Garry Kasparov tüm satranç taktiklerini ezbere bilmesine rağmen her gün saatlerce oyun oynuyordu. Warren Buffett’ın şirket araştırmadığı bir gün yoktur ve günde 500 sayfa rapor okuyor.
Peki bu insanlar hiç kaybetmediler mi? Tabii ki kaybettiler. Kemancı konserde yanlış notaya bastığı için orkestra şefinden azar işitip kaç kere rezil oldu, Michaes Phelps onlarca kez dereceye giremedi, Garry Kasparov sayısız oyun kaybetti, Warren Buffett kaç tane başarısız yatırım yaptı.
Fakat hiç biri zincirini kırmadı ve ne yapıyorlarsa daha iyisini yapmaya çalışarak, kararlılıkla devam ettiler. İşte bu, onları diğerlerinden ayıran şey oldu. Kararlılık, başarısızlıklarda yılmamak, sonuçlara değil, SÜRECE odaklanmak.
Uzun Vadeli Yatırımcılık, Seinfeld Stratejisi ve Kararlılık
Herkesin uzun vadeli yatırımcılığı olduğunu söylediği bu günlerde farketmişsinizdir, işin psikolojisine daha çok odaklanmaya başladım. Çünkü doğru şirketleri seçmek artık çok kolay. Zor olan kararlılıkla beklemek, yola neden çıktığını unutmamak ve disiplinli bir şekilde yola devam edebilmek. Yani zinciri kırmamak!
Her ay hisse alacağım diyorsan, az çok demeden alım yapmak mesela. Çünkü zincir kırılırsa alamazsın.
Her gün yarım saat kendini finans konularında eğitmek… O çarpıları attıkça vazgeçilmez olur.
Amaç her gün o tabloya bir çizik atmak olmalı. Her ne hedefliyorsak hedefleyelim. Belli bir süre sonra farkedeceğiz ki, artık o çizgiyi atmamak bizi rahatsız edecek. Süreklilik bizim hayatımızın bir parçası olacak.
Eğer amaç para kazanmak olursa, insan duyguları ve hırsları işin içine girer ve hata yapmamıza sebep olur. Sonuçta kim ne derse desin, bence en baskın duygu hırstır. Bunu kararlılığın içine katabilen ve sonuca değil sürece yönelebilen insanlar başarılı olurlar, oluyorlar.
Bunu yapamayanlar ise zaten başarılı olamıyor.
Toparlarsam
Hayatta kaybetmeyen bir insan göremezsiniz. Herkes bir şekilde kaybetmiş ve yenilmiştir. Kimi satranç maçını, kimi yüzme yarışını kaybeder. Kimi de borsada para kaybeder.
Kaybedenlerin bir çok özelliği varken kazananların özelliği sayılıdır. Bunların başında hiç bir zaman zinciri kırmamak, sürekli kararlı bir şekilde çalışmak ve disiplini elden bırakmamak var.
Yatırımcılıkta da bu şekilde. Eğer en iyi hisse senedi yatırımcısı olmak istiyorsanız mutlaka sürece odaklanmalısınız. En çok parayı ben kazanacağım demek maalesef iyi bir motivasyon kaynağı değil. Sadece hırslarınızı daha fazla besleyip hata yapmanıza sebep olur. Çünkü bir sonuçtur.
Onun yerine sürece odaklanın. Her gün bir saat ekonomi ve borsa çalışacağım, her gün bir hisse araştıracağım, her gün bir oran öğreneceğim gibi süreçlere odaklanmak kararlılığınızı arttıracaktır.
Ben yarın, koca kırmızı çarpıları atacağım tablomu hazırlamaya başlıyorum. Ya siz?
Ek 1: Twitterdan Fuat Bey yazının bir videosunu yapmış. Kendisine çok teşekkür ederim. Buradan ulaşabilirsiniz.
MERHABA YİĞİT BEY,
YAZINIZI KEYİFLE OKUDUM VE DÜŞÜNDÜM;ÇOK HAKLISINIZ DOĞRU HİSSEYİ SEÇMEKTENSE KARARLI BİR ŞEKİLDE HEDEFİNİZE ULAŞANA KADAR DEVAM ETMEK ÇOK ZOR VE DAHA ÖNEMLİ.
YAKIN ZAMANA KADAR BİR HİSSEDE YOĞUN ALIM YAPTIM HEDEFİME ULAŞMADAN FİYATLAR İKİ KEZ CİDDİ YÜKSELİŞ GÖSTERDİ VE İKİNCİSİ SONRASI YÜZDE 80 CİVARINI SATTIM
ŞİMDİ YEMEK BORUMA SANKİ AYVA TAKILDI GİBİ HİSSEDEİYORUM.
HEDEFE ULAŞMADAN ERKEN ÇIKTIĞIM İÇİN KAR ETMENİN TADINI TAM HATTA HİÇ ALAMADIM.
BU BANA BİR DERS OLDU,İNANIYORUM BİRDAHAKİNE KARARLI OLARAK BEKLEYECEĞİM,BİR DAHA AYVA TAKILSIN İSTEMİYORUM,BEDELİ ÇOK AĞIR OLUYOR
GÖRÜŞMEK DİLEĞİYLE
TEŞEKKÜRLER BİLGİLER İÇİN
Sayın Emin Bey,
Sizin de belirttiğiniz gibi doğru hisseleri bulmak artık çok kolay. Az çok herkes hangilerinin iyi olduğunu biliyor. Üç kağıtçıların elindekileri, zarar edenleri, kötü yönetilenleri saymazsak zaten elimizde az hisse kalıyor.
Zor olan insanın kendisine direnip bu hisselerde hedefini bekleyebilmesi. O kadar çok şey dürtüyor ki insanı, hedeflerden sapabiliyor insan. Bu yüzden psikoloji çok önemli.
Bir de erken çıktığınız için üzülmeyin. Hedefinden önce satıp da zarar eden olmadı şu ana kadar 🙂 Hep geç satanlar, satamayanlar zarar etti.
Ne derler “Borsada fırsatlar bitmez, yeter ki yatırım yapacak paranız olsun.”
İyi akşamlar, saygılar.
Merhabalar Yiğit bey;
Yazınızı okurken büyük keyif aldım ve 1 yılı biraz geçen uzun vade yatırımda kendi muhasebemi yaptım.
Sanırım işin psikolojik kısmını büyük oranda halletmiş durumdayım, çünkü çimento hariç bütün kağıtlarım güzel güzel yeşil rakamlarla artıyorken bir an bile satmak aklımdan geçmedi; çünkü hedefim var ve o hedefe ulaşmam için 10 sene lazım en az…
Bu 1 sene içinde sıkıştığım anlar oldu, ufak çaplı krediler çektim, KMH hesaplarım patladı ama hiç hisse satmayı düşünmedim…
Tabi bu sabrı elde etmemi sağlayan Türk Hava Yollarına da ayrıca teşekkür etmem gerek.. 3 yıl kadar önce 9,5 liralardan aldığım hisse neredeyse %50 zarar gördüğüm günleri yaşattı bana, inat ettim satmadım onuda. Üzerine al sat yaparak maliyetimi 6,04 lere düşürdüm hisse sayımıda ufak bir miktar arttırdım. şimdi güzel bir kar var ama yine satmıyorum hedefim 10 lira üzerinde satmak inşallah…
Biraz uzun oldu kusura bakmayın lütfen.
İyi Günler.
Sayın Tugsel78,
İşin psikolojisi en kilit nokta bahsettiğiniz gibi. Umarım hedeflerinize ulaşırsınız, hedeflerimize ulaşırız.
Saygılar.
Barış Özcan ın hazırlamış olduğu takvim var bu konu hakkında http://barisozcan.com/2017de-zinciri-kirma/ buradan indirebilir. İsteyen bu konu hakkındaki videosunu da izleyebilir.
Sayın Hasan Bey,
Videoyu izledim, konunun kavranmasına ve örneklendirmesine çok büyük katkısı olur videonun. Paylaşımınız için çok teşekkür ederim.
Saygılar.
Yiğit beye teşekkürler. Yine çok güzel bir yazı olmuş. Emin olun ki bu yazıların motiveye , yola devama etkisi büyüktür. Bir gün ipler kalınlaştığında halat olacak. Bizde emekli olacağız. İnşaalllah! Saygılarımla…
Ben teşekkür ederim Hüseyin Bey, emeklilik yolunda tabloya kırmızı çizgiler atmaya devam 🙂
Saygılar.
Temettu emeklisinde sitenizi kayetmistim. Nerden bulup kaydettigimi hatırlamıyorum gerci:) vakit bulup okuyum dedim baktim site bombos. Sonra dan tekrar baktim buraya tasinmissiniz. Bastan sona tum yazilarinizi okudum. Kaleminiz oldulca akici ve emeklilik fikrinizde adeta kendimi gordum:) bundan sonra sıkı takipciniz olacam. Saygilarimla…
Not: temettuemeklisi ismi daha iyiydi. Yanlis anlamazsaniz neden buraya tasindiniz bu arada?
Sayın Emekli Bey,
Bazı aksilikler oldu ve buraya taşınmak zorunda kaldım. Ben de çok beğeniyordum o ismi ama ne yapalım olan oldu. Umarım faydalı oluyordur diyorum yazılar benimle aynı hedefi paylaşanlara. Bunları duymak da beni çok mutlu ediyor. Çok teşekkür ederim.
Saygılar.
Merhaba
Yazılarınızı yeni takip etmeye başladım severek okuyorum. Yazınızda doğru hisse senetlerini seçmek çok kolay demişsiniz. Bunu belirlerken hangi formülleri vs kullanıyorsunuz yada bunlara ulaşabileceğim bir link var mıdır ?
Teşekkür ederim
Sayın Abdullah Bey,
Hissedar dostu olan, kârını yatırımcısından saklamayan, piyasada lider, rekabetçi üstünlüğü olan, ekonomik hendeği sağlam olan, özsermaye kârlılığı enflasyonun üstünde hayli üstünde olan, iyi yönetilen, büyümeye yeri olan, borcu aşırı çok olmayan ve yönetilebilir olan şirketler arıyoruz.
Bunları bulmak gerçekten kolay ama kişinin kendisini yenmesi maalesef zor.
Saygılar.
[…] Toplam portföy büyüklüğü 31.416 TL oldu. Bu ay 400 TL nakit ekledim portföye. Tasarrufa asılmamın bir sebebi de pek alım yapamamdan duyduğum rahatsızlık oluyor. Oysa her ay en az 1500 TL eklemem gerekirdi. Umarım arayı en kısa zamanda kapatırım. Avuntum ise ne olursa olsun para eklemeyi bırakmamam oldu. Sonuca değil sürece odaklanmaya devam ediyorum. […]
[…] En önemlisi Seinfeld stratejisinde olduğu gibi zinciri kırmamalıyım. […]
[…] Doğrusu: Hedefinize göre değişir. Eğer çok kısa zamanda erken emekli olmayı düşünüyorsanız tabii ki ayda 100 TL biriktirerek emekli olamazsınız. Fakat para biriktirirken önemli olan süreci bozmamak ve olabildiğince erken başlamak gerekir. […]
[…] Fakat az da olsa tasarruf etmeyi de bir gelişme olarak görüyorum. Zinciri kırmamam gerekiyor. […]
[…] Benim uğraştığım kısım olabildiğince çok tasarruf etmek ve ne olursa olsun yatırımı kesmemek ve sürece odaklanmaktır. […]
[…] Ünlü komedyen Jerry Seinfeld’e nasıl bu kadar istikrarlı bir şekilde kariyerine devam ede…: […]
[…] 35 000 TL gerekli derseniz motivasyonunuz bozulur. Ama bunun bir süreç olduğunu kavrar ve sonuca değil de sürece odaklanırsanız, kendinizde inanılmaz bir değişim […]
[…] 5 yıldır zinciri kırmadan tasarruf ve yatırım yapıyorum, yapıyoruz. Kimi zaman büyük hatalar yapsak da, düşsek […]