Yatırımcı Olarak Psikolojim: Kararsızlık ve Biraz Tedirginlik

Herkese selamlar! Bloğumda düşüncelerimi kaydetmeye devam ediyorum. Bundan üç beş yıl sonra okurken neler yaşadığımı tekrar okuma düşüncesi beni çok heyecanlandırıyor. Kim bilir belki elli yıl sonra biri denk gelir, okuduğunda benim yaşadıklarımı kafasında canlandırır.

Haziran ayında ilk boğa piyasasındaki izlenimlerimi yazdığım yazımdan beri bazı değişiklikler olduğunu hissediyorum. Dolar düşüyor, borsadaki düşüşler daha bir panik yaratıyor.

Şimdi piyasa hakkındaki gözlemlerimi yazıp, halet-i ruhiyemi takip ettiğim üç üstadı paylaşacağım.

Hadi başlayalım.

Eylül Başında Piyasalar

Yüz binler geçilecek mi geçilmeyecek mi derken, yüz on binleri gördük ve onlara alıştık. Hatta öyle alıştık ki bence buralarda yaşanan %1’lik bir düşüş, 80 binlerdekinden daha çok panik yaratıyor insanlarda. Neden olduğunu bilmiyorum ama böyle bir gözlemim var. Bilmem bana katılır mısınız? 78’lerden 74’e olan düşüşte insanlar o kadar çok panik olmuyorlardı, belki de düşüş bekledikleri için ama zirvelerden yapılan düşüşler çok daha fazla paniğe sebep oluyor. Forumlar feryat figan, hisselere, spekülatörlere sövmeler diz boyu:)

Acaba 74’lerde pek küçük yatırımcı yoktu da buralarda mı küçük yatırımcılar hisselere girdi ve panik yapıyorlar. O da olabilir.

Dolar ise sürekli düşüyor. Arada duyuyorum 3.80’lerden maliyeti olan insanlar ne yapalım diye soruyorlar üstadlara. Çıkacak diyen var düşecek diyen var. Orada da durum karışık.

Kısacası hem borsada hem dolarda durum çok karışık.

Kafamın İçinden Geçenler

Hani diyoruz ya bazen 20 yıl şu hisseyi tutsaydın şu anda köşeydin, elli yıl şunu satmasaydın Warren Buffett senden borç isterdi falan diye. Arkadaş hiç kolay değil hisseyi elinde tutmak. Hele bizim gibi ülkelerde… Günde elli tane olay oluyor, bir de yurt dışında Kuzey Kore olayları var. Bütün bu karışıklık içinde benim de kafamın içinde elli tane tilki dolaşıyor.

Bu bloğa başladığımdan beri on ay olmuş. Bunun iki ayı piyasası sekiz ayı da boğa piyasasında geçti. Ama hiç bu kadar zorda kalmamıştım.

İçimden bir ses borsa düşecek diyor. Sonra %20’si satayım dolara döneyim diyorum. Birden aklıma bu günler için hisselerimi MKK’da bloke ettirdiğim geliyor 🙂

Düşünüyorum 10 ayda benim kafamdan bu kadar düşünce geçtiyse bana sattırmak isteyen, yirmi yılda neler olur. Panikte daha fazla düşücek diye satmak istiyordum, şimdi de daha fazla yükselmez herhalde diye satmak istiyorum. Az önce de dolar çok düştü bea diyip satıp birazını dolara dönmek istiyordum.

Yurtdışı Yerleşiklerin Neden Daha Uzun Süre Hisse Tuttuklarını Çözdüm

Sonunda bunu da çözdüm sanırım. Geçen arkadaşım anlattı, akşam yemeğinde gece geç saatlere kadar iyi şarabın nasıl olması gerektiğini tartışmışlar. Neyyy dedim, bana bir haftanı anlatır mısın? Pazartesi bir şey yok, Salı dışarıda yemeğe çıkıyorlar ailecek, Çarşamba Netflix film gecesi, Perşembe arkadaşlarına gidiyorlar, Cuma iş arkadaşları ile Pub’da içip dedikodu yapma, Cumartesi barbekü, gençsen dışarıda yemek ve disko, pazar günü ise evde hiç bir şey yapmayıp dinlenme. Olay yok, haberlerde çok endişe verici olaylar yok.

Adamların yaşantıları galiba yatırım stillerine de yansımış. Alıyorlar, endişe verici, kaygılandırıcı bir şey yok tutuyorlar.

Bizde öyle değil ki, elli tane musibet geliyor başımıza. Her gün başka olay oluyor. Birinden kurtulsak diğeri başlıyor. Haliyle de adam biraz zıplamak zorunda kalıyor. Yatırıma da yansıyor. Zıplamasan bile içinde yaşıyorsun olayları:) Stres yapıyor.

Bir Kaç Öneri

Yaklaşık yedi sekiz yıldır önce hisse.net’te takip ettiğim, ben altımda kısa şort, kafamda şapkayla etrafta gezerken hisse senedi piyasasında yatırım yapıp kazanan üç üstaddan bahsetmek istiyorum size.

İlki Karahan. Twitter adresi @karahanager. Kendisinden izin almadım ama umarım kızmaz. Hisse.net’teyken her gün girer kontrol ederdim, topiğinde bir şey paylaştı mı paylaşmadı mı diye. Avatarı tahtta oturan bir kraldı. Sonra sus işareti yapan bir portreye çevirdi. En son da topiği kapatıp twitter’a geçti. Mutlaka takip edip tecrübelerinden faydalanmanızı tavsiye ederim. Çok az yazıyor ama öz yazıyor.

İkincisi Bıkmış Broker. Nam-ı diğer Babo. Twitter adresi @bikmisbroker. Onunda topiği vardı ve her gün bakardım acaba altın vuruş başlamış mı diye. Ne yazık ki haber verdiği hiç bir altın vuruşu yakalayamadım çünkü piyasada olmaya cesaretim yoktu. 2008 krizinde piyasa 20 bin civarındayken “kötü haberler iyi yorumlanmaya başladıysa yükseliş zamanı gelmiştir” gibi bir söz söylemişti ve ardından çıkış başlamıştı. Sarı grafikleri anlayabilenler için çok büyük bir bilgi kaynağı. Hisse.net’te topiği de var. 

Üçüncü ve son efsanemiz de Paşa. Twitter adresi ____PASA____. O da çok az yazan ama yazdımı tam yazan biri. Eskiden hisse nette yazardı ama sanıyorum şimdi yazmıyor. Sadece Twitter’da var. Onu da borsa 65 binlerdeyken, uzun vadeli yatırımcılar artık senet eklemeye başlayabilir sözünden hatırlıyorum. Hadi ordan demiştim (içimden tabii ki), borsa elli bine düşecekken nasıl alım yapılır demiştim. Tabii hiç elli bine düşmedi:) Ben de ardından bakakaldım. 

Fırtınalı veya güneşli hava farketmez 🙂 yukarıda emeğini on yıllardır bıkmadan karşılıksız paylaşan üstadları takip etmeniz faydalı olur diye düşünüyorum. Tecrübelerinden çokça faydalanabilirsiniz.

Toparlarsam

Borsa 110 binlerdeyken, kafamda deli soruların olduğu bir dönemdeyim. Dolar düşüyor, borsa zirvelerde. İçimde bir ses sürekli uzun vadeli yatırım neymiş len sat biraz dolara dön derken, bir parçam da kimseyi dinleme devam et diyor. Aldığım önlemler şu an işe yaradı. bakalım ne olacak. Ama anladım ki yükseklerde en ufak bir sarsıntı bile çok şiddetli hissediliyor.

Bir oyun vardır bilir misiniz. Biri elini göğe doğru bakacak şekilde açar. Diğeri elini onun üstüne kapatır. Alttaki üsttekinin eline vurmaya çalışır. Üsttekinde s.lak bir tedirginlik olur belli bir süre sonra. Acaba ne zaman elimi çeksem diye:))) İşte tam öyle bir durumdayım.

Uzun vadeli yatırımcı olarak, vur ulen elime vur len demem lazım, bir yandan da acıyor kardeşim, elim kızarıyor :). Dayanacağım galiba.

Sizin durumunuz nasıl bu aralar? Aynı tedirginlik sizde de var mı? Daha önce bunu yaşamış olanlar nasıl geçirdi bu evreyi? Hadi bakalım biraz da siz anlatın:)

Saygılar.

35 Yorum

  1. Hasan Köseoğlu demiş ki:

    Borsa düşecek düşüncesiyle madem ki dolara geçmeye karar verdiniz..rezervinde parayı döviz olarak tutan bist30 kağıdı #soda yı uzun vade biriktirmeniz daha mantıklı..hem borsadan kopmadan yatırıma devam etmiş olursunuz..

    Eylül 9, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Hasan Bey,

      Dolara geçmeye karar vermedim ama kafamdan geçen düşünceler içerisinde o da var. Çelişkiler içindeyim biraz. Bakalım zaman ne gösterecek.

      Saygılar.

      Eylül 9, 2017
  2. Buğra demiş ki:

    Yanlış anlamayın ama yiğit bey sizden uzun vadeci olmaz gibi düşünüyorum

    Eylül 9, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Buğra Bey,

      Niye yanlış anlayayım 🙂 Benim kafam her şeyde her zaman karışıktır. Hiç bir zaman sabit düşünemiyorum. Bu da benim için hem dezavantaj hem de avantaj oluyor bazen. Bakalım neler yaşayacağım. Kısmet:)

      Saygılar.

      Eylül 9, 2017
  3. Murathan demiş ki:

    Yiğit Bey selamlar, aynı durum bende de var 😉 Uv – temettü yatirimina 5 ay once sizin yazılarınızı okuduktan sonra başladım ben. Portfoyumde 10 hisse var, hiç satmadan duruma göre her ay 1500 TL’lik alımlar yapıyorum ve de sürekli yatırım konusunda kendimi geliştirmeye calisiyorum. Peki ilerde portföyumuz belli bir meblağa çıkınca bu ayı ve boğa piyasalarında ne yapacağız kardesim :)) insallah onunda zamanla göreceğiz bakalım, dewam 😉

    Eylül 9, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Murathan Bey,

      Hiç ihtiyacınız olmayan para ile yaparsanız çok daha rahat edersiniz. Fakat portföy büyüdükçe insanın çil çil paraları orada durdukça kaybetsem de bir şey olmaz diyemiyorsun :)))

      Biz kendimizi geliştirmeye devam edelim. Meyveleri yemeye başlayınca rahat edeceğiz umarım:)

      Saygılar.

      Eylül 10, 2017
  4. Özer demiş ki:

    Merhaba şu an CNNTürkte Uzun Yaşamın Formülleri konulu bir program var. Katılımcıkardan biri önümüzdeki 20 senede ilaç sektörünün katlayıp gideceği, mafyalaşabileceği adeya bir silah endüstrisi gibi olacak dedi. Yine 2050 de gıda sektörü nüfus artışı nedeniyle şimdikinin çok çok üstünde bir gelişim sağlayacak. Minvalinde birşeyler söyledi. Borsa açısından teknoloji firmaları, gıda ve ilaç sektörü uv ky için sinyal olabilşr mi?

    Eylül 9, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Özer Bey,

      Uzun vadeli yatırım yaparken dikkat edilecek ilk şey şirketin içinde bulunduğu sektörün geleceği. Ona çok dikkat etmek lazım. Uzun vade de ise ben Dividend Aristocrats tarzı şirketlere bakıyorum. Yani ne olursa olsun insanların almaya devam edeceği ürünleri üreten şirketler. Bunların içinde temel tüketici ürünleri üreten şirketler var. Türkiye’de nasıl olur bilmem ama. Bunu tahmin edebilen 30 40 yılını garantiye alır 🙂

      Saygılar.

      Eylül 10, 2017
  5. Murat demiş ki:

    Uzun vadeci temettü yatırımcılarının en büyük özelliği bist düştüğünde yada hisseleri düştüğünde sevinmeleridir, çünkü düzenli alım yaptıklarından daha fazla lot alabilirler. Bende öyleyim, düştüğünde seviniyorum. Şu an hisselerimin 100 lira olmasını asla istemem bu daha az lot almam demek. 1000 lira olsa bile bozmayacağım bir hissenin yükselişine neden sevineyim. 20 yıl sonrasına 100.000 soda hissesi hedefi koydum üç farklı hissede de hedefim var. Hepsi mümkün hedefler. Aylık 1000 tl düzenli yatırım yapıyorum. Hisselerimi asla al sat yapmam %2-3 fark için maliyetimi yükseltmem şevki mi bozmam. Bir defa trene arkadan bakarsam emekliliği kaybederim. Hem sgk bozan var mı dolar yükseldi diye? Siz de bu aralar kafa karışmış para kaybetme korkusuyla ama dikkat edin şevkinizi kaçırmayın o zor bulunuyor çünkü.

    Eylül 10, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Murat Bey,

      Evet biraz kafa karışıklığım var ama hedefimden sapmadım:) Umarım hedefinize ulaşırsınız ve emekliliğinizin tadını çıkarırsınız. Bu arada adet hedefi koymak da çok güzel bir motivasyon kaynağı olsa gerek.

      Başarılar dilerim. Saygılar.

      Eylül 10, 2017
  6. Ermangg demiş ki:

    Merhaba,

    10 aylık uzun vade tecrübenizden bahs ettiğiniz ve “Bunun iki ayı” ile başlayan cümlede, bir “ayı” eksik sanki… 🙂

    Teşekkürler.

    Eylül 10, 2017
    Yanıtla
    • Ermangg demiş ki:

      Bir de bence bu gibi durumlarda döviz almayı çok istiyorsanız, gelecek ayın birikim hedefiyle yeni alım yapmanızı öneririm. En azından ben öyle yapıyorum. Daha sonra dövizlerin yukarı ataklarında (ya da daha doğru tabirle liranın devalüasyonlarında), döviz satıp hisse alabilirsiniz… Zira hisse fiyatları dolar bazlı bakıldığında ucuzlamış olacaklar tahmin edeceğiniz üzere…

      Eylül 10, 2017
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Ermangg,

      Aslında bu yükselecek alçalacak işlerine hiç girmemem ve biriktirme olayını karmaşık hale getirmemem gerekiyor ama çok içli dışlı oldum sanırım bu aralar hisse senetleriyle. Onun için de düşünceler ister istemez karışıyor. Terbiye edeceğim umarım. Çıktığım yolda bıkmadan usanmadan yürümeye devam.

      Saygılar.

      Eylül 10, 2017
  7. Özer demiş ki:

    Yiğit Bey merhaba; şimdiki durumu bir film kabul edip kasedi ileri saralım. Emeklisiniz ve 95 bin liranız var. Ve ilk defa uvy olarak borsada rol almak istiyorsunuz.(eskiden al~satçıydınız diyelim) Bu 95 bin haricinde emekli maaşınız var. Bu durumda UVY için ne yapmalı? Temettü verenler mi büyümeye açık olanlar mı ağırlıkta olmalı? % kaçıyla UV yatırımı yapılmalı? (Ben şuan 10 bin lirasıyla Aselsan ağırlıklı 15 hisseden oluşan bir portföy yaptım. Her ay ana paradan 2~3 bin tırtıklayıp düşenlerden alıyorum. Dopru yapıyor muyum?) Teşekkürler.

    Eylül 10, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Özer Bey,

      Ben emekli olsam ve o kadar param olsa, aylık çok küçük alımlarla portföye başlardım uvy olarak. Maaştan arttırdığım paralarla küçük alımlar yapardım. 95 bin TL’ye çok dokunmaz ve borsada değerlendirmezdim. Yani ben böyle daha rahat ederdim.

      2-3 bin tırtıklamak yerine daha maaştan arttırdığım daha küçük rakamlarla uvy yatırımı yapmak beni daha rahat ettirirdi. 2001-2008 yılları gibi olursa tekrar değerlendirmek gerekir tabii:)

      Saygılar.

      Eylül 10, 2017
  8. Özer demiş ki:

    Çok teşekkür ederim.

    Eylül 10, 2017
    Yanıtla
  9. HAYKIRIS demiş ki:

    Yiğit bey kafanızdaki karışıklığı bir an önce sonlandırmanızı tavsiye ederim.
    Eğer tedirginlik yaşıyorsanız maaşınızdan arttırdığınız miktarı dolar, altın vs. değerlendirebilirsiniz.
    Şahsen ben her ay yine borsaya yatırım yapıyorum ama miktarı düşürdüm. Paramı başka alanlarda değerlendiriyorum. Borsada ki parama dokunmadığım gibi az az biriktirmeye devam ediyorum.
    Sizde böyle yapabilirsiniz. Daha şimdiden kafa karışıklığı yaşarsanız borsamızın %50 düştüğü bir durumda sizi düşünemiyorum. Bu düşüncelerinizi dizginlemelisiniz.
    Ayrıca uzun vadeli olarak çıktığınız bu yolda daha motive edici paylaşımlar yapmanızın uzun vadeli yatırımın kıyısında olan insanlara daha iyi geleceğini düşünmekteyim.

    Eylül 11, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Haykırış,

      Kafamdaki kafa karışıklığı hiç bir zaman bitmeyecek sanırım. Ya da portföyüm çok büyüdüğü zaman biter belki. Bunları buraya yazmamın sebebi daha çok bloğumu günlük gibi kullandığım ve ileride eğer ölmez de sağ kalırsam ne koşullarda neler başardığımı görmek içindi.

      Yani bak “yirmi senedir hisse senedi biriktiriyorsun ama bu iş hiç öyle kolay olmadı 🙂 Yeni başlayan, sihirli sözlere aldanma, bu hisse biriktirme işi herkes için çok kolay olmuyor” mesajını hem kendime hem okuyanlara vermek için yazdım.

      Biraz nakit rezerv yapıyorum bu aralar yavaş yavaş, bakalım zaman ne gösterecek 🙂

      Değerli önerileriniz için çok teşekkür ederim.

      Saygılar.

      Eylül 12, 2017
  10. Thermofluid demiş ki:

    Merhaba Yigit Bey,

    Benim uzun vadede 4 yil, mevcut portfoyumle yatirima baslamam 3 yili gecti. Ilk yillar cok onemli. O sureyi atlatmak icin ihtiyacim olmayan bir parayla giris yaptim ve kademeli alimlarla portfoyu buyuttum. Ben aldiktan sonra uzun sure ekside kalan hisseler vardi. Birer ikiser her biri artiya gecti. Performansindan memnun olmadigim birkac hisseyi listemden cikartip, iyi performans gosterenlerle yola devam ediyorum. Mevcut durumda portfoyumde 8 sirketin hissesi bulunuyor. Farkli gruplarin farkli sektorlerine yatirim yaparak riski dagittim.

    Temettulerden sonra maliyetler oldukca dustu. Iyi performans gosterenlere agirlik veriyorum. Bunun icin Cari fiyat/Maliyet oranini sabitledim. Hissenin fiyati artinca alim yaparak o orana getirmis oluyorum. Boylelikle iyi cikis yakalayan hissenin agirligini artiriyorum.

    Simdilerde duzenli alimlara devam ediyorum. Iki hesabim var. Maasi alinca belli bir orani yatirim hesabina aktarip degisik agirliklarda hisse-doviz-altin-mevduat’a yatiriyorum. Her ay butcenin belli bir kismini da tatil, kitap, kisisel gelisim, spor gibi kalemlere ayiriyorum. Ama portfoy henuz ufak oldugu icin erken emeklilik icin biraz zaman var.

    Almanya’dan sevgiler, saygilar.

    Eylül 12, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Thermofluid,

      Üç yıl uzun bir zaman sizi tebrik ederim. Darısı benim başıma. Her ay düzenli alım yaparak belli bir maliyet oluşturursunuz. Üç yıllık maliyetlerde eminim çok aşağıda olmalı:) İnsan o meyveleri gördükten sonra daha rahat birikim yapar.

      Ben de fzla sıkıyordum kendimi ama artık birz daha rahat bıraktım. Sıkıla sıkıla patlayacağım diye. Ama müsriflik yapmamaya çalışıyorum kesinlikle. Bakalım neler olacak ilerleyen günlerde hep birlikte göreceğiz:)

      Saygılar.

      Eylül 12, 2017
  11. kuntakinte demiş ki:

    Sevgili yiğit kardeşim;
    Yaşadığın kafa karışılığı bende her saniye var,ve hala çıkacağım dediğim halde satıp çıkamıyorum, bence hemen MKK hisse blokunu kaldır, her an bir düzeltme yaşanabilir, stanley fisher istifa etti, alain greenspan uyarı üzerine uyarı yapıyor, William White yine uyarısını yaptı balon patlayacak diye, Jamie Dimon ben olsam almam dedi(tahvil) , bütün bunları okuduktan sonra şimdi senin 17,000tl portföyün var, bunu satıp gösterdiğin sabrı düzeltme yaşanmasını bekleyerek göstersen ve oradan girsen, portfoyünü ikiye katlarsın(lot anlamında,değer farklılaşabilir). şimdi herkes boğa piyasasında uzun vadeciliğin erdemlerinden bahsediyor ama 2015 ve 2016’da yaşananlar türkiye iç krizi idi ve dış kaynakla kolay atlatıldı, peki kriz amerikada yaşanırsa ne olacak? şu an uzun vadecilik erdemi anlatanlar amerikan kaynaklı bir krizde ellerindeki portföyün 4-5 sene veya fazla süre eksi bakiye göstermesine ne kadar katlanabilirler? öyle ihtiyacın olmayan para’mı olurmuş?peki yeni bir düzen kurulacak ve uzunca bir süre karmaşa yaşanacaksa? benim kafam 1 milyon işin içinden çıkamıyorum. elimdeki her hisse karda ama olası düzeltmede ciddi boyutta düzeltme olursa alış maliyetinin altına gelirse ne olacak? 2 sene bekle 2 katını gör ve sonra tekrar 2 sene önceki fiyat olursa? hani uzun vade’de kazanırdım? ya sistem sil baştan kuruluyorsa ve buna direnen eskiler ile yeniler savaşırsa? altın fiyatı kıytırık bir kuzey kore yüzünden’mi çıkıyor? amerikanın elinde tam 7500 tane nuke var,bir kaç ay içerisinde ise bir o kadar daha üretme potansiyeli, doların gerilemesi salak trump yüzündenmi yoksa artık İMF öncülüğünde yeni bir para birimi’mi geliyor? sanal paralar neden bu kadar arttı? çünkü amerikada tahvil balon,çin borçlu,hindistan tahvil satamıyor, borç balonu patlayacakmı? suçunu’da günah keçisi ve nobran trump’a mı atacak amerikan yöneticileri, yakında cumhuriyetçiler trump’ı partiden atmaya çalışırlarmı? bende bilmiyorum ve konuşacak birini arıyorum, bu soruların cevabını ciddi bilgisi olan birisiyle tartışmak istiyorum ama herkes polyanna herkes uzun vadeci, kafam çok karışık. siz ne dersiniz?

    Eylül 13, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Kuntakinte,

      MKK blokajını tam da bu kafa karışıklığıma ilaç olsun diye sakin kafada iken koymuştum. Panik anlarında beni durduracaktı. Şu ana kadar durdurdu.

      Şimdi de bu kadar az portföyüm var ve psikolojimi yerine oturmak için düzeltmelerde ve düşüşlerde (olacak mı ya da ne kadar olacak bilmiyorum) hisse portföyümü korumak niyetindeyim. Ana nokta olan şirket performanslarına odaklanmaktan vazgeçmeyeceğim. Allah’tan bir mani olur da hisselerimi satmazsam sağlık nedeniyle vs.

      2008 krizinde hisse fiyatları çok düşmüştü ama sonra iyi senetler daha fazla yükseldi. Dibi de kimse bilemedi ya da çok az kişi bildi. Bu yüzden pek kasmıyorum ama yine de gelecekte okumak üzere aklımdan gelenleri yazdım:) Okuyunca vay be diyeceğim.

      Sizin gibi Trump kalamazsa önce panik olur diye düşünüyorum, sonra ortalamaya döner herşey. Bakarsınız o zaman ABD hisse senedi piyasasındaki güzel şirketlere ucuza ortak olma şansı da bulurum. Ama sizin şu an herkesin uzun vadeli yatırımcı olduğu fikrinize tamamen katılıyorum. Geçen yazımda bunun ne kadar zor olduğu belirtmiştim. Her şey tepe taklak olabiliyor bu dünyada.

      Portföy çeşitlendirmesine gelirsek. Daha önce 10 sene resesyon olmuş mu? Yakın olmuş 1929’da Büyük Buhran’da. Ama orada bile %50 tahvil, %50 hisse senedi portföyüne sahip insanlar %4 nakit çekim kuralıyla hayatta kalabilmişler. Çok sıkılırsam biraz döviz eklerim diye düşünüyorum. Ama bakalım kısmet.

      Sıkmayın canınızı. Yastığa başınızı koyduğunuzda rahat edecek stratejinizi uygulayın:)

      Saygılar.

      Eylül 13, 2017
  12. hasan demiş ki:

    selamlar yiğit bey;
    size iyi gelebileceğini düşündüğüm şey bir kaç hafta hisseleri aklınızdan çıkarmayı deneyin. Fiyatlara bakmayı, almayı-satmayı vb. şeyleri bırakın. Daha önceki yazılarınız da sizin de bahsettiğiniz gibi portföyün bir kısmının nakitte kalması her zaman iyidir. (bildiğim kadarıyla sizin portföyünüzde yer alan bir nakit var. Bu ayda portföyün nakit kısmına ister TL ister döviz ekleyin. Düzeltme olmazsa ne ala! Eğer olursa sizin fırsatları değerlendiriyor-maliyetlerinizi düşürüyor olabilmeniz lazım. %10-%20 ‘luk bir düzeltmede nakiti olup tepki verenler nakiti olmayanlara göre çok daha erken yeşile dönerler. Bunlar benim düşüncelerim. Hangi kararı alırsanız alın sizin için olumlu bir etki yaratması ve yazılarınıza devam etmeniz dileğiyle.

    Eylül 13, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Hasan Bey,

      Hisse takibini büyük oranda bitirdim. Fakat bilgisayar bağımlısı! olduğum için pek başından kalkamıyorum. İlla bir endekse bakıyorum arada. Onu daha olgunlaştıramadım. Sanırım biraz daha çevirilere odaklanıp ekrandan uzak kalmalıyım.

      Evet portföyün %10-20 arası nakit tutma hedefim vardı. Fakat bunu hisse satarak değil de temettüler ve yeni nakit girişleriyle yapacaktım. Hala %1,5 civarında nakitim var. Hedeften uzağım.

      Büyük ihtimal bu düzeltmeye yetişmeyecek ama ileriki düzeltme için bir miktar Eurobond tutmayı düşünüyorum. Fırsatım olursa tabii:) Bakalım becerebilecek miyim?

      İyi dilekleriniz için çok teşekkür ederim.

      Saygılar.

      Eylül 13, 2017
  13. kuntakinte demiş ki:

    1929 buhranın’ında çok üzerinde bir sarsıntı gelebilir bu sefer(ki bu durum büyük 2.savaşı tetikledi ve sistem sıfırlandı), keynesçi çözümler kurtaramıyacak gibi, 2008’de bu yapıldı ama işe yaradımı,tartışmaya açık, keynesçi çözüm neyi tam anlamıyla düzelttiki,sorunları ötelemekten başka? 2007 ‘de (mortgage) borçluluk yüzünden tetiklenen kriz(borçluluğa bakın), birde şimdiki borçluluk düzeyine bakın, tam 6-7 katı, Çin’in her yıl ödediği borç faizi bizim GSMH eşit, hindistan artık tahvil satarken çok zorlanıyor borçları yüzünden,avrupanın borçlarını saymıyorum bile, sistemin sıfırlanmasına çok yakın değilmiyiz yani? sanal paraların bu kadar değerli olması doların güven kaybından değilmi? sistem sıfırlanmasına doğru hızla ilerliyor gibi dünya,sistemi sfırlamak istemeselerde,ortadaki gerçek kendiliğinden başlıyacak,yaratıcı kaos veya kaos süreci yönetimi bunların hazırlığı,ne kadar sürecek bekleyeleim bakalım, ya bu basılan dolarların karşılığı gelecek, bretton woods yaslan tekrar, yada bu parasal sistem değişecek, ekonomik kıyamet saati her ay geciken önlemler yüzünden artarak devam ediyor.

    Eylül 14, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Kuntakinte,

      Keynes’i iktisat derslerinde bol bol gördük, ezberledik:) “Gerekirse çukur açıp kapatın” lafı hala aklımın bir kenarındadır. 2008’den sonra gördüğümüz genişleme hamleleri ve helikopterlerden atılan paralarla da buna harfiyen uydular.

      Sorunun tahvilden çıkacağına dair yaygın bir kanı var. Özellikle Amerika’da çok riskli tahvillerin yüksek getirilerden dolayı tercih edildiğine dair yorumlar okuyorum.

      Verdiğiniz değerli bilgiler ve kıymetli yorumlarınız için çok teşekkür ederim. Bakalım zaman ne gösterecek.

      Saygılar.

      Eylül 14, 2017
  14. cenk ata demiş ki:

    Merhabalar,
    Ben de adet hedefi koyanlar kervanina bindim. Aselsan’ dan su kadar, Tupras’ tan bu kadar diye yillil hedefler koyup duzenli alim yapiyorum. Borsa 110K’ dan tekrar 60K hatta 40K’ lara da dusse; anlik parasal degeri belki %70 kaybetmis olacagim ama nasil olsa bozdurmayacagim icin ve nasil olsa adetler sabit kalacagi icin kaybedecegim birsey olmayacak. Key factor ‘ihtiyacin olmayan” para ile bu ise girmek. O ay ihtiyacim varsa alim yok mesela…

    Eylül 15, 2017
    Yanıtla
    • kuntakinte demiş ki:

      üstadlar, bu “ihtiyacın olmayan para” terimini anlamakta zorlanıyorum, bence açıklanması gereken bir terim, sanki küçük yatırımcı kendi psikolojisini rahatlatmak için türetmiş gibi, Rakamlara dökerek ruh halimizi nasıl etkiler düşünmeden söyleniyor gibi, şöyleki
      1-her ay 1000tl’lik ihtiyacın olmayan para ile, alım yaptın, 10 ay sonra alım yaptığın senet pul oldu diyelim(kriz vsvs sebeplerle)=10000 kayıp, sorun yok fazla bir para değil,ruh sağlığımız normal
      2-her ay 1000tl’lik ihtiyacın olmayan para ile, alım yaptın 200 ay sonra alım yaptığın senet pul oldu diyelim(kriz vsvs sebeplerle)=200,000 kayıp, ruh hali ciddi anlamda tehlikede olmuyormu?
      o kadar seneni verip temettü’lerle geçinme hayali çöp olunca’da, zaten ihitiyacım olmayan para ile yapmıştım sorun yok, çalışmaya devam diyebilecekmiyiz?
      bu konu hakkında bir yazı yazabilirmisiniz, lütfen,

      Eylül 15, 2017
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Kuntakinte,

      Borsa riskli bir alan ve paramızın tamamını kaybetme riskimiz var. Eğer iyi bir hisseden bahsediyorsak, yüksekten alıp düşükten panikle satmazsak para kaybetme ihtimalimiz uzun vadede çok düşük.

      İhtiyacımız olmayan para terimine gelecek olursak. Size Peter Lynch’in ihtiyacımız olmayan para tanımını vererek konuyu aydınlatmaya çalışayım.

      İhtiyacımız olmayan para; kaybetsek ya da on sene dokunmasak bile hayat standardımızı düşürmeyecek para anlamına geliyor burada. Mesela aylık 2000 TL harcayan bir aileyiz. Bu giderin içine her şey dahil. Gelirimiz de 3000 TL. Burada 1000 TL’yi ne yaparsak yapalım bizim yaşam standardımızı düşürmüyor, yemek, eğlence, kira gibi giderlerimizi karşılıyoruz yine.

      Ama 3000 TL gelirimiz, 2000 giderimiz varken ve 1000 TL taksit ödüyorken 500 TL’lik hisse alırsak o zaman ihtiyacımız olan parayla işlem yapıyoru demektir. O da bizim yaşam standartlarımızı düşürmemize sebep olaiblir.

      Bunu örneklendirirken de borsanın kısa vadede kestirilemez olduğunu ve eğer işler iyi gitmezse çok düşükten mal satmak zorunda kalabileceğimizi söylüyorlar. Eğer o paraya ihtiyacımız yoksa bekleriz piyasa kendine gelir, temettülerle de idare ederiz. Ama 20 000 TL yatırdınız ve araba paranız o sizin, iki ay sonra kârla satıp arabayı değiştireceksiniz. Bir kriz çıktı 3 sene yerine gelmedi piyasa. Araba almanız gerekirse zararına satarsınız gibi.

      Dilim döndüğünce aktarmaya çalıştım. Ama sizin 200 000 TL para kazanırsam o zaten ihtiyacım olan para olmuş olur tezinizi de çok beğendim 🙂 Orası doğru, 200 000 TL’m olsa deli gibi hayal kurarım ben o parayla 🙂 İhtiyacım olan para olur.

      Saygılar.

      Eylül 15, 2017
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Cenk Bey,

      Uzun vadeli yatırım hayatınızda başarılar dilerim. Gelişmelerden bizi haberdar etmeyi unutmayın. Kendimizi geliştirdiğimiz ve çakallara yem olmadığımız sürece zaman bizim yanımızda.

      Saygılar.

      Eylül 15, 2017
  15. MehmetA demiş ki:

    uzuncunun ruh halini en azından kendi adıma açıklamak istiyorum.türkiye gibi bir ülkede Uzuncunun portföyünde bir şekilde borsaya girmiş meyve tüccarı, sıkımhanesi ve bir kaç yüz dönüm zeytinliği olan zeytinyağcı, iki büro kiralayarak merkez kuran küçük çaplı mütahitlik firmalarının elektrik işini alan bazen taşeronluk yapan aslında elektirik tesisatçısı küçük esnaf, 17 yıldır sürekli zarar gösterdiği halde bir sebepten ötürü halen borsada işlem gören ve nehikmetse çalışanlarının maaşlarını tıkır tıkır ödeyen , patronları borsaya haddinden fazla meraklı vs kağıtlar olmamalı. Kurumsal firmalar öyle yada böyle kendini toparlar. Diğer yandan şu süreçte varlık fonu insana hem güven veriyor hemde korkutuyor. Bir yandanda Borsada ki kalıcı çöküşe sebep olacak bir durum zaten bu ülkenin kıyameti olur diyorum. Bazende Allah iyiki kenara koymuşum demeyi nasip etmesin diyerek Bir kaç bin dolar kenarda dursa fena olmaz diyorum.

    Eylül 20, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Mehmet Bey,

      Uzun vadeli temettüsü büyüyen hisse yatırımcısı olarak zaten yatırım yapacağımız şiret sayısı çok az. Onlarda da uzun vadeli ortalama oluşturacak şekilde biriktirme yöntemini uyguluyorum ben. Varlık fonu hakkında şu anda bir bilgim yok. Ben de sizin gibi merakla bekliyorum. Ama Norveç Varlık Fonu’ndan farklı bir yapısı olacağı kesin gibi.

      Geçenki ayı piyasasında ben de on bin lira kaybetsen ne olur, otur oturduğun yerde, milyonu olan düşünsün demiştim :)) Hala aynı şekilde düşünüyorum. 1 milyonum olunca bir daha değerlendiririm 🙂

      Katkınız için çok teşekkür ederim. Saygılar.

      Eylül 21, 2017
  16. […] Herkese selamlar! 2017’nin üçüncü çeyreği de bitti. Artık son kulvara girmiş bulunmaktayız. Borsa 110 000’e kadar çıktı bu çeyrekte. Şimdi düzeltme yaparak 102 908’den kapattı. Zirvelere yakınken biraz korktum açıkçası, acaba biraz satsam sonra alttan mı alsam diye düşünceler geçti. […]

    Eylül 29, 2017
    Yanıtla

Yorumunuzu Ekleyin