Herkese selamlar! Merak ettiğim şirketlerden bir tanesi de PETKM idi son zamanlarda. Bazı okuyucular da soruyordu. Ben de hazır Pazar günü boşum, şirkete bir bakayım dedim.
Faaliyet raporlarına bakarak başladım. Sahibi kimmiş, neler yapıyormuş onlara baktım. Sonra da klasik olarak temettü yönünden incelememi yaptım.
Ben öğrenirken de öğrendiklerimi ve tespitlerimi sizinle de paylaşmak istedim.
Hadi başlayalım…
Genel Hatlarıyla PETKM (Petkim Petrokimya Holding A.Ş.)
Şirket hakkında olabildiğince bilgi toplamak için önce internet sitesine girdim. Ne iş yapıyorlar ne ediyorlar bir baktım. Sizin de mutlaka siteyi ziyaret edip ürünler kısmını, yatırımcı köşesi kısmını mutlaka okumanızı tavsiye ederim.
İş yatırımda faaliyet alanı olarak;
Ülkemizin tek entegre petrokimya tesisine sahip olan Petkim, 50’yi aşan petrokimyasal ürün yelpazesiyle bugün sanayimizin vazgeçilmez bir hammadde üreticisi durumundadır. Petkim’in ürettiği petrokimyasal ürünler; inşaat, tarım, otomotiv, elektrik, elektronik, ambalaj, tekstil sektörlerinin önemli girdileridir. Ayrıca, ilaç, boya, deterjan, kozmetik gibi birçok sanayi için girdi üretilmektedir.
yazmaktadır. İş Yatırım’daki PETKM sayfasına buradan ulaşabilirsiniz. Ben mali tablolara da oradan bakıyorum. Tavsiye ederim.
Yani anladığım Türkiye ekonomisi büyürse PETKM’de büyüyecek. Türkiye imalat sanayii hızlandığında PETKM de hızlanacak. Yavaşladığında da tersi olacak.
Sonra şirketin 2016 faaliyet raporunu okudum. Size de mutlaka tavsiye ederim. Hatta yatırım yapmayı düşünürseniz sadece 2016 ile kalmayıp daha önceki faaliyet raporlarını da okumanız ve karşılaştırma yapmanız yerinde olur. Faaliyet raporunda dikkatimi çeken sanki PETKM’in yanında SOCAR’ın da faaliyet raporunu iliştirmişler gibiydi. Gaza gelmemek lazım ama.
Onun dışında büyük bir dönüşüm ve yatırım içine girmişler. Sürekli fabrikalara yeni eklemeler yapılıyor. Liman’ın son fazı bu sene bitiyor. Kârlılık artıyor. Kârlılıkta en büyük etken petrol fiyatlarındaki düşüş. Bir de dikkatimi çeken satışların artmaması. Sanki son 4 senedir satışlar hep aynı seviyede seyretmesine rağmen kârlılık artışından dolayı net kâr artmış. 2017 1. çeyrek verilerinde bir değişim var mı bakacağım.
Petkim Ortaklık Yapısı
Neyse çok oyalanmadan ortaklık yapısına bakayım. Benim için en önemli şeylerden biri kiminle ortak olacağım. Dolayısıyla paramı kimin yöneteceği…
Ana ortak Azerbaycan Milli Petrol şirketi SOCAR. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nın da sembolik bir hissesi var. Türkiye Varlık Fonu Genel Müdürü de şirketin yönetim kurulunda zaten.
C grubu hisseler imtiyazlı hisse. C grubu hisse sahibi olumlu oy kullanmadan aşağıdakiler yapılamıyor;
a) C grubu hisseye taninan imtiyazlari etkileyecek ana sözlesme degisiklikleri,
b) Nama yazili hisselerin devrinin pay defterine islenmesi,
c) Isbu Ana Sözlesmenin 31´inci maddesinde yer alan selahiyetnamenin seklinin belirlenmesi,
d)Sirketin sahibi oldugu herhangi bir fabrikanin kapasitesinde en az %10´luk bir azaltimi öngören kararlar,
e)Sirketin yeni bir sirket veya ortaklik kurmasi, satin almasi, kurulu bulunanlara ortak olmasi ve/veya bunlarla birlesmesi, bölünmesi, nevi degisikligi, feshi ve tasfiyesi.
Kâr dağıtımında şimdilik imtiyaz göremedim ilerde karşıma çıkar.
Şimdi de şirketin iştiraklerine bakalım..
Limanın %70’i, Enerji şirketinin %9,9’u ve bi mühendislik şirketi var.
Şimdi de kriterlerime göre şirketi değerlendireyim…
1) Temettü Verme Geleneği Olmalı
Şirket büyüsün, kâr etsin, bu kârdan yatırım yapsın, fazlasını da bana dağıtsın istiyorum. Biliyorum çok fazla şey istiyorum ama ne yapayım 🙂
Şirket 1996’dan 2000 yılına kadar temettü vermesine rağmen sonra ortadan kaybolmuş. 2012 senesinde vermiş ilk temettüsünü. Son iki yıldır da yani 201 ve 2017’de temettü vermeye devam etmiş. Şimdi Faaliyet Raporundan kâr dağıtımı politikasına bakalım…
Kâr dağıtımı politikası isimli başlıkta kârın en az %50’sinin nakit veya pay senedi şeklinde dağıtılması öngörülüyor. Benim için önemli olan havuzda başka delik olup olmaması. Baktığımda yönetim kurulu üyelerine %0.1’i geçmemek kaydıyla kârdan pay verildiğini görüyorum. Buna katlanaibilirim. En azından %10 değil yani 🙂 Onu da gördük çünkü.
2) Nakit Temettü Dağıtma Oranı
Bunu artık benim kadar biliyorsunuz. Şirketin kârının yüzde kaçını temettü olarak dağıttığını gösteriyor. Ben %60 ve altı olmasını istiyorum. Geri kalan tutarın yatırımlarda kullanılması ve borç azaltımına harcanması taraftarıyım ki şirket büyüsün ve finansman giderine boğulmasın. O kadar da aç gözlü bir hissedar değilim yani. PETKM’de kesintisiz yıllar olan 2016 ve 2017’yi kullanacağım bundan sonra.
| Nakit Temettü Dağıtma Oranı | |
| 2017 | 83% |
| 2016 | 75% |
Oranlar %60’ın üzerinde. Biraz daha azaltıp borç ödese daha çok hoşuma giderdi ama sanırım ana şirketin yaptığı rafineri yatırımından dan dolayı nakit akışı sağlamak için bu oranı yüksek tutuyorlar.
3) Temettü Verimliliği
Tamam para yatırıyorum, şirkete ortak oluyorum ama kârından bir kısmını da bana versin istiyorum. Aşağı yukarı %3 kadarını…
| Temettü Verimliliği | |
| 2017 | 8,06 |
| 2016 | 7,95 |
Son iki yıllık verim bahsedilen oranın çok üzerinde. İyi, hoş 🙂
4) Temettü Artış Oranı
Temettüsünü enflasyona oranla daha fazla arttırması benim işime gelir. Buradan gelir elde edeceğim için gelirim de artmış olur. Sadece son iki yılda kesintisiz temettü verdiği için bu olay biraz bende soru işareti doğuruyor. Yeni yönetimin gelecekte ne yapacağını bilmemekle beraber, eğer hisselerden geçineceksem temettünün kesilmemesi lazım. Yoksa aç kalırım mazallah.
| Temettü Artış Oranı | |
| 2017 | 27% |
| 2016 |
Son sene temettüsünü %27 arttırmış. Bunun devam etmesini isterim eğer ortak olacaksam.
5) Satışlardakive Net Kârdaki Artış Oranı
Şimdi buraya bakma gerekçem şu: Şirket temettüsünü arttıracaksa bunun en sağlıklısı net kârdan gelen artışla bunu yapması. Net kâr artışının bence başlıca unsuru ise satışlardaki artış olmalı. Sonuçta maliyet kısıtı da tabii ki çok önemli ama maliyeti hiç bir işletmede sonsuza kadar düşüremezsiniz. İllâ belli bir süre sonra satışları arttırması gerekir. Şimdi PETKM’de neler olmuş ona bakalım.
| Net kâr (milyon TL) | 1. Çeyrek | |
| 2017 | 366 | |
| 2016 | 725 | 147 |
| 2015 | 626 | 50 |
| 2015 | 7 | 37 |
| 2013 | 49 | 3 |
| 2012 | 25 | -9 |
Net kârda çok ciddi bir artış olmuş. Özellikle 2015 ve 2016 yıllarında. 2017’nin ilk çeyreğinde ise bu trend artarak devam etmiş.
Şimdi de satışlara bakalım:
| Satışlar (milyon TL) | 1.çeyrek | |
| 2017 | 1766 | |
| 2016 | 4532 | 1108 |
| 2015 | 4532 | 937 |
| 2014 | 4132 | 1190 |
| 2013 | 4158 | 990 |
| 2012 | 4348 | 1206 |
Burası beni bayağı şaşırttı. Net kâr büyümesi satış artışından gelmemiş, 2016 sonuna kadar satışların maliyetindeki düşüşten kaynaklanmış. Neyse ki beklenen satış artışı 2017’nin birinci çeyreğinde gelmiş. Neyse yılın 1. çeyreğindeki artışı gördüm yoksa satışları arttırmadan kârı nereye kadar arttırabilirsin gardaş diyecektim. Yinede bir bakalım net kâr artışı gerçekten satışların maliyetindeki düşüşten mi gelmiş.
| Satışların Maliyeti (milyon TL) | 1. çeyrek | Ortalama Petrol Fiyatı | |
| 2017 | 1297 | 50 (tahmini) | |
| 2016 | 3574 | 897 | 50 (tahmini) |
| 2015 | 3814 | 853 | 42 |
| 2014 | 4047 | 1106 | 87 |
| 2013 | 3908 | 934 | 94 |
| 2012 | 4267 | 1184 | 90 |
Buraya bakarak maliyet düşüşünde petrol fiyatların etkisi var diyebiliriz. Ama tek etken değil. Şirketin yaptığı maliyet düşürücü yatırımlar da bunda etkili olmuş.
Güncel Durum
Şimdi de şirketin güncel durumundan bahsedeyim.
Güncel F/K: 10,2 Son 5 yılda en düşük F/K 6.20 olmuş, en yüksek F/K ise 518. İçinde bulunduğu endüstri F/K’sı ise 20.59.
Güncel F/S: 1.85. Yani Yani şirketin yaptığı 1 TL’lik satış için 1.85 TL para ödüyoruz şimdi alırsak.
Fiyat: 6.41
Öğrendiklerimi her yeni analizime katmaya çalışıyorum. Bu yüzden Peter Lynch Rasyolarını da katacağım.
İlk rasyo uzun dönem net kâr büyümesi ile F/K karşılaştırması yapıyordu.
F/K 10.20 iken 10 yıllık net kâr büyüme oranı 28.75.
İkinci rasyo ise bu orana temettü vermliliğini katıyordu. 2 üstü iyi demek olur.
Bu oran 3,43.
Peter Lynch rasyolar çok iyi ama şirketin bunu sürdürebilmesi ve burada çıkan oranlara layık olabilmesi için bu büyümeyi sürdürmesi lazım.
Olumlu Yanları
Şirket Ege Bölgesi’nin en büyük limanına sahip. Buradan gelecek kâr şirketin büyümesine katkı yapacaktır. Özellikle rafineri açıldıktan sonra bunun etkisinin daha da belirgin olacağını düşünüyorum.
Petrol fiyatlarının düşük seyredecek olması da diğer bir olumlu yanı. Çünkü satışların maliyetini azaltıyor ve şirketin kârlılığını arttırıyor.
Bir diğer olumlu bulduğum kısım da büyük bir kampüsün bir parçası olması ve ileride gelecek rafinerinin dolaylı olarak şirketin gelirlerine ve maliyetlerine olumlu etki yapacak olması.
Ayrıca modernizasyon yatırımları da tam gaz devam ediyor.
Olumsuz Yanları
Olumsuz yan olarak gördüğüm şirketin maliyetlerinin petrol fiyatlarına aşırı bağımlı olması. Satışları bu zamana kadar arttıramadığı ve net kâr artışı maliyet düşüşünden geldiği için bunu problem olarak görüyorum. Ama bu 2017’nin birinci çeyreğinde değişmiş, satışları artmış. Umarım böyle devam eder.
Bir diğeri de SOCAR’ın yatırım planlarında PETKM’in nerelere düştüğünü tam kestirememem. Yani modernizasyon ve liman tamamlandıktan sonra yeni bir yatırım gelecek mi? Yoksa PETKM’i bir “cash cow” olarak mı kullanacaklar onu kestiremedim.
Son olumsuz taraf da düzensiz temettü ödemeleri ve nakit temettü dağıtım oranının %60’ın çok üzerinde olması diyebilirim.
Toparlarsam
Merak ettiğim bir diğer şirketi de böylece kendi çapımda araştırmış oldum. Artısını ve eksisini kendime göre yazmaya çalıştım. Yatırım yapmadan önce petrol fiyatlarının ne olacağını iyi araştırmak bence kritik derecede önemli. Bir de satışların ve karlılığın artıp artmayacağı. İkinci çeyreği merakla bekliyorum.
Siz PETKM hakkında ne düşünüyorsunuz? SOCAR’ın geleceğinde PETKM’in rolünü nasıl görüyorsunuz. Bunları ya da unuttuğum, atladığım, bilmediğim herhangi bir bilgi veya görüşünüzü lütfen paylaşın. Birlikte öğrenelim 🙂
İyi pazarlar. Saygılar.