Herkese bir karantina gününden selamlar.
CFA Level 1 sınavına bir aydan az kaldı. Bitişiyle birlikte bloga daha fazla zaman ayırabileceğim. O kadar zamandır yazmıyorum ki klavyeyi bile yadırgadım. Yazmayı da sizlerle muhabbet etmeyi de çok özledim.
Şimdi kısaca özet geçeyim.
Bu ay portföy büyüklüğü 218 bin TL’ye ulaştı. Değer artışının ana aktörü süper emtia döngüsünü arkasına alan ham madde üreticileriydi. Çip krizi ise beni de vurdu ama inatla pozisyonumu devam ettiriyorum. Temettü gelirim pozisyon azaltımından dolayı 6.948 TL’ye indi.
Kripto para yatırımı çok soruluyordu. Neden buraya yatırım yapmadığımı da kısaca anlattım. Onun dışında da rutin bir ay sonu yazısı oldu.
Hadi başlayalım.
Piyasalarda Son Durum
Geçen ay yaşadığımız dalgalanmaya göre bu ay döviz tarafı görece sakin kaldı.
Dolar 8,275, pound 11,45 TL’ye çıktı.
Gram altın da 471 TL’ye yükseldi. Uzun zamandır sesi çıkmayan ezeli rakibim güncü teyzelerin gram altını da eski günlerini hatırlamaya başladı.
Yatırıma başladığım gün, yani bundan 51 ay önce dolar 3,6 TL’ymiş. Şimdi ise 8,27 TL’ye ulaşmış durumda.
Bir yatırımcı olarak doların artışı ile sorunum yok. Zaten teorik olarak iki ülke enflasyon farkı kadar artması lazım. Yani ABD enflasyonu %2, TR enflasyonu %17 ise kur artışı bir yılda kabaca %15 olmalı diyebiliriz.
Sorun beklenmedik şekilde bir aşağı bir yukarı fırlaması ve dengemizi şaşırtması. Umarım daha dengeli bir konuma gelebiliriz.
Bunun dışında dünyada bir süper emtia döngüsü ile karşı karşıyayız. Çelik, plastik gibi bir çok ürünün fiyatı büyük oranda artmaya başladı. Başladı demeyeyim zaten yüksek oranda arttı.
Bu da ister istemez tüm dünyada maliyet kaynaklı bir enflasyona sebep olacaktır. Bunu iyi izlememiz gerekecek. Bu yüzden geçen aylarda ham madde üreticilerine yatırım yapmaya başlamıştım. Çok erken girdiğimi söyleyemem ama geç de kalmadım.
Bu ham madde kıtlığının diğer üreticilere etkisini iyi takip etmek lazım.
Öte yandan Japonya’daki fabrika yangını ile birlikte çip krizi biraz daha derinleşti. Her şeyde kullanılan ve büyük oranda Uzak Doğu’da üretilen bir ürünün bütün dünyayı rehin almasını çok ilginç buluyorum.
Ayrıca ilgilenenler için bu ay Economist, Tayvan-Çin hattını dünyanın en tehlikeli yeri ilan etti. Orada uzun dönemde çıkacak bir karmaşa da çip tedariğini olumsuz yönde etkileyebilir. Şirketlerimiz umarım buna bir çözüm bulurlar.
Birkaç Düşünce
Ocak 2021 sonunda büyük oranda TL’ye geçerek kendimi korumaya almıştım. Baya da linç edilmiştim. Hatta moralim de biraz bozulmadı desem yalan olur. O zamanlar TL’ye geçme sebebim TL faizlerindeki aşırı yükselme ile alacak şirket bulamamamdı. Tabii ki etrafta tonlarca para kazanan şirket vardı fakat bir şeylerden rahatsız olmuştum. Üstelik takip ettiğim değerli analistler de grafiklerinde sat sinyali vermeye başlamışlardı. Alacak şirket bulamamışken mevcudu da korumamam gerektiğine karar verdim ve kararımı uyguladım.
Çıkardığım ilk ders karşıt yatırımın kitaplarda yazandan çok daha zor olduğuydu. Herkesin düşündüğünden farklı bir fikir beyan etmek, hele ki bunu birçok kişinin okuduğu böyle bir ortamda yapmak hiç kolay değilmiş. Aslında yapmak kolay ama fikri savunmak ve arkasında durmak zormuş. İnsanlar hakaret etme konusunda çok yaratıcı olabiliyorlar.
Sonra bir şekilde süper emtia döngüsüne tutunarak tekrar hisse senedi pozisyonumu arttırdım. Merkez Bankası değişikliğine denk geldik, düştük kalktık derken bugünlere vardık.
Bir daha aynı şeyi yapar mıyım bilmiyorum ama kararlarımda artık daha cesur ve sabırlı olacağımı söyleyebilirim.
Ayrıca insanların coşkuya nasıl kapıldıklarını da ilk elden görmüş oldum.
Gelecek belirsiz olmaya devam edecek. Neler getireceğini çok merak ediyorum.
Neden Kripto Para Yatırımı Yapmıyorum
Blockchain teknolojisinin geldiği nokta ve kapısını açtığı olasılıklar dünyası için sonsuz bir heyecan duyuyorum.
Fakat aynı şeyi kalabalıkların kripto para çılgınlığı için söyleyemeyeceğim. Bu yüzden bu alana yatırım yapmıyorum. Şimdi nedenlerine geleyim.
İlk olarak sadece gerçek değeri olan şeylere yatırım yapıyorum. Bir varlığı seçerken başkasının ona ileride daha fazla para ödemesini umut etmiyorum. Şirketin ederi zaten kafamda oluyor ve bu da şirketin kâr etme gücüne, rekabetçi üstünlüğüne, yönetimine ve varlıklarına dayanıyor. Bunlara bakarak bir değer belirliyorum ve yatırım yapıyorum.
Kripto paralarda ise maalesef bu değeri belirleyemiyorum. Bu tür varlıklardan para kazanmak için birinin bana aldığım fiyatın daha üzerinde ödeme yapması lazım. Yani değer insanların kafasında ve insanlar fikirlerini çok çabuk değiştirirler. Aynı zamanda da abartmayı severler. Ayrıca arzı sınırsız olan bir varlıktan bahsediyoruz.
Bu konuda bir şeyler okumak isteyenler kesinlikle “Olağanüstü Kitlesel Yanılgılar ve Kalabalıkların Çılgınlığı” kitabını okumalılar. Özellikle şu sözü çok beğeniyorum.
Bu meşhur balon şişmeye devam ederken İngiltere tam bir panayıra dönmüştü. Halk âdeta galeyana gelmişti. İnsanlar artık basiretli bir sanayinin yavaş ama emin kârından hoşnut olmuyorlardı. Hemen yarın ulaşılacak sonsuz zenginlik umudu, onları bugünden dikkatsiz ve müsrif yapmıştı.
Olağanüstü Kitlesel Yanılgılar ve Kalabalıkların Çılgınlığı Charles Mackay 1841
Hisse senetlerinde ise en kötü durumda bile (borsa bir nedenle 5 yıl kapansa bile) temettü alır beklerim. Fabrikalar çalıştığı sürece sorun yok.
Tabii her hisse senedi de iyidir diyemem. Gerçek değerinden uzaklaşıp kumar benzeri bir hâl alan hisse senetleri de yok değil. Ana konu gerçek değer ve ondan ne kadar uzaklaştığıdır.
İkinci sorun ise güvenlik sorunu. Sistem, merkezileşme karşıtı yapısına paralel olarak aracıları ortadan kaldırmak için kurulmuş olsa da insanlar hukuken düzenlenmeyen yurt içi ve yurt dışı borsalarda para tutarak sistemin ruhuna aykırı hareket ediyorlar. Bu da büyük bir tezat teşkil ediyor.
Diğer bir deyişle sistem, ana amacı olan merkeziyetsizlikten (decentralization) uzaklaşmış oluyor. Burada akıllı sözleşmeler bir çözüm olarak ileri sürülüyor fakat bu da kitlelere yayılmamış durumda.
Kendi adıma güvenlik sorunu gördüğüm için de bu işten uzak duruyorum. Bir de dijital miras konusundaki hukuki belirsizlikler var mesela.
Son olarak da bizdeki bu para katlama çılgınlığını kenara koyarsam, yurtdışında bu işe yatırım yapan insanların bunu bir para kazanma aracı olarak değil de değer saklama aracı olarak kullandıklarını görüyorum. Ana argümanları da Amerika’da çok para basıldı. Amerika’ya bir şey olur ve İspanya’ya yerleşmek istersem paramı oraya taşıyıp orada yeni bir hayat kurabilirim tezi var.
Sanırım bizim Amerika’nın batışını düşüncek durumumuz yok. Başka dertlerimiz var.
Toparlarsam, kripto paralar konusunda yeterli bilgim yok. Gerçek değeri olmayan bir şeye yatırım yapmıyorum. Paramın güvenliğini düşündüğüm için paramı düzenlenmemiş borsalara sokmak istemiyorum. Kalabalıkların çılgınlığından da endişe duyuyorum.
Bu yüzden de kripto paralara yatırım yapmıyorum. Ayrıca hiçbir yatırım enstrümanında şu kadar kazandım, bu kadar kazandım diyenlere ve size sihirli bir yol önerenlere kulak asmamanızı tavsiye ederim. Bu işin maalesef kısa bir yolu yok.
Özellikle birinin para kazanması için bir diğerinin daha fazla ödeme yapması ve nihayetinde para kaybetmesi gerekli olan bir piyasada kazananların sesinin çok çıkması ve kaybedenlerin de susması çok normaldir. İnsanlar kazançlarını bağıra bağıra duyururken kayıplarını içlerinde yaşarlar.
Son olarak çok sevdiğim bir İspnyol atasözü ile bu bölümü kapatayım: “Çabuk zengin olmak isteyen kendini darağacında bulur.”
Nisan Sonunda Portföy Durumu
Karşılaştırma yapmak isteyenler Mart 2021 sonundaki duruma buradan bakabilir.
Finansal bağımsızlık portföyü kaldığı yerden yoluna devam ediyor.
Portföy’ün TL olarak artması sizi yanıltmasın. Dolar olarak sadece mevcudu koruyabildim diyebilirim. Ama geri gitmemek iyidir.
Portföy durumunu verdikten sonra ayrıntılara bakarız.
Portföyün %73,77’si hisse senetlerinden oluşuyor. Bu oran ay ortasında %80’lere kadar çıkmıştı fakat biraz aşağı çektim.
NNF’ye ufak bir ekleme yaptım. Portföydeki oranı %3,94.
Nakit oranını büyük miktarda arttırdım. Portföyün toplamda %22,30’u TL ve sterlinde bulunuyor. Kademeli alım satımlarda bu oran artıp azalabiliyor.
TL olan kısmı nakit benzeri likit fonda tutuyorum. Eskiden mevduatta tutuyordum fakat hisse senedi alıp satmak için aracı kurumdan bankaya, bankadan aracı kuruma taşımak zor oluyordu. Bu yüzden likit fonu tercih ediyorum.
Sterlin’i de şimdilik acil durum fonu gibi düşünebilirsiniz. Normalde bu paranın durduğu yerde değer kaybettiğinin farkındayım. Planlar tutmazsa ve Türkiye’de kalırsam zaten sterlin tutmanın da bir anlamı yok. TL’ye çevirir geçerim ya da dolara çevirir Eurobond alırım.
Portföyün nakit kısmını gerekirse, daha önce yaptığım gibi, hisse senedi alımında kullanmaktan çekinmeyeceğim.
Nisan 2021 Sonunda Tasarruf Durumu
Bu ay portföye 200 TL’lik ekleme yapabildim.
Böylece bu yıl portföye eklediğim tutar 1.400 TL’ye ulaştı.
Yatırım yapmaya başladığım Şubat 2017’den beri ise eklediğim toplam tutar 47.897 TL oldu. Toplam tasarruf oranım da %22,01.
Bu yılki hedefim yatırım hesabına 20.000 TL aktarmaktı. Sanırım tutturamayacağım belli oldu.
Toplam yatırdığım tutarın dolar karşılığı ise 10.089 dolar. Doların yastık altında yatırım aracı olmadığının da kanıtı sanırım bu tutar.
Nisan 2021 Sonunda Hisse Senedi Varlığı
Bu ay EREGL ve PETKM pozisyonlarımı biraz azalttım.
Zaten az olan TKFEN pozisyonumu ise kapattım.
FROTO ve ALKIM şirketlerine ekleme yaptım.
Ufak bir VESBE ilavesi ile birlikte ayı kapatmış oldum. VESBE’yi ufak ufak arttırmayı düşünüyorum. Birden yüklenmeyeceğim. Yükselen ham madde fiyatlarına nasıl tepki vereceğimi bilmiyorum.
FROTO’nun da kullandığı malzemelerin fiyatları yükseliyor. Bir de çip krizi yüzünden üretime ara verdi. Ay içinde 200’lü zirvesinden 175,80’e kadar geldi. Bir yandan da aylık satış rekorları geliyor. Birinci pozisyonum olmasına rağmen en rahat olduğum şirket değil:)
İzlemeye devam ediyorum.
Portföyü özetlersem FROTO, VESBE ve ALKIM’in yatırımları sürüyor.
EREGL ve PETKM de süper emtia döngüsünden üst düzeyde yararlanan şirketler ve bu dönemde tutunmamı sağlıyorlar.
CANTE’den bahsetmeye gerek yok. Evet, ben de halk arzlara katılıyorum:=) Ama daha fazla bir şey demeye gerek yok sanırım.
Nisan 2021 Sonunda Nakit Varlığı
Portföyde 37.203 TL likit fon, 11.450 TL karşılığı 1.000 sterlin bulunuyor.
Böylece toplam nakit varlığı 48.603 TL’ye ulaşmış durumda.
Nakit tutmaktan hoşnut olduğumu söyleyemem.
Portföyün Diğer Para Birimlerine Karşı Durumu
Önce geçen ayla karşılaştırma yapalım.
- 26.367 dolar (25.740 dolardı),
- 19.056 sterlin (18.604 sterlindi),
- 463 gram altın (468 gram altındı).
Dolar ve sterlin olarak ufak artışlar var. Güncü teyzeler ise beni az bir miktarla geçmişler. Çekişme kaldığı yerden devam ediyor:)
Şimdi de 51 aylık tabloya bakalım.
3.6 TL ile başladığımız dolar yolculuğunda 8,27 ile bu ayı kapattık.
Portföy de 51 ayda 9.198 TL’den 218.190 TL geldi. Kısmetse daha gidecek çok yolu var. Az da olsa biriktirmeye ve yatırım yapmaya devam ediyorum. Sonuca değil, sürece odaklanıyorum.
Büyük düşüşlerde yaşadığımız o korkular, bu grafikte küçük birer çentik olarak kalmaya devam ediyor.
Nisan 2021 Sonunda Finansal Özgürlük Durumu
Portföyün yıllık beklenen temettü geliri EREGL satışlarından ve nakit artışından dolayı bu ay 6.948 TL’ye düştü.
Günlük finansal özgürlük miktarım olan 200 TL ile yaklaşık 35 günlük özgürlüğümü kazanmış durumdayım.
Daha gidilecek çok yol var.
Tasarruf ve yatırıma devam.
Saygılar.