Herkese selamlar.
Benjamin Franklin, Amerikan devriminin önde gelen aktörlerinden ve kurucularından biri. Çok yönlü ve çok renki bir kişilik ve aynı zamanda iyi de bir tüccar.
Genç yaşta Philadelphia’da bir matbaa açarak gazete ve almanak (bir tür kişisel takvim) yayıncılığına başlamıştır. İlk başlarda paraya ihtiyacı olduğu için mahlas kullanarak Poor Richard’s Almanack isminde bir kendi almanağını çıkarmış.
Hatta Charlie Munger’ Poor Charlie’s Almanack kitabının ismini burdan esinlenerek koymuş. Kendisi Charlie Munger’ın kahramanı.
Franklin, Philadelphia’da mağaza da açmış ve burada çeşitli tüccarlık yapmış. Ticaretteki başarısı ona finansal özgürlüğünü kazandırmış ve bu da onun diğer alanlarda da nüfuz kazanmasının önünü açmış. Tüccarlıkta edindiği hayat tecrübesi ona iş dünyasında pratik bilgi ve beceriler kazandırmış ve ilerideki siyasi ve bilimsel kariyerini şekillendirmekte büyük bir rol oynamış.
Benjamin Franklin’in 1748 yılında yazdığı Genç Tüccara Tavsiyeler (Advice to a Young Tradesman – Written By an Old One) isimli yazısına denk geldim.
Sizin de okumanız gereken müthiş tavsiyeler var.
Hadi mektubun özetine başlayalım.
Benjamin Franklin – Genç Tüccara Tavsiyeler
- Vakit nakittir bunu unutma! Günde 10 şilin kazanabiliyorsan ve günün yarısını aylaklık ederek ve 6 şilin harcayarak geçirdiysen, 5 şilini daha aylaklık ederek harcamış ya da çöpe atmışsın demektir.
- Kredinin (borcun) para olduğunu unutma! Eğer biri bana vadesinden sonra borcunu öderse bana faiz ya da o süre içerisinde kazanabileceğim kadar para vermelidir.
- Paranın üretken bir doğaya sahip olduğunu unutma! Para parayı doğurabilir, onun evlatları da daha fazla para doğurur. Böylece kâr giderek artar. Üreyen dişi bir domuzu kesen, onun doğacak bütün yavrularını da öldürmüş olur.
- Yılda kazanılacak 6 Pound’a, -kolayca har vurup harman savrulabilecek- günde bir bakır para (groat) ile ulaşabileceğini unutma.
- Şunu unutma: “İyi bir mutemet insanların cüzdanlarının efendisi olur” Borcunu söz verdiği gibi zamanında ve tam olarak ödeyen, her durumda ihtiyacı olan parayı arkadaşlarından toplayabilir. Bu da her zaman çok işe yarar. Bu yüzden borç aldığın parayı söz verdiğin saatten bir saat bile geciktirme. Borçlularında yaratacağın hayal kırıklığı cüzdanlarını sana sonsuza kadar kapatır.
- Bir erkeğin itibarını değerlendirirken küçük eylemlerine bakılır! Alacaklılarınız sabahın beşinde ve gecenin dokuzunda dükkanınızda çekiç sesi duyarsa borcunuzu 6 ay erteler. Fakat bilardo masasında ya da tavernada görürse, parasını ertesi gün ister. Eşinden ya da kendinden daha iyi giyinir ya da daha çok harcarsanız gururu incinir. Borç verenler nazik insanlardır ama dünyadaki en keskin gözlere ve kulaklara sahiptirler. Ayrıca dünyadaki en iyi hafıza onlardadır.
- İyi huylu alacaklılar para istemek zorunda kaldıklarında acı çekerler. Onlara bu acıyı yaşatmazsan seni seveceklerdir. Eline para geçtiğinde bunu alacaklılarına borcun oranında paylaştır. Alacaklıların bu parayı 10 kez isteyip toplu olarak almaktansa 10 taksitte almayı tercih ederler. Ayrıca bu borcuna sadık olduğunu gösterir ve alacaklılarının gözünde itibarını arttırır.
- Sahip olduğun her şeyin sana ait olduğunu düşünmeyi ve ona göre yaşamayı bırak. Bunu önlemek için gelir-giderinin hesabını tut. En başta bu zahmete katlanırsan, küçük harcamaların nasıl dağlar kadar büyüdüğünü görürsün. Bu sebeple de kendini büyük bir yükten kurtarırsın.
- Kısacası zenginliğe giden yol oldukça basittir. İki kelimeye dayanır: Çalışkanlık ve tutumluluk. Ne zamanı ne de parayı boşa harca. İkisini de en iyi şekilde değerlendir. Her şeyi dürüstçe yapan ve zorunlu harcamalar dışında tasarruf eden herkes eninde sonunda zengin olacaktır (takdiri ilahi aksini yazmadıysa).
Mektubun özeti bu kadardı.
Umarım benim olduğu kadar sizin de ilginizi çekmiştir.
Saygılar.
Mektubun orjinaline buradan ulaşabiliriniz.