Herkese selamlar.
Bu makalesinde Peter Lynch aracı kurumdaki brokerınızdan mutlak a yararlanmanız gerektiğini, onu terletmeniz gerektiğini belirtiyor.
Bu sanırım çoğumuzun atladığı bir durum fakat onlardan da yatırımlarımız konusunda araştırma yaparken destek alabiliriz.
Bu da bizi seçim yaparken en düşük komisyonu mu seçmeliyiz yoksa araştırma gücüne bakmalı mıyız soruna getiriyor.
Hadi başlayalım.
Petrol istasyonunda nadiren olan şey, aracı kurumda her zaman yaşanır. Birçok müşteri hizmet almadan parasını öder. Bu belki de akıllı müşteriler topluluğunun son kusurudur. Bütün dikkat, düşük komisyonlu aracılara çevrilmişken ve bütün Wall Street firmaları daha düşük komisyon vermek için birbirleri ile yarışırken, kimse tam aracılık hizmeti için para ödeyenlerin bunun karşılığını nasıl alacağını konuşmuyor. Bilgisayarlar sayesinde tam aracılık hizmeti veren kurumlar birkaç yıl önce olduğundan çok daha değerliler. Çalışma saatlerinin çoğunu Wall Street’teki fon yöneticilerinin baktığı aynı bilgilere bakarak geçiriyorlar. Eski Quotronlar ile değiştirdikleri yeni terminaller sayesinde, kırsal bölgedeki bir broker bile Reuters; Dow Jones New/Retrieval; Bloomberg gibi önemli sinyalleri gösteren (nakit akışı, gelirler gibi); Zacks gibi aynı şirketi takip eden analistlerin kâr tahminlerini toplayan; hisse fiyatını ve hacmini gösteren, haftalar ve aylarca geriye gidebilen grafikler ve listeler gibi güçlü bilgi kaynaklarına bir tık uzaktalar.
Bütün bu bilgi servislerinin yanında broker, aracı kurum içindeki analistlerin en son yorumlarına da bir telefon uzaklıktadır. Dean Witter analistlerinin IBM hakkında neler söylediklerini duymak için Dean Witter müşterileri, basılıp şubelere gönderilmesi aylar süren raporu beklemek zorundadırlar. Bu arada, bilgi eskir ve fon yöneticileri ya da diğer büyük yatırımcılar bu haberi doğrudan analistlerin ağzından duydukları için çoktan harekete geçmiş olurlar.
Çoğu zaman bireysel yatırımcıların büyük yatırımcılara karşı avantajı olduğunu savundum fakat Wall Street’ten en son haberleri almak bunlardan biri değil. Bireysel yatırımcının analist yorumu doğrudan bilgisayar ekranı vasıtasıyla ulaştığında ne olacağını bir düşünün. Bilgi boşluğu kapanır ve bireysel yatırımcılar bilgiyi son duyan olmazlar.
Müşterileri ve bilgi bankası arasında yeni bir rol edinen Boston’dan Merrill Lynch brokerı Tom Reilly “Büyük aracı kurumların yatırım bölümleri yeterince kullanılamıyor” diyor. Merill Lynch’in 37 ülkede 200 analisti var ve bunlardan bir tanesi müşterisinin ilgilendiği şirket ile ilgili bir rapor yazdığında Reilly buna ulaşabiliyor. “18 yıl önce bu işe başladığımda” diyor “basılı raporlar müşteriye ulaştığında bilgiler üç aylık olurdu. Şimdi ise ekran görüntüsü alıp faks gönderebiliyorum. Ya da Uyum Birimi çıktı almama izin vermezse, en azından ekrandaki raporu müşterime okuyabiliyorum.”
Aniden, brokerınıza, IBM’in görünüşü hakkında size bir fikir vermeyecek :“Bugün IBM hangi fiyattan işlem görüyor” ya da brokerların hiçbir fikri olmamasına rağmen cevaplamak zorunda kaldıkları “Piyasa aşağımı yukar mı gidiyor?” gibi sorular yerine soracak daha iyi şeyler ortaya çıktı.
Dow Jones’ta IBM hakkındaki son haberleri, First Call’da analistlerin son kâr tahmini özetlerini ya da aracı kurum içindeki IBM analistlerinin en son raporlarının bir kopyasını isteyebilirsiniz.
Ya da, eğer şirket hakkındaki bütün hikayeyi isterseniz, brokerınız sizin için Bloomberg’den Zacks’ten ve diğerlerinden bütün bağlantılı raporları derleyip size ilgilendiğiniz şirket ile ilgili el yapımı bir rapor sunabilir. 35 yıllık broker tecrübesi olan Smith Barney çalışanı Al Bernazani, bu raporları rutin olarak hazırlıyor. “Neredeyse her şey hakkında 20 sayfalık bir rapor hazırlayabilirim” diyor.
Ekstra uğraş gibi gözüküyor fakat, Bernazani, Reilly ve bilgisayar hizmetlerinde öncü olan diğer brokerlar bunun aslında göründüğü gibi olmadığını söylüyor. 20 sayfalık bir raporu döner sandalyelerinden kalkmadan hazırlayabiliyorlar. Bu süre, kalkıp ofis kütüphanesine gidip müşteriler için araştırma yapmanın geleneksel yöntemi olan “Value Line Investment Survey”den bir iki kopya almaktan çok daha kısa sürüyor. Eski yöntemin bugün elde olan ile karşılaştırılması mümkün değil.
Belki de, düşük F/K oranı ya da uzun vadeli borcu olan, ya da yüksek büyüme oranına sahip ya da temettü artış oranı sürekli olan ya da bunların hepsini birden arıyorsunuzdur. 10 yıl önce, 10.000 şirket arasından bu şartlara uyanları bulmak için kolay bir yol yoktu fakat şimdi çevrimiçi bilgi bankalarımız var. Bazı bilgi bankaları o kadar pahalı ki, bireysel yatırımcıların bunları almasının hiçbir mantığı yok fakat aracı kurumlar bunları edinebilir. Bu durumda, brokerınız ekranı sisin içini tarayabilir.
Bu, şu an için çok yaygın bir istek değil fakat Tom Reilly şimdiden müşterileri için hisse taramaya başlamış ve bunun gelecekte hizmetlere dahil edilmemesi için hiçbir neden yok. Bu arada, tahviller, yabancı hisse senetleri ve yatırım fonları gibi bir çok şey brokerların masalarında birikiyor. Bir çok ofis şimdiden binlerce hisse senedi, tahvil, açık uçlu, kapalı uçlu, yabancı, yerli, on yılda en iyi toplam getiriyi sunan, en yüksek getirili ve adını siz koyun, daha birçok yatırım fonunu takip eden Morningstar ve Lipper gibi yayınlara abone olmaya başladılar. Bir broker müşterisine ratingleri ve sıralamaları göndererek yatırım fonu seçmesine yardımcı olabilir. Tüm yatırım fonlarının aynı olduğunu düşünen insanlar zaman zaman bu raporlara bakarak farkı görebilirler.
Brokerın bütün bilgi bankasının bir alarm sistemine bağlanacağı ve belli bir hisse ile ilgili kayda değer bir haberin brokera ulaşmasını sağlayacağı ve brokerın da bunu bu hisse senedine sahip müşterilerine ulaştıracağı zamanlar çok da uzak değil. Bunları yapan en az iki program var bile: Reuters Money Network ve Telescan. İkisi de haber kanallarını otomatik olarak tarıyor, üyesinin portföyündeki hisseler ile ilgili haber arıyor ve üyesi hisse senedinin son fiyatını öğrenmek için girdiğinde bunları ona sunuyor.
Bilgisayarlar, aracı kurum seçiminde dikkat edilecek iki şey olacak şekilde işi dönüştürdü:
1) Brokerın iyi bir yazılımı ve bilgi bankası var mı?
2) Bunları müşterisinin yararına kullanmaya istekli mi? Bu kısım büyük şehirlerdeki başlıca ofislerin küçük, uzakta kalan şubelere göre avantajlı olduğu kısmı oluşturuyor. Büyük ofislerin genellikle araştırma ve daha ayrıntılı bilgi bankalarına ulaşımları küçük ofislere göre daha iyi oluyor.
Bernazani güzel bir noktada. Boston’da, Smith Barney’in ana ofislerinden birinde, kurumsal yatırımcılar için bloklar halinde hisse alıp satan kendi işlem masası var. İşlem masası bulunan bir ofisin de genellikle en gelişmiş bilgi bankası olur ve Bernazani de Bridge’yi böyle kullanmaya başlamış. Bridge, 24 saat kullanılabilen ve size CEO’nun yatma zamanı hariç her şeyi öğrenebileceğiniz birincil bilgi bankalarından biri. Ayrıca, opsiyonları ve emtiaları da takip ediyor ve hokus-pokus yaparak nicel analiz ya da quant olarak bilinen piyasa zamanlayıcı hesaplamalar da yapıyor. Mükemmel bir hizmet fakat bireysel olarak başvurduğunuzda aylık 2000 dolara mal olabiliyor. Bernanzani, Bridge hizmetlerini müşterilerine ücretsiz olarak sunuyor.
Tam hizmet veren aracı kurumların bilgisayar sistemlerinden müşterilerinin sağlayacakları faydaların reklamını yapmamalarına şaşırıyorum. Şimdiye kadar bu konuda çok sessiz kaldılar. Şu an varlık dağılımları hakkında konuşuyorlar. Burası size bir anket ve not kağıdı verdikleri ve alacağınız risk ile emeklilik ve faturalarınızı ödemeniz için ne kadar para gerektiğini sordukları yer. Bu bilgilere dayanarak sizin durumunuza özel hisse senedi ve tahvillerden oluşan bir portföy yapıyorlar. Sonra periyodik olarak ağırlığı artan ya da azalan varlıkları gözden geçiriyorlar. Bu değerli bir hizmet fakat bir brokerın hisse seçen bir müşterisine edeceği yardım kadar değil.
Bu, her iki taraf için de tatmin edici olmayan, müşteri – broker ilişkilerinin geliştirilmesi için bir potansiyel oluşturuyor. Brokerların sadece satacak bir şeyler olduğunda müşterilerini aramasındansa, şimdi söyleyecek bir şeyleri olduğundan müşterilerini arayabilirler. Müşteri böylece büyük oyunculara analiz yapan analistlerin yaptığı gibi aktif araştırma yapan ve bunu onunla paylaşan bir ortak edinebilir. Broker da daha işe yarar hale gelerek bundan faydalanır. Aracı kurumlar da daha yüksek komisyon ödemeye değer kurumlar olduklarını göstermiş olurlar.
Daha deneme aşamasındayız yani ilk adımı atması gereken müşteri. Brokerınızı arayın ve ona sahip olduğunuz hisselerle ilgili kendisinin ve bilgisayarının neler yapabileceğini sorun. Bu yeni güzel bir ilişkinin başlangıcı olabilir.
İlk Yorumu Siz Yapın