Büyüyen temettü yatırımcılarının baktığı başlıca göstergelerden biri de temettü verimliliğidir. Hisse senedine yatırdığınız paranın ne kadarını temettü olarak alacağınızı gösterir. Ya da şirketin o anki fiyatının ne kadarının temettü olarak ödendiğinin.
Finansal bağımsızlığımızı kazama yolunda olan bizler için çok önemli bir orandır. Ama medyada, finansal dergilerde ve gazetelerde “temettü verimi yüksek hisseler!” diye başlıklarla olması gerektiğinden daha fazla parlatılır.
Tabii ki şirketin fiyatına göre ne kadar kâr payı dağıttığı önemli olsada tek başına yeterli değil. Diğer etmenlerle birlikte incelemek gerekli.
Tarihsel ortalamalara göre ne durumda, şirket borcu varken yüksek temettü mü dağıtıyor, yatırım yapacağı yerde neden yüksek temettü dağıtıyor ya da neden çok kâr ederken temettü dağıtmak yerine tüm parayı bünyesinde tutuyor gibi bir çok soru sorabiliriz.
En önemlisi yüksek temettü verimi sürdürülebilir mi?
Şimdi şu temettü verimliliğini ne olduğuna bir bakalım. Sonra da yüksek temettü verimliliğinin olumlu ve olumsuz yanları hakkında biraz kafa yoralım.
Temettü Verimi Nedir?
Şirketin her sene fiyatının yüzde kaçını temettü olarak hissedarlarına ödediğini gösterir.
100 liralık portföyünüzde %5 temettü verimi; brüt 5 TL’nin her yıl nakit olarak size ödenmesi demektir.
Bir şirketin %10 brüt temettü verimi olması, vergiden önce %10 temettü alacağınızı gösterir.
Nakit temettü dağıtma oranı gibi bu da sektörden sektöre değişik.
Çimento sektörü gibi yatırımlarını büyük ölçüde tamamlamış ve kârını yatırımcısına dağıtmaktan başka alternatifi pek olmayan sektörlerde temettü veriminin yüksek olması beklenir. Mesela çimento sektöründe temettü verimliliği fazladır.
Bunu biraz daha açarsak şirketler kâr ettiğinde bununla yüksek özsermaye kârlılık oranı ile yapacak bir şey bulamazlarsa bunu hissedarlarına dağıtmak isterler. Çimento örneğinden gidersek bir çimento fabrikası daha kurmak karlı değilse kârı hissedarlarına geri ödemek en iyi yol olur. Bu yüzden de temettü verimliliği yüksektir.
Warren Buffett’ın Berkshire Hathaway’inin ilk aldığı şirketlerden biri olan See’s Candy bunun en iyi örneklerden biridir. Şirket basit şekerlemeler satar, yatırım yapmasına hiç gerek yoktur ve çok az işletme sermayesine ihtiyacı vardır. Bu yüzden de kârını olduğu gibi başka şeylere yatırması için Warren Buffett’a verir. Borsaya açık olsaydı eminim bu şirketin temettü verimliliği çok yüksek olurdu.
Fakat temettü verimliliğinin yüksek olması her zaman sürdürülebilir olduğu anlamına da gelmez.
Bir de hiç temettü dağıtmayan (temettü verimliliği sıfır) ya da çok az temettü dağıtan şirketler var. Amazonu bunlara örnek gösterebiliriz. Şirket kârını dağıtmak yerine yatırım yapmayı seçiyor. Bu yüzden temettü verimliliği %0.
Amazon’un uzun dönemli fiyat grafiğine bakarsak temettü veriminin sıfır olmasına rağmen dağıtılmamış kârlar ile özsermaye kârlılığı çok yüksek yatırımlar yaptığını ve bunun da fiyata yansıdığını görüyoruz.
Tabii temettü verimi sıfır olan her şirket çok iyidir diyemeyiz. Maalesef kârını hissedarlara dağıtmak yerine onlardan saklayan ve türlü türlü oyunlarla kaçıran şirketler de bulunmakta.
Bu da bize temettü veriminin bir şirketi değerlendirirken her zaman yeterli olmadığını bir kez daha gösteriyor.
Temettü verimi nasıl hesaplanır?
Temettü verimini hesaplamak için aşağıdaki formülü kullanabilirsiniz:
Temettü verimi= Yıllık Hisse Başı Ödenen Brüt Temettü/Şimdiki Hisse Fiyatı
Şimdi bunu bir örnekle açıklayalım:
Şirketin hisse fiyatı: 10 TL.
O sene ödediği vergiden önceki temettü miktarı 2 TL.
Temettü verimi: 2 TL/10 TL= 0,20 yani %20 olur.
Ödediği temettü miktarı bir yıl boyunca değişmese de hisse senedi fiyatı her dakika değiştiği için temettü fiyatı da değişir. Daha profesyonel bir alet kullanmak isteyenler bu temettü verimi hesaplama aracını da kullanabilirler.
Temettü verimi bize ne anlatabilir?
Bize, yatırdığımız her 1 TL’nin ne kadarının bize nakit olarak döndüğünü söyler bu oran. Temettü veriminin düşük veya yüksek olması; tarihsel fiyatlarla karşılaştırırsak bize şirketin o zamanki fiyatı hakkında bilgi verebilir. Pahalı mı ucuz mu, tarihsel olarak nerede? Bunları gösterebilir. Diğer oranla birlikte bakıldığında temettü yatırımcısının en iyi dostlarından biridir.
Temettüsü büyüyen hisse yatırımcısı olarak benim için çok önemli temettü verimi. Çünkü kaliteli şirketlerde düşük temettü verimi, ödediğim her bir TL’ye daha az temettü alacağım anlamına geliyor. Aynı zamanda kaliteli şirketleri yüksek temettü verimleriyle yakaladığımda o zaman da iyi fiyat ödüyorum anamına gelebiliyor. Bu yüzden temettü verimliliğini önemsiyorum ve şirketlerin pahalı ya da ucuz olması konusunda ve temettü için uygun olup olmadıkları konusunda bana fikir verdiğini düşünüyorum.
Temettü verimi ne değildir?
Unutulmaması gereken bir konu da temettü veriminin tek başına bir değerlendirme kriteri olmadığıdır. Sonuçta bize verilen her bir TL, şirketin, karından yatırımlara ayırmadığı paradır. Yani fazlası şirketin gelecek dönem büyümesine zarar verebilir. Bunu tekrar tekrar yazıyorum çünkü sadece temettü verimini dikkate alarak yatırım yapmak beni çok büyük yanlışlara sürükleyebilir.
BIST 25 Temettü Endeksi ve Temettü Padişahlarının Temettü Verimleri
Son olarak BIST Temettü 25 endeksi ve Temettü Padişahlarının temettü verimliliğine bakalım.
BIST TEMETTU 25 | TEMETTÜ VERİMİ(2016) |
ADANA | 12,80% |
AKCNS (Temettü Padişahı) | 8,70% |
AKMGY | 11,10% |
AKSA (Temettü Padişahı) | 8% |
ARCLK | 2% |
AYGAZ | 8,40% |
CIMSA | 9,10% |
DOAS | 10,60% |
EGEEN(Temettü Padişahı) | 3,80% |
EKGYO | 3,50% |
ENKAI | 2,30% |
EREGL | 6,80% |
FROTO | 5,70% |
GOLTS | 2,70% |
ISCTR | 3,60% |
ISGYO | 3,80% |
KOZAL | 3,50% |
OTKAR | 2,70% |
SARKY | 4,50% |
TAVHL(Temettü Padişahı) | 5,50% |
TOASO | 3,30% |
TRGYO | 2,20% |
TTKOM | 3,90% |
TTRAK | 6,70% |
YKBNK | 2,20% |
Kaynak: isyatirim.com.tr
Temettü Padişahları da temettüsünü 5 yıl boyunca arttırmış şirketler.
Sonuç
Temettü verimliliği yatırdığımız 1 liradan ne kadarının brüt temettü olarak bize ödeneceğini yüzde olarak gösterir. Tek başına yeterli değildir ama temettü yatırımcılarının en iyi arkadaşlarından bir tanesidir.
Araçlarımızdan ilki hissenin temettü vermesiydi, ikincisi nakit temettü dağıtma oranıydı, üçüncü olarak da temettü verimi geldi. Bunlardan sonra ara ara diğer bakılan kriterlerden bahsedeceğim.
Siz yatırımlarınızda temettü verimliliğini dikkate alıyor musunuz? Bu kriterleriniz arasında hangi sıralarda geliyor.
İyi günler…
Image courtesy of iosphere at FreeDigitalPhotos.net
[…] gibi şirketlerin temettü verimleri arttıkça gereken fon büyüklüğü de azalıyor. Mesela ADANA’nın temettü verimi […]
[…] portföy getirisini temettü verimi ve temettü geliriyle karşılaştırma eğilimi var. Sadece temettü verimi yüksek hisselere odaklanmak da bir strateji olsada kimi zaman büyümenin göz ardı edilmesine […]
[…] güncel Brüt Temettü Verimi: (10/120)*100=%8,33 eder. Yani hisse senedini şimdi alacak olsam buna bakarım. Temettü verimi […]
[…] bu oran %59 civarında. Türkiye Temettü Padişahları daha fazla karını dağıtıp daha az temettü verimine […]
selamlar,
temettü verimini hesaplarken hisse fiyatınımı yoksa kendi maliyetimizimi kullanmalıyız?
teşekkürler..
Sayın Tuğsel Bey,
Ben hissenin güncel fiyatını kullanıyorum. Maliyetimi kullanmıyorum.
Saygılar.