Blog yazmaya başladığımdan beri daha çok gözlem yapıyorum. Etrafımdaki insanları dinlemeye vaktim var artık. Girdiğim ortamlarda da borsaya az biraz para yatırdığım biliniyor ve muhabbet genellikle borsa oluyor.
Bu gün, bir abimin “Borsaya gireyim mi tekrar” demesi üzerine yazıyorum bu yazıyı. Aslında böyle demesi normal diyebilirsiniz ama kendisi borsa 90 bindeyken “bu borsa çok yükseldi” deyip çıkmıştı ve 146 TL’den altına dönmüştü. Şimdi 140 TL’den altını satıp 107 binden borsaya girmek istiyor.
Ben de Lauren Templeton’un değer yatırımcılığı ile ilgili sunumundan bir slaytla abimin durumunu anlatmaya çalışacağım. Küçük yatırımcı neden ceylana benzer onu açıklayacağım…
Amerika’daki Yatırım Araçlarının Ortalama Getirileri
Yukarıdaki resimde 1995’ten 2014 yılına kadar A.B.D.’deki yatırım araçlarının yirmi yıllık ortalama getirileri mevcut. Büyütünce okunuyor ama ben yine de yazayım buraya.
İlk sırada yıllık %9.9 getiri ile hisse senetleri var.
İkinci sırada %6.2 ile tahviller var.
Üçüncü sırada %5.8 ile altın var.
Dördüncü sırada %5.6 ile petrol var.
Beşinci sırada %5 ile uluslararası hisse senetleri var. (Amerika dışı)
Altıncı sırada %3.1 ile ev yatırımı var.
Enflasyon da %2.3
Şimdi sıkı durun. Bütün yatırım araçları bu kadar getiri getirmişken ortalama yatırımcı kazancı yıllık %2.5!!!
Kardeşim nasıl oluyor da tüm yatırım enstrümanları %3 ile %9.9 arası getiri sağlarken ortalama bir yatırımcı %2.5 kazanıyor? 🙂
Daldan Dala Atlayarak
İşte abim gibi sürekli zararına yalan yanlış yerlerde daldan dala atlayarak bunu başarıyor. 90 binde çok yükseldi deyip, iki senedir zararına beklediği malları zararın çıkınca rahatlamak ve yükten kurtulmak için satıyor. Tam yükselişten önce. Sonra zirvelerden altın alıyor.
Allahtan altın almış, yoksa endeksi şortlayan da vardı bir ton. Öyle olsaydı belkiye şimdi batmıştı.
Şimdi de endeks 107 bin oldu %15 kardan zararım var diye ortalıkta geziyor. Bir de zararına altınları satıp borsaya girecekmiş.
Sen Yönetimi Yengeye Bırak, Mangal Bizi Bekler
Abi dedim sen para yönetimini yengeye bırak. Onlar daha sabırlı, bu işten daha çok anlıyor. En azından bir şey aldı mı ihtiyacı olana dek satmıyor. Biz senle mangala gidek, kasaptan etleri sen seç çünkü hayatında hiç bir şeye o kadar özen göstermiyorsun 🙂 (Kasapları fena terletir bu arada)
Üstelik ev alsan bir sene araştırırsın ama o kadar parayı borsaya sokmak için beni dinleyeceksin:) ben bile beni dinlemiyorum deyip kenara çekildim. Ünlü yatırımcı sözleri söylüyorum arada havalı oluyor…
Peter Lynch’in Yaptığı Araştırma
Biliyorum bu yatırımcıyla çok sıktım sizi ama belirtmem lazım. Peter Lynch bir araştırma yapmış. Benim yönettiğim fon yıllık ortalama %29 kazandırmış 15 yıl boyunca. Acaba bana para yatıran adamlar ne kazanmış diye. Fona yatırım yapan yatırımcının ortalama getirisi %5 çıkmış. Adam şok tabii. Nasıl olur demiş. Yatırımcıları piyasa düşerken panikleyip satmışlar, çıkınca almışlar hep. Böyle olunca da %29 getiri yerine %5’e razı olmuşlar.
Birazda sizden bahsedelim… Yukarıdaki resim size ne hatırlattı? Siz de zıplıyor musunuz böyle daldan dala 🙂 ?
Not: Bu arada bunlar Amerika’nın verileri, Türkiye ile farklılık gösteriyor. Bir de geçmiş geleceğin garantisi değil. Yani şu an borsaya girseniz yıllık %9.9 kazanamayabilirsiniz. Ya da tahvile girseniz %6 ortalama getiri elde edemeyebilirsiniz bir dahaki 20 yıllık periyotta.
merhaba,
hic satmayacagim diyip cok yukseldi kar satislari basladi ben de o trene bineyim diyen cok gorduk… %8 yukselmis bir gunde, yarin kesin duser diyip satanlar… gunlerce stresten kurtulamiyor.. cevremizde cok var ))
Sayın Cenk Bey,
Beş on yıl satmayacağım demek gerçekten kolay ama perdenin arkasında o kelimelerin içini doldurmak için o kadar sağlam bir irade gerekiyor ki… Sonunda hepimiz biraz aç gözlüyüz ve bunun üzerine oynamayı çok iyi beceriyorlar. Bütün borsa sistemi bunun üzerine kurulmuş aslında.
Bir abim ben on yıl bekleyeceğim satmayacağım dediğimde “Sen hiç %300 kârdayken senette bekledin mi? dedi.” Düşündüm aklıma on milyon şey dürttü. Daha bunun gibi milyonlarcası gelecek.
Bakalım dayanabilecek miyiz? 🙂
İyi günler. Saygılar.
Bana karda beklemek zararda beklemeye göre çok daha zor geliyor. Kar çok batıyor mümkün değil duramıyorum. Aslında bu da çok sorun değil, sistemimi buna göre kurdum. İşlem başına az ama sık kar edecek bir sistem de gayet başarılı olabiliyor. Sizi rahatsız edecek pozisyonda ısrar etmek de çok sağlıklı değil bence, karlı da olsa. Önemli olan kafanızın rahat olması, zorlamanın çok anlamı yok, karakterinize uyacak şekilde yatırım yapmalısınız, borsada para kazanmanın tek bir yöntemi yok sonuçta.
Sayın Gebba,
Uzmanı olmamakla birlikte insanlarda zararda kârdan daha fazla beklemeyi sağlayan bir psikoloji var. O zarar çıkınca da hisse daha yukarılara gidecek olsa bile hemen satmaya zorluyor bu psikolji insanları.
Kârdayken de özellikle kendi açımdan konuşacak olursam, şöyle mi olacak böyle mi olacak derken içim içimi yiyor. Zarar edeceğim diye ödüm kopuyorDU!
Sonra bunları yavaş yavaş dizginledim. Bir kere artık hayatımda ihtiyacım olmayan, kaybetsem de çok üzülmeyeceğim bir para ile uzun vadeli yatırım yapıyorum. Yani tabii ki kaybetsem üzülürüm ama 🙂 aç açıkta kalmam yani.
Evi olan insanlar daha bir rahat oluyor. Falan filan diye gider bu liste.
Ama bunların hepsi psikoloji ile ilgili. Yani öğrenilebilir ve üstesinden gelinebilir şeyler. Yeter ki araştırılsın, okunsun, bu konularda eğitimler alınsın. Her şey mümkün.
Saygılar. İyi akşamlar.
[…] ralliyi büyük oranda kaçırmış oldum. Buna rağmen artık oradan oraya zıplamayacağım. Zıplayınca sonuçlar daha kötü oluyor, bunun […]
[…] Yazıyı yazarken aklıma abim geldi. O da düşükten sattığı hisselerini 100 binlerden tekrar almak için çok istekliydi. […]
[…] daldan dala konma mevzusunu da daha önce “Küçük yatırımcı ceylan gibidir, sürekli zıplar.” isimli yazımda ele almıştım. Bireysel yatırımcının ortalama getiri tüm varlıkların uzun […]