Herkese selamlar.
Uzun zamandır kendime sorduğum bir soru var. Yaşadığım ve farkına vardığım bütün finansal çılgınlıkların karşısında durdum.
Bir gün patlayacaklarını biliyordum. İnsanların içinde bulundukları aşırılıkları görüyordum ve bazen de onları uyarmaya çalışıyordum.
Çok tepki aldığım zamanlar da oluyordu ama bu durum zaten insanların bir finansal çılgınlık hâlinde olduklarını doğruluyor.
Peki bunun finansal bir çılgınlık olduğunu biliyorsam, bir balon oluştuğunu görüyorsam neden bundan faydalanamadım? Faydalanamadım derken neden 2.000 dolara Bitcoin almadım, neden Amerikan teknoloji hisselerindeki yükselişe hiç katılmadım, neden Türkiye’de yaşanan küçük hisse rallilerinin hemen hemen hiçbirinde yoktum?
Bazen aklıma böyle değişik düşünceler geliyor:) Bu düşünceleri paylaşırsam belki ortak noktalar bulunur diye düşünüyorum.
Şimdi biraz bunların üzerinde durmak istiyorum. Bakalım siz de benzer şeyleri düşündünüz mü?
Her Balon Patlar ama Ne Zaman?
Tarihi her zaman çok sevmişimdir. Finansal balonların oluşması, içinde bulunulan ortam, insanların durumları, sebepleri gibi bir dizi şey de çok ilgimi çekiyor.
Bu konuda okuduğum ilk kitap, “Olağanüstü Kitlesel Yanılgılar ve Kalabalıkların Çılgınlığı” olmuştu.
Aklımda kalanlar ise şunlardı: Her balon patlar, patlayınca da ortalığı darmaduman eder ve birçok insanın hayatını karartır. Şirketler batar, aileler batar, açlık ve sefalet olur.
Yani en azından benim aklımda kalan bunlardı ama kitap içinde kısa cümleler hâlinde geçen “Balon aynı zamanda bazılarının servetlerine servet katmasına da sebep oldu.” gibi sözleri çok dikkate almazdım.
Şimdi bakıyorum da sanırım bunun sebebinin, memur bir aileden gelmek ve bir gün her şeyi kaybetme korkusunun verdiği aşırı garanticilik olduğunu düşünüyorum.
Aşırı ihtiyat öyle bir içimize işlemiş ki risk almayı unutmuşum. Daha da kötüsü sürekli risk almaktan kaçınmışım ve kendimi geri çekmişim.
Bu da beni balonların anatomisini incelemeye ve fakat onlardan faydalanmak yerine ne olursa olsun kaçınmaya itmiş.
Tabii eğer bilinçli olarak onlardan kaçınmış olsaydım bu tamamen tercih olurdu. Ama burada başka bir şey var.
Karşı Çıkmak Yerine Anlamaya Çalışacağım
ABD’deki teknoloji balonu şişerken bu alana yatırım yapan tanıdıklarımı uyarmaya çalıştım. Bunun bir balon olduğunu ve eninde sonunda patlayacağını ve zarar görebileceklerini söyledim.
Fakat ben bu uyarıları yaparken TESLA 200 dolar civarlarındaydı. Oradan 1200 dolara gitti. Bu yazıyı yazarken de 600 dolar civarında. Balon olduğunu biliyordum ama ne zaman patlayacağını bilmiyordum.
Aynısını BIST 100 dışı hisse senetlerinde yaşanan rallide de yaşadım.
Bundan sonra bakış açımı değiştiriyorum:)
Doğrudan karşı çıkmak yerine aşırılıkları anlamaya çalışacağım.
Zaten aşırılık olduğunu şöyle ya da böyle fark ediyoruz. Sadece hemen patlayacak sanıyorum.
Bundan sonra ise momentuma portföyün çok küçük bir kısmı ile katılmaya çalışacağım. Hiçbir şey olmazsa bile olan biteni anlarım.
Fark edemezsem bile bir sonraki balonu buraya yazın. Belki sürüye ben de katılırım:) Tabii sermayenin çok küçük bir kısmı ile.
Saygılar.