Herkese selamlar!
Artık gösterileri ülkemizde eskisi kadar yayınlanmasa da Amerikalı komedyen Jerry Seinfeld çağının en büyük komedyenlerinden biri olarak bilinir.
Uzun yıllar yaptığı showlar Amerika’da bir numara olmuş, aşırı istikrarlı bir komedyendir.
Ben de CNBC-e’de dizi izlediğimiz günlerde dizinin sonlarına yetişmiştim.
1998 yılında 267 milyon dolar kazanan komedyen, 2008 yılında bile 85 milyon dolar kazanmaya devam etmiş. Müthiş bir rakam… 10 yıllar sonra bile istikrarlı bir gelir akışını herkes sağlayamaz.
Fakat komedyeni ünlü yapan ne yaptığı şakalar, ne de kazandığı milyonlar. Onun özelliği insanları eğlendirmeyi aynı yüksek kalitede çok uzun süre devam ettirebilmesi!!! Yani kararlılığı ve üretkenliği…
Bu yazıda komedyenin bunu nasıl başardığından bahsedeceğim. Sonrada bunu kendi hayatımıza, yatırım stratejimize nasıl ekleyebilirizi tartışacağım.
On yıllarca daha kaliteli işler yapmış, sürekli oyunlar yazmış, showlar, standuplar yapmış bir komedyen düşünüyorum. Bir de sürekli bir şeyleri yapmayı erteleyen, planlarını bozan, bir türlü istikrar yakalayamayan kendimi.
Siz de bir düşünün kendinizi. Hiç uzun vadeli yatırımcı olacağım diyerek iki hafta sonra “bu hisse de çok çıktı canım, düşünce tekrar alırım” dediğiniz olmadı mı, ya da her ay hisse alacağım, ömrüm boyunca da yatırım yapmaya devam edeceğim deyip iki ay sonra başka dala zıpladığınız zamanlara ne demeli 🙂
Şimdi gelelim işin özüne…
Seinfeld Stratejisi
Genç bir komedyen Jerry Seinfeld’in sahne aldığı mekana gidiyor ve bir şekilde onunla konuşma imkanı buluyor. Tabii ki sorduğu soru şu: “Genç bir komedyene ne tavsiye edersiniz?”
Cevap ise şöyle:
İyi bir komedyen olmak her gün daha iyi şakalar yapmaktan geçer ve daha iyi şakalar bulmak için de her gün yazmak gerekir.
Bunu yapabilmek için kendime 365 günün olduğu bir tablo yaptım ve duvarıma astım. Her gün yeni bir şey yaptığımda o günün üstüne kocaman bir kırmızı çarpı atıyorum.
Belli bir süre bunu yaptığında tabloda bir zincir oluşacak ve bu zincir her gün büyüyecek. Özellikle bir kaç hafta geçtikten sonra zincir daha da belirgin hale gelecek. Senin görevin o zinciri kırmamak!!!
Yani ne olursa olsun yazmaya devam etmek…
Dikkatinizi çekmek istediğim nokta ünlü komedyenin zinciri kırmamaya odaklanması. Muhteşem şakalar yazmaktan, ünlü olmaktan, paradan, kısacası hiçbir sonuçtan bahsetmiyor. Sadece her gün yaz ve zinciri kırma diyor.
Zinciri Kırmayın!
Zinciri kırmayan insanları hayatınızın her tarafında görebilirsiniz. İyi bir kemancı günde en az 4 saat çalışmak zorundadır. Bir gün bırakırsa geriye gider. Michael Phelps yıllardır rakipleri uyurken havuzda antrenman yapıyordu. Garry Kasparov tüm satranç taktiklerini ezbere bilmesine rağmen her gün saatlerce oyun oynuyordu. Warren Buffett’ın şirket araştırmadığı bir gün yoktur ve günde 500 sayfa rapor okuyor.
Peki bu insanlar hiç kaybetmediler mi? Tabii ki kaybettiler. Kemancı konserde yanlış notaya bastığı için orkestra şefinden azar işitip kaç kere rezil oldu, Michaes Phelps onlarca kez dereceye giremedi, Garry Kasparov sayısız oyun kaybetti, Warren Buffett kaç tane başarısız yatırım yaptı.
Fakat hiç biri zincirini kırmadı ve ne yapıyorlarsa daha iyisini yapmaya çalışarak, kararlılıkla devam ettiler. İşte bu, onları diğerlerinden ayıran şey oldu. Kararlılık, başarısızlıklarda yılmamak, sonuçlara değil, SÜRECE odaklanmak.
Uzun Vadeli Yatırımcılık, Seinfeld Stratejisi ve Kararlılık
Herkesin uzun vadeli yatırımcılığı olduğunu söylediği bu günlerde farketmişsinizdir, işin psikolojisine daha çok odaklanmaya başladım. Çünkü doğru şirketleri seçmek artık çok kolay. Zor olan kararlılıkla beklemek, yola neden çıktığını unutmamak ve disiplinli bir şekilde yola devam edebilmek. Yani zinciri kırmamak!
Her ay hisse alacağım diyorsan, az çok demeden alım yapmak mesela. Çünkü zincir kırılırsa alamazsın.
Her gün yarım saat kendini finans konularında eğitmek… O çarpıları attıkça vazgeçilmez olur.
Amaç her gün o tabloya bir çizik atmak olmalı. Her ne hedefliyorsak hedefleyelim. Belli bir süre sonra farkedeceğiz ki, artık o çizgiyi atmamak bizi rahatsız edecek. Süreklilik bizim hayatımızın bir parçası olacak.
Eğer amaç para kazanmak olursa, insan duyguları ve hırsları işin içine girer ve hata yapmamıza sebep olur. Sonuçta kim ne derse desin, bence en baskın duygu hırstır. Bunu kararlılığın içine katabilen ve sonuca değil sürece yönelebilen insanlar başarılı olurlar, oluyorlar.
Bunu yapamayanlar ise zaten başarılı olamıyor.
Toparlarsam
Hayatta kaybetmeyen bir insan göremezsiniz. Herkes bir şekilde kaybetmiş ve yenilmiştir. Kimi satranç maçını, kimi yüzme yarışını kaybeder. Kimi de borsada para kaybeder.
Kaybedenlerin bir çok özelliği varken kazananların özelliği sayılıdır. Bunların başında hiç bir zaman zinciri kırmamak, sürekli kararlı bir şekilde çalışmak ve disiplini elden bırakmamak var.
Yatırımcılıkta da bu şekilde. Eğer en iyi hisse senedi yatırımcısı olmak istiyorsanız mutlaka sürece odaklanmalısınız. En çok parayı ben kazanacağım demek maalesef iyi bir motivasyon kaynağı değil. Sadece hırslarınızı daha fazla besleyip hata yapmanıza sebep olur. Çünkü bir sonuçtur.
Onun yerine sürece odaklanın. Her gün bir saat ekonomi ve borsa çalışacağım, her gün bir hisse araştıracağım, her gün bir oran öğreneceğim gibi süreçlere odaklanmak kararlılığınızı arttıracaktır.
Ben yarın, koca kırmızı çarpıları atacağım tablomu hazırlamaya başlıyorum. Ya siz?
Ek 1: Twitterdan Fuat Bey yazının bir videosunu yapmış. Kendisine çok teşekkür ederim. Buradan ulaşabilirsiniz.