Berkshire Başkan Yardımcısı Charlie Munger şöyle diyor:
“İlk 100 bin çok zordur ama bunu yapmak zorundasınız. Her yere yürüyerek mi gidersiniz, yoksa kuponlarla alınan şeyleri mi yersiniz, umrumda değil… İlk 100.000$’ı biriktirmek için bir yol bulun. Ondan sonra ayağınızı gazdan biraz çekebilirsiniz.”
Sonra da şöyle ekliyor;
“İlk 100 bini biriktirmek eğer toplu paranız yoksa servet sahibi olmanın en zor kısmıdır. Sonraki ise ilk 1 milyondur. Bunu yapmak için sürekli kazandığınızdan daha azını harcamalısınız. Zenginleşmek, kartopu yuvarlamak gibidir. Yüksek bir tepenin üzerinden başlarsanız bunun çok faydasını görürsünüz (erken başlamak ve kar topunu olabildiğince uzun süre yuvarlamak). Uzun bir hayat sürmek çok yardımcı olur.”
Hadi şu yatırım yaparken kazanılması en zor 100 bine biraz yakından bakalım…
Yatırım Yaparken Kazanılacak İlk 100 Bin
İlk 100 bin yatırım hayatımızdaki en önemli bariyerdir. Niceleri ona ulaşamadan hedeflerinden vazgeçmiş ve borç içindeki tüketim toplumu sürüsünün rahatlığına kendini bırakmıştır.
Ferhat’ın önündeki dağdır. Arkasında Şirin vardır ama görünmez, ulaşılamaz sanılır. İnsanın hevesi kırılır, bu engeli aşamayacağını düşünür. Başkalarının başarmıştır ama onun için imkansız olur.
Bir kere çok yalnızdır servet biriktirirken aşmanız gereken en önemli engel olan ilk 100 bin. Arkasında bileşik getirinin gücü yoktur. Hani o modern dünyanın simyası olarak adlandırılan, Warren Buffett’ı Warren Buffett yapan bileşik getiri…
İster mevduata para yatırın, ister borsaya, ister maaşı alır almaz döviz bürosuna koşun 100 bine ulaşırken yalnız kalırsınız. Arkanızda hiç rüzgar yoktur. Hatta rüzgar önünüzden eser.
Bir kere yatırıma yeni başlamışsınızdır. Muhtemelen daha önce savurganlıkta çığır açmıştınız. Her gün Starbucks’tan kahve içmeden yapamıyorsunuzdur. Öğlen dışarda yemek adetinizdir. Nasıl olurda aksi düşünülebilir ki?
İşte 100 bin böyle nankördür. Bütün bunlardan vazgeçip sizi özsermayenizle baş başa bırakır.
Yatırım yapmanız ama daha da önemlisi tasarruf yapmanız gerekir. Önce kahveyi bırakırsınız, yemeklerinizi evde yemeye çalışırsınız, yemek yapmayı! öğrenirsiniz. Herkes zırt pırt telefon değiştirirken siz ekranı kırılmış yıllanmış telefonları kullanırsınız. Sürekli tasarruf etmenin yeni yollarını ararsınız, gelirinizi arttırmaya çalışırsınız.
Yani hem kendinizle hem de piyasa ile savaşırsınız. Bu yüzden ilk 100 bini biriktirmek çok zordur. En çok burada vazgeçilir. En çok burada kaybedilir. Nasıl mı?
Size borsadan örnek vereyim:
Bu tabloyu Habertürk’teki bir yazıdan aldım. 2017 Kasım ayına ait ama işimizi görür. Gördüğünüz gibi 100 binin üzerindeki yatırımcı sayısı 60.000’in biraz üzerinde. Altında ise çoğunluk var. öyle böyle değil kaba hesapla sadece %5.9’u bu tutarı aşabilmiş.
O zaman hem 100 bini biriktirirken yalnız kalıyoruz, hem de biriktirdikten sonra.
Şimdi de işin matematiğine bakalım.
Bu tablodan çıkarılacak bir çok sonuç var ama bence en önemlisi tasarrufu vurgulaması.
Aylık 1000 TL’nin üzerinde getiri elde ediyorsanız, %3 veya %9 kazanmanız ilk 100 bin de aşırı etkili değil.
Önemli olan ne kadar tasarruf edebildiğiniz. Aylık 1000 TL biriktiren bir kişi %3 kazanırsa 7.55 yılda bu rakama ulaşırken, %9 kazandığında 6.49 yılda bu rakama ulaşabiliyor.
İşte bu yüzden ilk 100 bin yatırıma başlayan kişi için en önemli rakamdır.
Aylık 5.000 TL biriktiren insan için tabii ki kıstas olamaz ama çoğumuzun biriktirdiği tutarlar çok daha az.
Bir de şu çıkarılabilir. Aylık 1.000 TL altı tasarruflarda gereken rakama ulaşma işi çok uzuyor. Yani aylık 200 TL biriktireyim ve erken emekli olayım bir hayalden öteye gitmiyor.
Yani kısaca ilk 100 bin büyük tasarruf yani fedakarlık istiyor.
Yatırım Yaparken Bileşik Getirinin Etkisi
İlk 100 bini biriktirirken bileşik getiri maalesef yanımızda değildir. Şimdi bir kaç örnekle bunu açıklayalım.
Karşınızda aylık 1.000 TL, yıllık 12.000 TL para biriktiren bir arkadaş. %9 getiri elde ediyor yıllık. 6 yıl uğraşıyor.
Biriktirdiği para toplamda 98.405 oluyor.
Bu tutarın %73’ü anapara, %27’si de getiri.
Şimdi de bu arkadaşımızın bir 6 yıl daha aynı tutarda birikim yapmasını sağlayalım. Bakalım ne olacak?
Gördüğünüz gibi ikinci 6 yılda aynı tutarda yani aylık 1.000 TL para biriktirerek ve %9 kazanarak 263.441 dolar biriktirdi bu arkadaşımız.
Bunun bileşenlerine baktığımızda;
Toplam birikimin %45’inin getiriden geldiğini görüyoruz. Bu tutar ilk 6 yılda sadece %27’ydi.
Bir tur daha ileri gideceğim. Yatırım tutarına bir 6 yıl daha ekleyeceğim ve toplam 18 yıla çıkaracağım.
Bu sefer de toplam biriktirilen tutar 540,222 dolara çıkıyor.
Fakat bu sefer ilk 12 yıla göre büyük bir değişiklik oldu. Paramız bizim için çalışmaya başladı ve böylece bileşik getirinin nimetlerinden de faydalanmaya başladık. Artık toplamın %60’lık kısmı faizden oluşuyor.
Bu yüzden ilk 100 bin yalnızdır. Biriktirirken de yalnız olursunuz. Fakat sonra, bir kere elde ettiniz mi tasarruflarınız artık sizin köleniz olur ve sizin için çalışmaya başlar.
Biriktirdiğiniz Para Sizin İçin Çalışır
100 bin sınırını aşan kişi şunları elde eder:
- %9 getiriden yıllık 9.000 TL parası olur. Bu da aylık 750 TL para kazanıyor anlamına gelir.
- Sonraki 200 bine ulaşırken çok daha rahat eder.
- Tasarruf kültürünü oturtmuş olur. Artık bir kahveye 15 TL vermenin onu özgürlüğünden uzaklaştıracağının farkına varmıştır. Artık 10 TL’ye kahve kaldı mı onu da bilmiyorum.
- Harcama yapmadan önce bir düşünür, neye malolacak diye.
- En önemlisi de tepeden aşağı kartopunu yuvarlamaya başlamıştır. Artık istese de durduramaz.
Toparlarsam
İlk 100 bin çok önemlidir. Borsadaki %94’lük kalabalığın arasında mı olacaksınız yoksa %6’lık bileşik getirinin gücünden faydalanan kesimde mi olacaksınız onu belirler.
O kadar zordur ki bunu yapmak, deneyen 100 kişiden 95’i başaramaz. Çünkü önce kişinin kendisi ile savaşması gerekir. Sürüden ayrılıp tasarruf yapması, bir alt model arabaya binmesi, akıllı telefonunu uzun süre değiştirmemesi lazım gelir.
En zoru da o muhteşem bileşik getiriden faydalanamaz. Faydalansa da gücünü hissedemez. Biraz sabretmesi, beklemesi gerekir. Bu süre kimi için 5 yıl, kimi için 8 yıldır. Fakat sonra biraz daha rahatlayabilir.
Ama moral bozmaya gerek yok. İmkansız değil. Gayet mümkündür başarmak. Ama azim gerektirir:)
O zaman bu yazı deneyen ve ne olursa olsun vazgeçmeyen herkese gelsin:)
Siz nasılsınız? 100 bini biriktirirken çok zorlanmış mıydınız? Ya da zorlanıyor musunuz?
Ben bileşik getiri rüzgarını hissedeceğim gücü dört gözle bekliyorum. Ya siz?
Saygılar.
Resim: Image courtesy of Sira Anamwong at FreeDigitalPhotos.net