Herkese selamlar.
Hızlı bir gündemimiz var ve birçok şey oluyor. Önce tarihe notumuzu düşmek için gelişmeleri kaydedelim. Sonra da hisselere geçeriz.
Yazıyı da yatırım hakkında bir kaç kelâm ederek bitirelim.
Hadi başlayalım.
Yeni Ekonomi Yönetimi Oluşmaya Başladı
2023 yılı Haziran ayı ekonomi yönetimi kadro oluşumu açısından hızlı başladı.
Hazine ve Maliye Bakanlığına Mehmet Şimşek getirildi.
Merkez Bankası Başkanlığına da Hafize Gaye Erkan atandı.
Eski MB Başkanı Şahap Kavcıoğlu BDDK’nın başına geçti.
Ekonomi yönetiminin uyumu ve izleyecekleri politikalar ülkemizin geleceğini yakından etkileyecek. Umarım bu zor görevlerinde başarılı olurlar ve durgunluğa yol açmadan enflasyonu aşağı çekebilirler.
22 Haziran’daki açıklamaları dört gözle bekleyeceğim.
Bu arada seçime kadar enflasyona oranla değerli kalan TL’de değer kayıpları hızlandı.
Dolar/TL 23,38, Euro/TL 25,15’e ulaştı.
Gram altın da ben bu yazıyı yazarken 1474,07 TL seviyelerinde işlem görüyor.
ABD’nin faiz arttırdığı dönemde artık dolara erişmek için daha çok faiz ödüyoruz. Bu yüzden de cari açığı azaltmak, cari fazla vermek çok daha önemli hale geldi. Yoksa her döngüde bunları konuşmaya devam edeceğiz.
David Einhorn’un çok sevdiğim bir lafı vardır: Yatırımcı olarak görevim, neyin olması gerektiğinden ziyade neyin olacağını bulmaktır.
Bu yüzden şöyle olmalı böyle olmalı ile vakit kaybetmeye gerek yok. Bu bizim gibi yatırımcıları hedeflerinden saptırıp odaklarının kaybolmasına sebep olur. İşimize dönelim.
Hisse Pozisyonları
Hisse pozisyonlarımda değişiklik yok. Ufak tefek ayarlamalar hariç eşit oranda PGSUS, ALARK ve THYAO taşımaya devam ediyorum.
PGSUS ve THYAO pozisyonlarını 3 ay önce açmıştım. O zamanlar PGSUS’un yurtiçinden yurtdışına kapasite aktarımı stratejisi devam ediyordu. Doluluk oranları artıyor ve jet yakıtı fiyatları düşüyordu.
THYAO’da da doluluk oranları artışı sürüyordu. Yeni havalimanı etkisini göstermeye başlamıştı.
Şu anda bu ivme devam ediyor. Nazar değmezse iyi bir yaz sezonu bizi bekliyor.
Burada beni gerçekten şaşırtan durum ise Haziran ayında üst üste gelen aracı kurum raporları ile bunlara dikkat çekilmesi oldu. Rapor üstüne rapor, hedef fiyat üstüne hedef fiyat artışı gördük. Görmezden gelinen havacılık sektörü yaklaşan yazla birlikte rağbet görmeye başladı.
Beklemeye devam ediyoruz. Bakalım ne olacak.
Bu arada hep olumlu yönlere bakmak olmaz, biraz da diğer tarafa bakalım.
Havacılık pozisyonlarını açalı 3 ay olmuş ama PGSUS’ta EURO bazlı getiri elde edemedim. THYAO biraz daha sağlam durdu.
Öte yandan Sabiha Gökçen 2. pisti hala açılmadı.
Son olarak havacılık sektörü de maalesef döngüsel bir sektör. Yani şöyle bir sıra izlenecek: Covidden dolayı çoğu Avrupa Havayolu kapasite azaltımı yaptı. Artan fiyatlar ve kârlılıktan dolayı bunlar (umarım) yavaş yavaş kapasite arttırmaya başlayacak. Aynı şekilde Orta Doğu taşıyıcıları da kapasite arttıracak. Biz de zaten yükseltiyoruz. Artan kapasite fiyat rekabetine sebep olacak. Fiyat rekabeti kârlılığı azaltacak. Azalan kârlılık kapasite düşürecek derken bu döngü başa dönerek devam edecek. (Net Zero karbon salınımı planının havacılığı nasıl etkileyeceğini ise hep birlikte göreceğiz).
Bu yüzden aşık olunacaksa döngüsel olmayan başka bir sektöre aşık olunması çok daha sağlıklı olabilir. Yoksa EREGL’deki duruma düşebiliriz. Kalbimiz kırılmasın.
Ama öte yandan da yerinizde sımsıkı oturmadan para kazanamazsınız. Bu yüzden bu sektöre yatırım yapanların gelişmeleri yakından izlemesinde fayda var.
ALARK ise hep bildiğiniz gibi. ALTINS1 satıp 66 maliyetle ALARK aldıktan sonra hoş günler geçirdiğimi söyleyemem:) fiyatlar 50’leri gördü ama Eurobondları satıp maliyet düşürmem ve şirketin de 79 TL’ye çıkması biraz beni kurtardı.
Şimdilik bu pozisyonda da bir değişiklik yapmadım.
Hiç satmamak üzere biriktirdiğim temettü portföyünde ise bir değişiklik yok şimdilik. Ekleme yapamadım ama bu ayki portföy kazançlarından ve halka arz gelirlerinden burayı biraz daha büyütme niyetim var.
Yatırım Satranç Değil Tavlaya Benzer
İlkokulda satrancı büyüklerimi izleyerek öğrenmiştim. Rakibinle teke tek kaldığın, iyi olanın çok büyük olasılıkla her zaman kazandığı bir oyundu. Güçlü olan güçsüz olanı her zaman yenerdi. Satrançta şansa yer yok.
Sonra tavlaya merak saldım. Zar vasıtası ile olasılıklarla ve dolayısı ile şansla da burada tanıştım.
Tavlada şöyle bir şey var. Mesela öyle bir durumda kalırsınız ki 1-1 hariç her durumda kazanırsınız. 1-1 gelme olasılığı 1/36’dır. 1-1 hariç diğerlerinin gelme olasılığı da 35/36’dır.
Çoğu zaman diğer olasılık gerçekleşir ama bazen de 1-1 gelir ve kaybedersiniz.
Yatırım da bu sebeple satranca değil tavlaya benzer.
Bazen en doğru kararı verirsiniz ama olmayacak şey oluverir. Verdiğiniz doğru karara rağmen kaybedersiniz. Bazen de yanlış karara rağmen kazanırsınız. Size oyunu sadece 6-6 kazandırır ve düşük olasılıklı olmasına rağmen 6-6 ile oyunu kazanırsınız.
Yeni satranca başlayan birinin bir büyük satranç ustasını yenme imkânı yoktur. Ama tavlada zarın yardımı ile ondan bir el alabilirsiniz.
Yatırıma yeni başlayan biri 40 yıldır yatırım yapan ve kendini geliştiren bir yatırımcıyı sırf bu yüzden kısa vadeli performansta geçebilir. Bu da tavlanın ve yatırımın kuralları gereği gayet normaldir.
Yatırımcılar olarak biz de kazanma olasılığımızı arttırmak için çalışırız. Sürekli kendimizi geliştirerek psikolojimizi yöneterek bu olasılığı %50’nin üzerinde tutmaya özen gösteririz. Bazen doğru karar veriririz ve başarılı oluruz. Bazen de işler istediğimiz gibi gitmez. Doğru kararlar istediğimiz sonuçlara yol açmayabilir. Ya da yanlış kararlar ile başarılı sonuçlar elde ederiz. Bu da ilerisi için çok tehlikeli olabilir.
Bu yüzden de her işlem sonrası kararın otopsisini yapmak ve sonuçlardan çok kararlara odaklanmak çok önemlidir.
Herkese bol kazançlar dilerim.
Saygılar.
Hava yollari 2022 deki pik yaptiktan sonra o kadar hizli devam edemeyecek. 2023 de hissettirmeye basladi.Nacizane benim gozlemim hala otomotivin bu kadar hizli satis rakamlarinin devam etmesi 🤔 Hava yoluna 2023 de bakasim gelmiyor 😒Sektör ivmesini kaybetti gibi geliyor.Kargoda ki olayda chine hala normal verilere donemiyor 🧐
Selamlar Engin Bey,
Bakalım neler olacak ben de ilgi ile takip ediyorum. Veriler iyi şimdilik.
Havayollarında olan durum otomotivde de var. O da döngüsel. Veri takip etmek lazım
Saygılar.
Borsada Warren Buffet tarzı uzun vade yatırımcısı olmak istesem de hem geçenlerde Tunç Şatıroğlunun bir videosu hem de sizin bu güzel yazınız Türkiye borsasında uzun vadeci değilde dönemselci mi olmak lazım dedirtmedi değil. Riski seven biriyim tüm birikimimi borsada yapıyorum ve bunu sadece hisse senedi piyasasında yapıyorum. Ayrıca bir de katılım endeksinde işlem yapıyorum ve portföyümde BIST 30 hissesi yok. Portföyüm çok başarılı olmasa da THY nin pandemiden sonra güzel fiyatlanacagini ve Teslanin hissesi 70 dolarken almak gerektiğini tahmin etmiştim. Tesla binli rakamlara gitmişti 6 ay içinde. Para az ve gecen sene borsaya yeni girmişken Kimpur, kontrolmatikten ve orgeden %100 karlar ettim. Ama o dönemde borsada zarar edeni dövüyorlardi. Burada da sektöründe fiyatı uygun olanı bulmak lazım diye düşünüyorum. Bakalım 5 yıl gibi bir vadede Cemtaş ve Bioen beni ne kadar mutlu edecek. Herkese bol kazançlar dilerim.
Merhaba Mehmet Bey,
Yatırım tarzları kişiden kişiye değişiyor. Bunda çok etken var. Kimi uzun vadede, kimi de orta ve kısa vadede istediklerine ulaşıyor.
Bazı şirketler uzun vadeye uygun, bazıları orta vadeye. Bu yüzden genelleme yapmadan strateji neyse onu uygulamak lazım.
Bol kazançlar ve başarılar dilerim:)
Saygılar.
Yiğit Bey Merhaba, tüm paylasımlarınızı ilgiyle takip ediyorum.Portföyünüzün varlık dağılımını da paylasma şansınız var mı? % kaçı dolar bazlı araclarda %kacı borsa da gibi…Teskler
Selamlar Berk Bey,
Toplamda aşağı yukarı %60 diyebiliriz.
Saygılar.
Çok güzel bir yazı olmuş, kaleminize sağlık.
Tavla benzetmesi bence tam yerinde bir benzetme olmuş.
Psikolojiyi yönetmenin, hisse seçmekten daha zor olduğu bir dönemden geçiyoruz umarım herkes istediği hedefe ulaşır.
Selamlar Mehmet Bey,
Aslında psikolojiyi yönetmek her zaman zor:) Her zaman belirsizlik var. Bunu kabul edip yola devam etmek lazım.
Saygılar.
[…] geçen günlerde yazdığım borsayı tavlaya benzettiğim yazımı hatırlarsınız. Hatalı karar verdiğinizde de kazanabilirsiniz ya da doğru karar verdiğinizde […]
Merhaba, yazar satrancın kesin ve şaşmaz hesap hamlelerine dayandığını belirtiyor, ancak tavlanın da olasılık unsurları içerdiği için borsayı tavlaya daha çok benzetiyor. Oysa bu iki oyun deterministiktir ve gizli hiçbir bilgi barındırmaz. Yani her şey açıkça ortadadır.
Yatırımda ise durum farklıdır; yatırım, pokere daha çok benzer. Hem borsada hem de pokerde belirli bir şans unsuru vardır, fakat uzun vadede beceri ve strateji genellikle şans faktörünü yener. Örneğin, elinizde “As-As” (AA) varsa ve masaya düşük ve tekdüze kartlar (monoton flop) gelirse, AA eliniz kolayca “2-5” (25s) gibi bir ele yenilebilir. Aynı şekilde, Aztek’in hissesini aldıysanız ve üç ay sonra JBL’nin başka bir distribütörle anlaşmaya gideceği haberi gelirse, bu durum yatırımınızın zarar etmesine yol açabilir. (böyle birşey yok, sadece bu bir örnek) Kıssadan hisse, borsa ne tavlaya ne de satranca benzer; yapay zekanın da sıklıkla test edildiği, gizli veya bilinmeyen bilgilerin rol oynadığı pokere daha çok benzer. Hadi hayali bir örnekle devam edeyim. Seçimden önce Aselsan aldınız ve beklediğiniz seçim sonucu geldi. Yani elinizdeki kartla flop’u vurdunuz. Biraz daha hise aldınız. Yani flopta raise yaptınız…. Turn açıldı ve kazanma ihtimaliniz devam ediyor. Aselsan yeni işbirlikleri, yeni kap haberleri yayımlıyor. Hissenin fiyatı yükselişte. Burda hedeflediğiniz karı alıp çıkabilirsiniz ya da devam edip daha çok da kazanabilirsiniz veya gelecek kötü bir bilançoyla karınız azalabilir, zarar bile ihtimaller dahilinde.
Poker ve borsa ya bankrol management, downswing, upswing gibi kavramlar birebir uyar. İkisi de 0 temellidir. Yani biri kazanırken diğeri kaybetmek zorunda…