Yatırımcıların Yaptığı Beş Büyük Hata ve Kaçınma Yolları Kitabından Yatırım Sözleri

Yatırımcıların yaptığı Beş Büyük Hata ve Kaçınma Yolları (The 5 Mistakes Every Investor Makes and How to Avoid Them) son zamanlarda okuduğum en iyi yatırım kitaplarından biriydi.

Yazarı Peter Mallouk, ana felsefeyi vurgulamaktan uzaklaşmadan çok akıcı ve eğlenceli bir kitap yazmış.

Peki nedir bu beş hata?

  • Piyasa zamanlaması yapmaya çalışmak,
  • Sürekli işlem yapmak,
  • Performansı ve finansal verileri yanlış değerlendirmek,
  • Heyecan, panik ve açgözlülük gibi duyguların kendine engel olmasına izin vermek,
  • Yeteneksiz ve yanlış danışmanlarla çalışmak.

Şimdi size bu kitaptaki yatırımla ve hayatla ilgili hoşuma giden sözleri paylaşacağım. Biraz da ben ekleyeceğim.

Hadi başlayalım.

Ekran Resmi 2018-12-27 15.14.09.png
Yatırımcıların Yaptığı Beş Büyük Hata ve Kaçınma Yolları Kitabından Yatırım Sözleri

Ağaç dikmek için en iyi zaman dündü. İkinci en iyi zaman ise bugün. 

Çin Atasözü

(Yatırım yapmak için hiç bir zaman geç değildir. Tasarruf etmediğimiz ve bunu yatırıma dönüştürmediğimiz her gün bizim için kayıptır. Kendimden örnek vermem gerekirse; tasarruf  etmeye ve bilinçli şekilde yatırım  yapmaya tam 31 yaşında başladım. Başladığımda hiç bir şeyim yoktu. Şimdi aradan iki yıl geçti ve neredeyse bir yıllık maaşım kadar para biriktirdim. Eskisi gibi devam etseydim elimde hiçbir şey olmayacaktı. Bu yüzden asla niye 20 yaşında başlamadım diye üzülmüyorum. İyi ki geç de olsa başlamışım diye seviniyorum.)

Basit olan karmaşıktan daha zor olabilir. Bir işi basitleştirmek için zihninizi boşaltmalısınız ve bunun için çok sıkı çalışmak gerekir. 

Steve Jobs

(Steve Jobs Zen felsefesiyle yoğrulmuş bilgisayar meraklısı bir hippiydi. Evindeki eşyalar bir elin parmaklarını geçmezdi. Hep aynı eşyaları giymesini hatırlarsınız. Sadeleştirmeyi ve basitleştirmeyi hayatının merkezine koyması da Zen felsefesinin ürünüdür.

Her şeyi olduğu gibi yatırım felsefesini basitleştirmek de aslında çok zor bir iştir. Zihninizi, ana akım medyanın bütün gürültüsünden, arkadaşınızın tüyolarından, kışı görmeyip yazın har vurup harman savuran cırcır böceklerinden korumanız gerekir. En önemlisi de kendinizi kendi korkularınızdan, aç gözlülüğünüzden sakınmalısınız.)

Ortak akıl bazılarının piyasayı yenebileceğini ve yendiğini doğrulamaktadır. Bir çok akademisyen de piyasayı yenmenin büyük bir öngörü sayesinde değil de çok büyük riskler alarak yapılabileceğini belirtmektedir. Sadece ve sadece risk düzeyi, getirinin ortalama üstü ya da altında olmasını belirler. 

Burton G. Malkiel (Borsada Rastgele Seyir)

(Uzun dönemde piyasa getirisini yenebilen çok az yatırımcı vardır. Warren Buffett, Peter Lynch gibi bu işi on yıllardır yapabilen üstadlar azınlıktadır. Bu sıra dışı insanları geride bıraktığımızda piyasayı yenebilen insan sayısı çok daha düşer. Özellikle komisyon ve ücretler çıktığında…

Aksini başarmak için ise çok risk alınması gerekir ki alınan her ekstra risk kaybetme olasılığının artması demektir.

Bu yüzden John C. Bogle gibi üstadlar hiçbir şey bilmeyen yatırımcıların uzun vadeli düşük maliyetli S&P 500 endeks fonlarına zamana yayılmış şekilde yatırım yapılmasını tavsiye ederler. Keşke bizde de böyle fonlar olsa. Tabii bu da borsadaki şirketlerin ülkemiz ekonomisini tamamen yansıtmasıyla olur. )

Hava dalışı yapmak için paraşüte ihtiyacınız yoktur. İkinci defa dalabilmek için vardır. 

Anonim

(Bunu sözü yeni duydum ama çok sevdim. Sorumlulukları olan insanlarız. Bu yüzden kumar oynamıyoruz, yatırım yapıyoruz. Ve gemiyi batıracak riskleri almıyoruz. Kredili işlem yapmamamız ya da aşırı riskli kumar kağıtlarında dolaşmamamızın nedeni de bu.)

Neye sahip olduğunuzu ve neden sahip olduğunuzu bilin. 

Peter Lynch

(Kaçımız elimizdeki hisse senetlerini neden aldığımızı bir kenara not ettik? Hisse senetlerinin arkasındaki şirketleri iyi bilmeliyiz ve mutlaka neden aldığımızı bir yere not etmeliyiz. Böylece zor zamanlarda tarafsız olarak notlarımızı okuyup karar verebiliriz. Her şey toz duman olduğunda net bir görüntü elde edebiliriz.)

Ayağınız sağlam bir yere koyduğunuza emin olun ve geri çekilmeyin. 

Abraham Lincoln

(Araştırmaları yaptık, hissenin gerçek değerini bulduk ve güvenlik marjını da göz önüne alarak alımımızı yaptık. Yani sağlam basıyoru. Geriye kararlılıkla beklemek kalıyor. Eğer temel çürükse kuşkular hiç bir zaman yakamızı bırakmaz ve eninde sonunda hata yaparız.)

Yatırımcılar geleceği en son yaşadıkları günden türetirler. Bu sarsılmaz bir gerçektir. 

Warren Buffett

(Yatırımcıların çoğu dar görüşlüdür ve geleceği görmez. Oysa her ayı piyasasını bir boğa piyasası her boğa piyasasını bir ayı piyasası takip eder. Hiç bir zaman farklı olmamıştır. Çoğumuz bunu unutarak kötü günlerin hep daha da kötü olacağını, iyi günlerin ise hep daha iyi olacağını düşünürüz)

Uzun dönemli bir planınız olması ve onu kenara atmamak kaybetme korkusunu engellemenin en iyi yoludur. 

Ori Brafman ve Rom Brafman

(Eğer uzun vadeli bir hedefiniz varsa ve o hedefe düz bir çizgiden ulaşılamayacağını biliyorsanız, dalgalar sizi yolunuzdan döndüremez. Onu kabul eder ve yolunuza ne olursa olsun devam edersiniz. Çünkü dalgalar hep olacaktır. Steve Jobs Apple’ı kurmuş, sonra Yönetim Kurulu tarafından şirketten kovulmuş ve hisselerini 100 milyon dolara satmıştır. Daha sonra Pixar ile ortak olmuş ve bu ortaklığı onu çok zengin yapmıştır. Sonra Next isimli süper bilgisayar şirketini kurmuştur. Şirket başarısız olsada internetin mucidi Word Wide Web’i bir Next bilgisayarında tasarlamıştır. En sonunda Apple, Jobs’u ürettiği işletim sisteminden ötürü geri çağırmıştır. Sonrasını biliyorsunuz zaten.

Benim hedefim de pasif gelir elde ederek erken emekli olmak. Bunun zor olduğunu, yolda bir çok ayı ve boğa piyasası göreceğimi biliyorum. Bunun için korkum yok.

Eğer hedefiniz yoksa ya da zayıfsa, aklınız sürekli geri dönmekte olur ve en ufak bir dalgada pes edersiniz.)

İnsan gelecekte olacaklara sadece kendi görüşünü yansıtıyorsa inanır ve en büyük doğrular bile eğer çıkarlarla çatışıyorsa görmezden gelinebilir. 

George Orwell

(Hisse senetlerine sahip olan herkes piyasanın yükseleceğine inanır, iyi haberlere gözü takılırken olumsuzları görmezden gelir. Tam tersi, elindeki hisse senetlerini satanlar için geçerlidir. Olumlu haberleri görmezden gelip işlerin kötü gitmesini umarlar ki fiyat düşsün.)

Bir yatırımcıda bulunması gereken en önemli özellik mizacıdır, zekası değil. 

Warren Buffett

(Yatırımcılıkta en önemli şey sabretmektir. Bütün büyük yatırımcıların ortak özelliği sürüyü takip etmeme sabrını göstermeleridir. Çünkü insan doğası onu topluluğun içine çeker ve bu zamanla karşı konulamaz bir hal alır.)

Korku insanların davranışlarına tarihte gösterilenden çok daha fazla etkilemiştir. 

Jeremy Siegel

(Geçmişe baktığımızda krizler hep bir rakamdan ibarettir. Fakat o an yaşanılan korku çok daha büyüktür. Doların 7.20 olduğu zaman şimdi size grafikte yukarı çıkan bir ok gelebilir. Ya da krizde şu hisseye şu kadar para yatırsaydın zengindin diyebilirsiniz. Fakat o akşam gelen mesajlarda ekonominin yarına çıkıp çıkamayacağını sorgulayan o kadar çok insan vardı ki… Korku sonradan hatırlanmasa da çok büyük etkiye sahiptir ve kaçması çok zordur. )

Bilginin en önemli düşmanı cahillik değildir, bildiğini sanmaktır. 

Daniel J. Boorstin

(İnsanlığın gelişmesi, bilmediğini bilmekle başlamıştır. Böylece insan araştırmış ve buluşlar yapmıştır. İlerlemenin kaynağı bilmediğinin farkında olmaktır. Bilmediğini bilmeyen toplumlar ya da araştırmaya zahmet etmeyenler ise her zaman geri kalmışlardır.)

Piyaza zamanlaması işe yaramaz. En azından “Mayıs’ta sat ve git.” Her piyasa zamanlaması stratejisinde olduğu gibi biraz analiz ayrıntıdaki şeytanı açığa çıkarır. 

Rick Ferri

(Piyasaya yön veren insan psikolojisidir ve kısa vadede insan psikolojisinin nereye gideceği kestirilemez. Sürekli ve tutarlı olarak piyasa zamanlaması yapacak bir sistem yoktur.)

Tüm yumurtaları aynı sepete koymayın.

İngiliz Atasözü

(Şu an benim yapamadığım şey. Ne kadar çeşitlendirme yapacağınız size kalmış. Bu konuda Benjamin Graham’in “Akıllı Yatırımcısı” size yol gösterebilir. Başka bir yol ise başınızı yastığa koyduğunuzda rahat hissedeceğiniz çeşitlendirmedir.)

Favori vadem sonsuzdur. 

Warren Buffett

(Çok az bilinse de Warren Buffett bunu iyi yöneticiler tarafından yönetilen şirketleri için söylemiştir. Hisse senetleri ise her zaman satılıktır. Ama sadece aşırı bir fiyat verdiklerinde…)

İpucu: İyi performanstan sonra fonlara para akarken kötü performanstan sonra para çıkar. 

John Bogle

(Peter Lynch’in yönettiği Fidelity Magellan Fonu %29’luk uzun dönem getiri ortalamasına sahiptir. Yapılan araştırmada ise ortalama müşteri getirisi %5 bulunmuştur. Sebebi mi? Fon yükselirken herkes para yatırırken fon düşerken herkes parasını çekmiş.)

Tarih tekerrür etmez fakat kafiyelidir. 

Mark Twain

(Bu sözü o kadar çok sevdim ki… )

Boğa piyasası kötümserlikten doğar

John Templeton

Hisse senedinden para kazanmanın ilk kuralı onlardan korkmamaktır. 

Peter Lynch

Piyasa tahmini yapan üç çeşit insan vardır. Ne olacağını bilmeyenler, ne bilmediğini bilmeyenler, bilmediğini gayet iyi bilen fakat biliyormuş gibi yapıp sürüyle para kazananlar.

Burton Malkiel

(Kısa vadede piyasanın nereye gideceğini tahmin etmek imkansızdır. Bunu istikrarlı olarak uzun süre yapan kişi sayısı 0’dır. Fakat piyasa bu tahminleri yapanlarla doludur.)

Kısaca televizyona çıkmak ve müşteri bulmanın en kola yolu piyasa zamanlamasını satmaktır. Finansal hizmet endüstrisi kasti olarak yanlış bilgi vermeyi ödüllendirir.

Peter Mallouk

6 Yorum

  1. id aktum demiş ki:

    Emek vererek yaptığınız çeviriyi paylaştığınız için teşekkürler. Birçok söz çok anlamlı ve gündeme uygun geldi.

    Bir dönem gelecek ve ben de bazı yapıtları, makaleleri okuyup anlayabilmek için yabancı dil öğrenecem.

    Ocak 4, 2019
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Çok teşekkürler Deniz Bey, gerçekten de ünlü yatırımcılardan öğrenecek tonla şeyimiz var.

      Siz İngilizce öğrenmeye niyetlenin, ben size nasıl yapacağınızı anlatırım:) Zor bir tarafı yok.

      Saygılar.

      Ocak 5, 2019
  2. Baydu can demiş ki:

    Yiğit bey emeğinize teşekkürler. Ben bildiğiniz gibi sizin 10 katı kadar bir varlığı bir iki kademede sağlam olduğu iddia edilen 🙂 temettü şirketlerine gömdüm. hedef tabii çok uzun vade. zaten yazdıklarınıza paralel bir şey söyleyeceğim. Sık işlem yapmamak, paniğe kapılmamak en önemlisi sanırım… şu anda bile hisselerin değerine bakmaksızın yıllık 25-30 bin lira temettü alabilirim… evim olup kiraya verseydim bunu alamazdım. olaya öyle bakıyorum… zaten bu dibe vurmuşlukta bile panik yapmadıysak, önümüzdeki dönemde belki aynı durumu inşallah 10 yıl sonra yaşarız ve yine panik yapmayız. bu ayı piyasası sürekli böyle gidecek değil elbette… sizden azami fayda görüyorum, tekrar teşekkürler. kolay gelsin…

    Ocak 4, 2019
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Selamlar Baydu Bey,

      Sizin portföyünüzün şimdiki haline ulaşmam bir 15 yılımı alacak herhalde. O kadar temettüye de emekli olurum zaten:)

      Aynı parayla ev alsanız değeri ne kadardı şimdi hiç bakabildiniz mi?

      Bu arada bol kazançlar dilerim. Kendimizi geliştirerek tasarruf etmeye devam edelim.

      Saygılar.

      Ocak 5, 2019
  3. Baydu can demiş ki:

    merhaba.:) sorunuza yanıt vereyim… aynı parayla ev alsam bugün fiyatı ya aynıydı ya da yüzde 10 geride idi… ama alabileceğim azami kira yıllık 20 bin lira olurdu. şu an benim portföy yüzde 15 ekside… ama umursamıyorum… ileride daha iyi olacağına inancım güçlü… sizin de desteğinizle inşallah uzun vadeciler olarak iyi yerlere geleceğiz. kolay gelsin.:)

    Ocak 5, 2019
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Teşekkür ederim Baydu Bey, kendimizi geliştirmeye ve sürekli öğrenmeye devam edelim.

      Saygılar.

      Ocak 5, 2019

Yorumunuzu Ekleyin

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.