Herkese Selamlar! Finansal eğitimim için kitaplar okuyorum ama bazı formülleri özümsemem ve örneklendirmem gerekiyor ki tam olarak anlayabileyim ve analizelerimde kullanabileyim. Bunlardan bir tanesi de Single Best Investment isimli kitaptaki geleneksel değerleme yöntemleri arasında yer alan Fiyat/Satışlar rasyosu.
Bunu daha önce hiç duymamıştım ve kullanmamıştım. Onun için önce biraz araştırıp formülüne bakacağım, daha sonra da çimento sektöründen şirketleri karşılaştırıp gerçek hayata uygulamaya geçireceğim. Hadi başlayalım…
Fiyat/Satışlar Oranı Nedir?
Hisse senedinin fiyatıyla satışlarını oranlar. Ana amaç her bir birim satış için ne kadar para ödeyeceğimizi bulmaktır. Amerika’da yapılan akademik çalışmalarda düşük F/S oranına sahip şirketlere yapılan yatırımın yüksek F/S oranına sahip yatırımlara oranla daha çok getiri elde ettiği görülmüş.
Ayrıca satışların net kârın temeli olarak görüldüğünü de belirteyim.
Fiyat/Satışlar Oranı Nasıl Hesaplanır?
Fiyat/Satışlar= Toplam Piyasa Değeri/Toplam Satışlar (Geçmiş dört çeyrek)
Bir de şirketin ileriye dönük F/S’sini hesaplayarak, ileriye dönük değer tahmini yapabiliriz. Bunun için de Toplam Satışlar kısmını ileriye dönük olarak bizim tahmin etmemiz gerekir. İlkinde geçmiş verileri kullanıyoruz.
Hesaplamaya Teorik Bir Örnek
Yiğit Otomotiv şirketi araba yapıyor.
- 1 adet hissesi 20 TL,
- Şirketin toplam 10 000 adet hissesi var,
- Böylece piyasa değeri 20*10 000=200 000 TL.
- Geçen 1 yıllın dönemde satışları 150 000 TL.
Şimdi Yiğit Otomotiv’in Fiyat/Satışlar oranına bakalım:
F/S= 200 000/150 000=1,33 1 TL’lik satışa 1,33 TL ödüyorum.
Mert Otomotiv Şirketi de araba imal ediyor.
- 1 adet hissesi 30 TL,
- Şirketin toplam 10 000 adet hissesi,
- Piyasa değeri 30*10 000= 300 000 TL.
- Geçen yıl dönem satışları 500 000 TL
F/S=500 000/300 000= 0,6. Burada da 1 TL’lik satışa 0,6 TL ücret ödüyorum.
Otomotiv Sektörü ortalama 1 F/S’den işlem görsün.
O zaman Yiğit Otomotiv sektöre göre pahalı, Mert Otomotiv de sektöre göre ucuz diyebiliriz. Fakat çok dikkat edilmesi gereken bir nokta var burada! O da tek bir rasyo ile kesinlikle değerlendirme yapılmaz. Hata yaparım o zaman. Kârlılık, kâr marjı, borçluluk, yönetim vs gibi daha pek çok öğeye bakıp karar vermem gerekir. Formülleri birlikte kullanmak çok daha isabetli sonuçlar verir.
Fiyat/Satışlar Oranı Nasıl Kullanılmalıdır?
Burada elma ile elmaları karşılaştırmak gerekiyor. Yani aynı sektördeki şirketlerin F/S’lerini karşılaştırmak bize bir fikir verebilir. Çimento sektöründen bir şirkete bakarken diğer çimentoların F/S’si ile ya da otomotiv sektörü F/S’si gibi.
Otomotivle çimentoyu karşılaştırırsanız değerleme hatası yapmış olursunuz.
Sektörün F/S’sini buldunuz. Mesela eğer şirketin F/S oranı sektör F/S’sinin altındaysa o zaman şirket değerinin altında işlem görüyor olabilir. Eğer ortalamanın üstündeyse bu sefer de değerinin üstünde işlem görüyor demek olabilir.
Google Finance kullanıcıları bu oranı ayarlardan ekleyebilirler. Ayrıca Thompson Reuters sitesinden de bu verilere erişebilirsiniz.
Fiyat/Satışlar Oranı Türkiye Çimento Sektörü Karşılaştırması
Önce çimento sektörü F/S’lerine bakıyorum.
| Hisse Adı | Fiyat/Satışlar |
| CIMSA | 1,72 |
| ADANA | 3,04 |
| KONYA | 4,64 |
| BUCIM | 0,90 |
| ASLAN | 9,04 |
| GOLTS | 1,74 |
| BTCIM | 0,88 |
| AKCNS | 1,49 |
| AFYON | 14,39 |
| BOLUC | 1,87 |
| UNYEC | 2,08 |
Ortalamaya baktığımda F/S:3,80 oluyor. Yani çimento sektörü yatırımcısı ortalamada 1 TL’lik satış için 3,80 TL para ödüyor.
İlk aşamada sektöre göre bakıldığında KONYA, ASLAN, AFYON ortalamann üstünde ve aşırı değerli gözüküyor. Mesela AFYON’un 1 TL’lik satışı için yatırımcı 14,39 TL para ödemek zorunda. Aşırı uçlardalar.
İstatistiksel olarak biraz daha olayı anlamlandırmak için bu uç örnekleri çıkarıp tekrar bir ortalama hesaplayacağım.
| Hisse Adı | Fiyat/Satışlar |
| CIMSA | 1,72 |
| ADANA | 3,04 |
| BUCIM | 0,90 |
| GOLTS | 1,74 |
| BTCIM | 0,88 |
| AKCNS | 1,49 |
| BOLUC | 1,87 |
| UNYEC | 2,08 |
Yeni denklemden KONYA, ASLAN, AFYON’u çıkarıyorum ve bir sektör ortalaması 1,72 oluyor. Buna göre rakamları değerlendirdiğimde ise CIMSA’nın sektör F/S’si ile aynı olduğunu, ADANA’nın sektörün üstünde ve BUCIM’in de altında olduğunu görüyorum.
Bunu gördükten sonra kafamda ihtimaller oluşuyor. ADANA aşırı değerli olabilir, fakat gelecekte kârda artış bekleniyorsa yatırımcılar ona göre pozisyon almış da olabilirler.
Ya da BUCIM sektöre göre ucuz olabilir ama belki de yatırımcılar gelecekte satışlarının düşeceğini düşünüp ona göre pozisyon aldılar.
Ya da bunların hiçbiri değil de kârlılıkları, kâr marjları arasında fark var. Borçları değişik düzeyde olabilir vs.
Toparlarsam
Değer yatırımcılarının kullandığı rasyolardan biri olan Fiyat/Satışlar’ı hem kendim anlamaya çalıştım hem de size anlatmaya çalıştım. Bu saatten sonra analizlerimde bunu da kullanacağım ve eminim ki şirketler ve sektörler hakkında yeni bir bakış açısı sağlayacak bana.
Siz bu rasyoyu daha önce kullanıyor muydunuz? Yukarıda yazılanlardan başka kullanım alanı var mı? Size katkı sağlıyor mu?
Okuduğunuz için teşekkür ederim. Saygılar.