Herkese selamlar! Geçenlerde bir blogger günlük 25 dolara dünyanın neresinde olursa olsun güzel güzel geçinebildiğini söylemişti.
O tutara Couchsurfing yapmadan Avrupa’da benim için gezmek zor olur. Konaklama masraflarından dolayı sıkıntı çekebilirim. Ama Uzakdoğu gayet mümkün gibi geldi. Tayland, Filipinler, Endonezya, Kamboçya gibi yerlerin çok ucuz olduğunu duymuştum. Ona da bakalım.
Mesela Amerikalı Temettü emeklisi Jason Fieber Tayland’da güzel bir hayat sürüyor.
Herkes için uygun olmayabilir ama belki çalışmaya yeni başlayacak arkadaşlara neden tasarruf edip yatırım yapmaları gerektiğini gösteren güzel bir örnek.
Aslında tasarruf edip yatırım yaparak özgürlüğünü kazanıyorsun şu hayatta…
Hadi başlayalım.
Hiç bir zaman göç edecek ve bir yere yerleşecek kadar cesaretim olmadı. Üniversiteyi bitirdikten sonra fırsatım vardı ama çeşitli bahanelere sığındım. Yeni Zelanda’ya gitme şansını denemeye bile cesaret edemedim.
Fakat hisse senetlerinden gelen temettülerle emekli olduğumda böyle olmak zorunda değil.
Bir söz vardı “elinizde çekiç varsa herşey size çivi gibi gelir.” Ben de merak ettim o geliri yaratmak için bu gün hangi senetten ne kadar bulundurmam gerekiyor. Bir araştırdım.
25 Dolardan ayda 750 Dolar
TL’deki oynaklık malum, fakat dolar daha stabil ve dünyanın neresinde olursa olsun geçiyor diye dolar olarak söylenmiş bir rakam herhalde 25 dolar. Ayda yapar 750 dolar bunun içine yemek, içmek, konaklama dahil.
Mesela canınız Filipinlerde yaşamak istedi. Filipinler’deki yaşam masrafları için buraya bakabilirsiniz.
Tayland’daki yaşam masrafları için buraya bakabilirsiniz.
Kamboçya’daki yaşam masrafları için buraya bakabilirsiniz.
Tabii ki 750 dolar TL olarak şu anki kurla 3,52*750= 2.640 TL yapıyor. Türkiye’de de gezgin olarak özgür şekilde yaşayabilinecek bir tutar bence. Ailesi olanları ayrı tutuyorum…
Bir de İzmir’i ekleyeyim. Ama bilen varsa lütfen yazsın Ege’nin güzel sahillerinde ne kadar paraya geçinebiliriz.
Ne Kadarlık Hisse Biriktirmem Lazım?
2.640 TL yılda 31.680 TL yapar. Düz hesap 32.000 TL. Özele inmeden önce kendi temettü verimim ile kısa yoldan bir hesaplama yapayım:
Hisselerimden %5 temettü alarak (32.000/5)*100= 640.000 TL. Yani şu an 640.000 TL para olsa ve bunu temettü hisselerinde değerlendirsem benim portföyüm civarı bir portföyde 32.000 TL civarı temettü alırım. %10’da enflasyon olsa, yıllık %15 getirisi olan bir portföy yapmam lazım ki %5’ini çektikten sonra kalan para enflasyona karşı ezilmesin. Üstü gelirimi arttırır.
Ama nereden bulacağım hemen o kadar parayı? Zaten amacım da o değil. Hedefim çağımızın simyası bileşik getiri kuramından faydalanmak. Bundan 5000 yıl önce Babil’de bulunan tabletlerde yazdığı gibi: yatırım yapmak, sonra o yatırım çocuklarıyla da yatırım yapmak, sonra onun çocuklarıyla da…
Görüldüğü gibi %15 getirisi olan bir portföy ile 10 yılda bu parayı biriktirmem için aylık 2.461 TL para yatırmam lazım. Temettüleri de harcamamak kaydıyla tabii. Amaç yılda her ay %15 getiri elde etmek ortalama.
Şimdi de getiriyi %25’e çıkarayım yıllık. Bir de öyle deneyeyim.
Eğer %25 getiri elde edebilirsek yıllık ortalama on sene, aylık 1.445 TL yatırmam gerekiyor. Bir genç 20 yaşında başlasa bu parayı 30 yaşında toplayabilir ve istediği yerde yaşayabilir.
Müthiş bir özgürlük. Üstelik paranın %5’ini çekeceği için portföyü %20 değerlenmeye devam eder. Yani 11. senede harcayacağım daha fazla para olur.
Hisse Riskli Eurobond Biriktirsem acaba?
Dolar Eurobondları’nın faizleri %6 desek o zaman ne olur diye bakayım?
Daha garanti bir yatırım olan Eurobond tahvillerinde gerekli olan tutarı toplamak için her ay 3.939 TL’lik tahvil almam lazım ki 10 yılda hedeflediğim tutara ulaşabileyim. Dolar işaretine takılmayın lütfen. En başta TL’ye çevirdiğim için öyle devam ettim.
Toparlarsam
Geçmişi örnek verip mızmızlanmayı sevmem ama 25 yaşında çalışmaya başlayan biri olarak eğer iyi tasarruf edip yatırım yapsaymışım, şu anda çoğu uzakdoğu ülkesinde yaşayacak param olacakmış. Şimdi beş altı yıl geriden geliyorum. O kadar da biriktiremediğim hesaba katılırsa süreç biraz daha uzayacak.
Tabii burada doların fiyatının da sabit kalacağını varsaydık hisse yatırımlarında. Onu da enflasyon ile gidermeye çalıştık.
Hesaplamada hata olmuş olabilir ama yeni çalışmaya başlayan arkadaşlar umarım potansiyeli görmüşlerdir. Bu devirde parası olan daha bir özgür oluyor.
Uzakdoğuyu tercih etmeyenler için Ege kıyılarında da yaşatacak bir miktar 750 dolar. Fazla olsa daha iyi olur tabii.
Bu arada benim hisselerim çok bir aksilik olmazsa çocuklarıma kalacaklar ve hayata bir bir adım önce başlayacaklar. Belki onların tercihi benden farklı olur.
Siz hiç başka bir ülkeye yerleşmeyi düşündünüz mü? Özellikle Uzakdoğu sizi cezbediyor mu? İster hisse olur, ister Eurobond, ister ev kirası olur, böyle bir fon oluşturmayı düşündünüz mü? Yeni başlayanlar düşünüyor musunuz 🙂 ?
Okuduğunuz için teşekkür ederim. Saygılar.
Not 1: Yapılan hesaplamarda enflasyon hesaba katılmadı. Onun etkisini hafifletmek için yatırdığımız parayı her sene enflasyon oranında arttırdığımızı varsayabilirsiniz.
Image courtesy of bplanet at FreeDigitalPhotos.net
[…] Daha evrensel bir getiri hedefi olanlar mesela dolarla da bunu yapabilirler. Ben bir kaç ay önce gezginlerden ilham alarak 25 dolar/gün üzerinden hesap yapmıştım. […]
Şunu sormak isterim. Yatırım yaptığınız şirketlerin veya ülkenin 50 yıl boyunca ayakta kalacağına nasıl emin olabiliyorsunuz?
Teknoloji çok hızlı gelişiyor. İnsanlık değişiyor . Garip bir dönemde olduğumuzu hissediyorum. Bu sebeple uzun vadeli hisse olayına cok sıcak bakamıyorum. Ama bakabilmek istiyorum. Kararsızım.
Sayın Pelin Hanım,
Kaygılarınızı çok iyi anlıyorum. Kısa kısa cevap vereyim.
Öncelikle ülkeden başlayalım. Maalesef eğer ülkenin geleceğine güven duymazsanız hiç bir zaman uzun vadeli yatırım yapamazsınız. Ama herkes ülkeye sonsuz güven duymayabilir. O zaman yurtdışı borsaları değerlendirmeyi düşünmeniz lazım. Amerika, Avrupa ya da Çin’den hisse senedi alabilirsiniz ya onlara yatırım yapan fonlara paranızı yatırabilirsiniz (S&P endeks fonu, büyüyen şirket fonu gibi bir çok fon var). Aksi durumda uzun vadeli yatırım yapamazsınız çünkü en ufak bir çalkantıda korkarsınız ve satış yaparsınız. Son 20 yılı inceleyin, hatta son 2 yılı inceleyin yeter bile:)
İkinci olarak şirketle katolik nikahı kıymıyoruz, izleyip altı ayda bir değerlendiriyoruz. Yani piyasada panik olduğunda değil şirketin durumu kötüye gittiğinde çıkmak serbest. Ayrıca yatırım yaptığımız endüstriler yıllarca ayakta kalmış, insanın ve sanayinin her zaman ihtiyaç duyacağı ürünler üretiyorlar. (Tarım ilaçlarına ve gübreye olan ihtiyaç öngörülebilir vadede bitmeyecek ama bir teknoloji start-up’ı için aynı şeyi söyleyemezsiniz.)
Son olarak da şunu söylemeliyim. Eğer tasarruf ediyorsanız birikimlerinizi başka şeylerede yönlendirebilirsiniz. Borsada çok stres oluyorsanız tahvil, eurobond ya da mevduatı değerlendirebilirsiniz. Para durumunuza göre yurtdışında ya da yurt içinde ev alıp kiralayabilirsiniz. Pasif gelir elde etmenin çok yolu var. Size kalmış. Kafanızı yastığa nasıl rahat koyarsanız o yolu izleyin.
Saygılar.