Yatırımcı Olarak Psikolojim: Hayatta Olan Biten Üzerine

Herkese selamlar. Yaklaşık on gündür bir şey yazmıyordum. Dört beş gün bir türlü bir şey yazamamıştım. İçimden gelmedi. Biraz tıkandım galiba. Ondan sonra da fotoğraf çekimi için Lavanta tarlalarına ve Salda Gölü’ne gittik. İşte size Çarşamba akşamı oluverdi.

Bu arada piyasaları cep telefonundan arada takip ettim.

Şimdi 8 yıl 7 ay sonra okumak üzere hissettiklerimi kaydetmek istiyorum. Ayrıca blog olmanın avantajını kullanarak hayatımda olan biteni de yazacağım biraz.

little-fox-3503733_1920
Ben çekmedim:)

Büyük Bir Dalganın Ortasındayız

Sayın Karahan, Paşa gibi üstadlar piyasa hakkında söylenmesi gerekeni söylediği için haddim olmayan yorumlar yapmayacağım. Herkes temkinli.

Ama bu büyük düşüşler hepimizin bir çoğumuzun moralini bozdu. Bozmayada devam ediyor.

Sırf Benjamin Graham’ın Bay Piyasası bana hisselerimi satmam için abuk subuk bir fiyat teklif ediyor diye onları satmak zorunda değilim. Ya da biri evime değerinin yarısı kadar para teklif ettiğinde oturup bir köşede ağlamama gerek yok. Hele sepet yaptıkları 100 hissenin fiyatı düşüyor ya da yükseliyor diye duygu durumumu değiştirecek hiç değilim.

Bu arada yazdıklarımın aşırı çok uzun vadeli bir yatırımcının ağzından çıktığını unutmayın. Sonra farklı tepkiler gelebiliyor.

Ben de durumlar yine aynı. 15’inde maaşımı alınca ne alacağımı hesap ediyorum. Üzülüyor muyum? Evet. Ama tasarruf oranlarımı arttıramadığım için üzülüyorum. Keşke gelirimin %50’si biriktirme hedefine ulaşsaydım da daha çok alım yapabilseydim diye düşünüp hayıflanıyorum. Piyasa nereye gider hiç bir fikrim yok. Ama herkes kötümserken, bütün okuduklarımın aksini yapıp sürüye katılmayacağım. Şirketlerime odaklanacağım.

Haklı veya haksız olduğumu bundan 8 yıl 7 ay sonra göreceğim. O zaman şimdiki kendime küfür ediyorsam şu zamanda yanlış yoldayım demektir.

Bu arada, şu an 2008’de şu hisseyi lsaydık şimdi köşe olurduk örnekleri bıçak gibi kesildi. Daha 233’lük üssel ortalamanın altına bile inmemişken bu kadar panik olan insanlar, 2008 yılında bu ortalamanın %30 altına indiğimizde ne düşünüyordu bir tahmin edin. Alıp beklemeyi bırakın, almanın değil de satmamanın bile çok zor olduğu zamanlardan bahsediyoruz.

İşte İşler Karışık

Bu aralar kafamı meşgul edense daha çok işteki sorunlar oldu. İstanbul’a geldiğimden beri işe yaramadığımı hissediyorum.

Maaşımı alıyorum ama yararlı olamıyorum. Oysa o kadar çok şey yapabilirdim ki… Yetki yok. Yetki olmayınca da çabalar anlamsız oluyor. Tıkanıyorsunuz.

Galiba canım biraz buna sıkkın. Sanki yaptığım yüksek lisansı boşa harcamış gibi hissediyorum. (Ne yüksek lisansmış be kardeşim demeyin. Kargaya yavrusu şahin gözükürmüş:) Yalnız kargo-lojistikten mi devam edeyim yoksa sektör mü değiştireyim karar veremedim.

Bu yüzden yeni iş aramaya başladım. Özel sektöre geçmek için bir kaç başvuru yaptım. Yapmaya da devam ediyorum. Maaşım aynı kalsa bile kendimi geliştirecek ve işe yarayacak tedarik zincirinde bir pozisyon bulursam mutlaka değerlendirmek istiyorum.

Doktora konusunda biraz hata yaptığımı hissediyorum demeyeceğim çünkü hata yaptım. Yurtdışında gördüğüm işletme doktoralarında istediğiniz konuyu çalışabiliyordunuz. Fakat burada başladığım yerde Örgüt Kültürü, Örgüt Kuramları, Liderlik gibi daha bir çok bence işime yaramayan ders almak zorunda kaldım.

Ben tedarik zinciri çalışmak istiyorum demenin bir manası yok. Verdiklerini alacaksın, sonra onlardan bir de yeterliliğe gireceksin. E o konuyu çalışmayacağım ama… Neyse biraz sızlanayım dedim. Gereksiz gördüğüm konuları ezberlemek ve sınava girmek zaman kaybı geliyor.

İş ve doktora konularındaki sıkıntıyı aşmak için çabalarım devam ediyor. Belki ikisini birleştirip yurtdışında doktora yapabilirim. Burs başvurularında bulunmaya başladım. Belki İngiltere’de ya da Avustralya’da bir şeylerler bulabilirim. Avustralya daha olası duruyor. Hem rekabet İngiltere’ye göre daha az hem de olanakları daha iyi gibi. Bakalım ne olacak, hep birlikte göreceğiz.

Bir dönüm noktasına yaklaşıyorum.

Toparlarsam

Cari açık ve tasarruf-yatırım üzerine uzun bir şey yazdım fakat sildim. Ne diyeyim dışarıya sattığımızdan fazlasını almaya devam ettiğimiz sürece cari açığı, doları falanı filanı çok konuşuruz. Tasarruf etmeliyiz, aşırı harcama yapmamalıyız gibi basit gerçeklerle sizi ve kendimi sıkmak istemedim açıkçası.

Bu arada Kenan Bey’den bir öneri geldi. Buffett’ın Partnership zamanından mektupları, David Einhorn gibi yatırımcıların mektuplarını çevirmemi ister misiniz? Yorumlara yazın. Talep gelirse yavaş yavaş çevireyim.

Sizi sıktıysam özür dilerim. Normalin dışında bir yazı oldu:)

İyi geceler, saygılar.

27 Yorum

  1. Inanc Taskiran demiş ki:

    Değer yatırımcılığı ve karamsarlık doğal olarak birbirine zıt kavramlar. B. Graham’ın rehberliğinde hedefinize doğru sabırla yol almanızı naçizane öneririm.

    Temmuz 12, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın İnanç Bey,

      Bozmadan devam ediyorum. Arada hatalar da oluyor tabii. Tüm dikkatimi tasarruflarımı arttırmaya vermiş durumdayım. Bu sıralar aslında tam da kitap okunacak vakit galiba:)

      Saygılar.

      Temmuz 12, 2018
  2. Muhittin demiş ki:

    Merhaba Yiğit Bey,

    Öncelikle sizi anladığımı düşünüyorum. Günlük iniş çıkışların bizim gibi uzun vade yatırımcılarını etkilememesi gerekiyor ama insanoğlu işte hemen kafamızda soru işaretleri beliriyor. Her şeye rağmen kaliteli şirketlerimize güvenip yola devam etmeliyiz.

    Bir özel sektör çalışanı olarak sizi temin ederim kimse işinden memnun değil. Memnun olanlar yeni işe giren heyecanlı arkadaşlar. Heyecanlı arkadaşlar da 3-4 sene içinde yaşadıklarının etkisiyle sıradan, sıkılmış, şikayet eden çalışanlara dönüşüyorlar. Şansı ve yeteneği olanlar 5-10 yıl içinde terfi alıp gelirlerini arttırabiliyorlar.
    Şunu da belirtmek isterim özel sektör çalışanları, özellikle lojistik bölümünde, çok stresli bir tempoyla çok fazla mesaili çalışıyorlar. Eğer özel sektöre geçerseniz sizin yazılarınızdan mahrum kalacağımızı düşünüyorum.

    Temmuz 12, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Muhittin Bey,

      Bir büyüğümüzün lafı vardı: “Duygusuz insan mı olur la?” diye:)

      Ne yaparsak yapalım duygularımız bizi etkilemeye çalışacak. Bu arada onlara yenilmeyenler ya da bir nebze kontrol etmeyi başaranlar öne geçecek.

      Özel sektör tecrübelerinizi aktardığınız için teşekkür ederim. Acelem yok, uygun fırsatı bekleyeceğim bakalım.

      Lojistik sektörüne katılıyorum. Çok stresliymiş. Sürekli zamana karşı bir yarış var diyorlar.

      Bakalım zaman ne gösterecek.

      Çok teşekkür ederim. Saygılar.

      Temmuz 12, 2018
    • Turgut demiş ki:

      Merhaba, yiğit kardeş portföy büyüklüğünün ve zarar kar durumunu öğrenebilir miyim? merak ettim..Ben 110 binden verdiklerimi geri alacamda 🙂 sakın kar ettiğimi zannetme ..viopta fena çarpıldım 🙂

      Temmuz 14, 2018
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Turgut Bey,

      Portföyü ay sonu yayınlıyorum, az kaldı zaten:)

      Keşke rahat durabilseymişsiniz. İyi yerde satmıştınız:)

      Saygılar

      Temmuz 14, 2018
    • Turgut Gokcekturgut demiş ki:

      hiç sormayın kötü darbe yedim…..zararım %20 yi geçti….viop tam bir kumarmış ..

      Temmuz 14, 2018
  3. Yüksel demiş ki:

    Umarım hisseler veya başka konular hakkında yazılar yazmaya devam edersiniz ve umarım Allah gönlünüze göre verir saygılar

    Temmuz 12, 2018
    Yanıtla
  4. Lattedenborsaya demiş ki:

    Sayın Yüksel Bey,

    Aynen devam, hiç bir değişiklik yok:)

    Desteğiniz için çok teşekkür ederim.

    Saygılar.

    Temmuz 12, 2018
    Yanıtla
  5. Selim demiş ki:

    Uzun vadeli yatırımcılık, sağlam sabır ve duyguları kontrol edebilmeyi gerektiriyor. Bu fırtınadan ne zaman çıkacağımızı bilmemek, hatta fırtınanın daha tam çıkmadığını görmek moral bozuyor. Ben 6 yıldır uzun vadeli yatırım yapıyorum, 3 yıldır da (FED faizlerinin yükseltilmesiyle başlayacak olan) krizi bekliyorum. Daha erken başlayacak sanıyordum, daha yeni başladı. Sabredip bunun sonunu göreceğiz, sabredemeyenlerin düşürdüğü fiyatlardan hisse ve diğer varlıkları alıp bekleyeceğiz, tasarruflarımızı daha da artırmaya çaba göstereceğiz. Uzun vadeli yatırıma başlarken birkaç fırtınanın ortasından geçmemiz gerekeceğini biliyorduk, işte bir tanesi çıktı çıkacak. 🙂

    David Einhord iyi olabilir, belki davranışsal finans filan, Thinking Fast and Slow gibi kitap özetleri olabilir, güzel şeyler yazacaksınız her durumda, selamlar

    Temmuz 12, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Selim Bey,

      Bu krize değil ama sanırım bir dahaki geldiğinde gerekli olgunluğa ulaşmış, her şeyi yerli yerine oturtmuş olurum.

      Söylediğiniz her şeye katılıyorum fakat sizden ayrı olarak kriz zamanlaması yapmadan her ay düzenli alım yapıp ortalama oluşturmaya çalışıyorum. Sermaye biriktirme ve temettü geliri temeli inşaa etme aşamasındayım diyelim:)

      David Einhorn’a aklım gidiyor. Büyük ihtimalle ondan başlayacağım.

      Desteğiniz için çok teşekkür ederim.

      Saygılar.

      Temmuz 12, 2018
  6. dethlesone demiş ki:

    sayın Lattedenborsaya,

    Size özel sektör hakkında ufak bir uyarı yapmak istedim. Özel sektörde ne bildiğinizin çok fazla önemi yoktur, önemli olan kimi tanıdığınızdır. İş asla durmaz muhakkak yapacak birileri vardır. Çevreniz varsa özel sektör bir cennettir, yoksa cehennem. Bunun ülkemizin çarpık eğitim sisteminden kaynaklandığını düşünmekteyim.

    Kısaca özel sektörü tavsiye ederim. Hayatta zaten açık denizde yüzmek değil midir ?

    Kenan Bey in önerisi çok yerinde olduğunu düşünüyorum. Buffett’ın Partnership zamanından mektupları, David Einhorn gibi yatırımcıların mektuplarını çevirmenizi bekliyoruz.

    Mutlu günler dilerim.

    Temmuz 12, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Dethlesone,

      Özel sektör tecrübelerinizi paylaştığınız için çok teşekkür ederim. Aslına bakılırsa pek bir farkı yokmuş. Her yerde aynı demek ki.

      David Einhorn’dan bir başlıyayım. Sonra Partnetship mektuplarına geçeyim. Hem biraz değişiklik olur:)

      Saygılar.

      Temmuz 12, 2018
  7. Abdullah demiş ki:

    Yiğit bey bizim memlekete gelmişsiniz. İnanın bu kadar yakın bir mesafeye geldiğiniz halde sizinle görüşemediğimize çok üzüldüm. Bu taraflara tekrar yolunuz düşerse muhakkak bekliyorum. Bir mail atmanız yeter. Sizi ağırlamaktan onur duyarım.

    Temmuz 12, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Abdullah Bey,

      Cümbür cemaat geldiğimiz için hiç fırsatım olmazdı. Bundan sonra gelirsem mutlaka haber veririm. Varolun:)

      Saygılar.

      Temmuz 12, 2018
  8. Murat demiş ki:

    Selamlar,

    Acizane bir kitap tavsiye edeceğim. Linki burada; https://www.ayrintiyayinlari.com.tr/kitap/hayatin-gizli-hazlari/1067

    Son dönemde okuduğum en iyi kitaplardan biriydi. Hayata, hayatın anlamına, insanın ve hayatın ne denli çeşitlilik ve imkanlar içerdiğine dair bence sıra dışı bir üslupla yazılmış bir kitap. Yazarı Oxford’lu bir akademisyen. Bilemiyorum belki bu günlerdeki sıkıntılarınıza bir faydası olabilir. Nihayetinde yazının ve okumanın iyileştirici, hayatın dertlerini hafifletici bir etkisi var.

    Sevgiler…

    Temmuz 12, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Murat Bey,

      Biraz okudum özetinden. İlginç bir kitap, çok teşekkür ederim öneriniz için.

      Mutlaka okuyacağım, hatta ilk sıraya alıyorum:)

      Tekrar teşekkür ederim.

      Saygılar.

      Temmuz 12, 2018
  9. Cenk demiş ki:

    Merhaba, zamanınız olursa ve üşenmezseniz her iki konuyu da çevirmenizi isteriz. Okumanın sonu yok, bir şeyler öğretirseniz neden olmasın demeliyiz bence. Teşekkürler şimdiden.

    Temmuz 13, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Cenk Bey,

      David Einhorn’u biraz inceledim bu sabah. Teknoloji hisselerini açığa satıyormuş. Şu an zordaymış. Bakalım eğlenceli olacak gibi.

      Saygılar.

      Temmuz 13, 2018
  10. Tugsel 78 demiş ki:

    Merhabalar,

    Yiğit Bey ısparta yakınlarına tekrar yolunuz düşerse mutlaka bir kahve içmeye beklerim….

    Temmuz 13, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Tuğsel Bey,

      Çok teşekkür ederim. İnşallah tek geldiğim zaman uğrarım.Çok kalabalık geldik bu sefer.

      Yine de çok teşekkür ederim.

      Saygılar.

      Temmuz 13, 2018
  11. Borsa Hafiyesi demiş ki:

    Lavanta Bahçelerine geldiğinden haberim olaydı misafir ederdim 🙂

    Temmuz 13, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Borsa Hafiyesi,

      Çok teşekkür ederim. İnşallah bir dahaki sefere hep birlikte toplanırız.

      Saygılar.

      Temmuz 13, 2018
  12. Umut demiş ki:

    Yiğit Bey merhaba,

    Göller kuruyor diye lavanta tarımına yöneldiler, fark yarattılar. Doğru bir iş yapmak ne kadar tatmin veriyordur…

    Özel sektör fırsat kapısı olduğu gibi uzun ve yıpratıcı bir süreç halini de alabiliyor yıllar geçtikçe. Ben 13 yıllık çalışma hayatımın 11 yılını bir şirkette geçirdim. özellikle kazancın sürekliliği epey katkı sağlıyor. Ancak ara ara işsiz kalıp birikimlerini tüketen arkadaşlarım da mevcut.

    Kısacık uzun vade yatırımcılığımda dolar bazında sürekli eksiye gitmek beni endişelendiriyor ilerisi için. Üretim ve ihracat kısıtlı olduğundan tünelin ucundaki ışığı da göremiyorum. Yine de imkanlar ölçüsünde almaya devam edip yıllarca tutacağım portföyü… Sizin gibi temmettü emekliliği ya da gelirinden ziyade portföy çeşitlendirmesi olarak düşünüyorum.

    Mevcut işinizdeki imkanları zorlayın derim. Nasıl daha faydalı olunabilinir? Çabuk vazgeçmemek, çabuk karar vermemek lazım…

    Tercümelerinizi tabii ki zevkle okuruz bu arada:))

    Saygılar ve sevgiler..

    Temmuz 15, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Umut Bey,

      Lavanta tarlaları çok küçüktü. Biraz daha yaygınlaştırmaları lazım. Ya da benim gördüğüm yerler küçüktü diyeyim.

      Dolar bazında benim portföyüm de çok büyümedi. Hatta geçen grafiğini de atmıştım. Ama moralimi bozmuyorum. İyi şirketlerde devam ediyorum.

      Mevcut işte zorlamaya devam edeceğim ama radarları da açık tutacağım:) Bakalım neler olacak.

      Ama tasarrufa ve yatırımına devam ediyorum.

      Saygılar.

      Temmuz 15, 2018
  13. Cihan Cicek demiş ki:

    Yigit Bey,

    Umarim gelecek gelismeler istediginiz yonde olur. Portfoy kisminda sanirim hemen herkesin kafasi biraz karisik ve morali biraz bozuk. Kisisel olarak; benim de TL bazinda cok olmasa da USD bazinda zararim mevcut; ister istemez psikojimi etkiliyor ancak su anda beklemenin dogru yol oldugunu dusunuyorum.

    Ben sizin yazilarinizdan cok sey ogrendim, ne kadar donanimli oldugunuz da ortada. Size akil ve ya tavsiye verecek durumda degilim, sizin yine sakince dusunerek en dogru yolu bulacaginiza inaniyorum. Umarim sans yaninizda olur.

    Bu arada benim de avusturalya ile ilgili bazi planlarim var; hatta 1,5 yillik calisma vizesini de almistim 3 yil once, cok is aradim; ancak ne yazik ki denemeye deger bir sey bulamadigimdan; gecici sure gitmekten vazgectim.

    Avrupa gibi yakin bir yer olmadigindan, gitme karari verinceye kadar cok arastirmistim. Istediginiz gibi bir is/egitim bulabilirseniz; mutlu olacaginizi dusunuyorum. Ayrica AB ve Ingiltere’ye gore daha kolay kabul alabilirsiniz. Benim hala gitme planim var; muhtemelen 1 2 yil sonra; tekrar calisma izni basvurusu yapacagim.

    Tesekkurler.

    Temmuz 15, 2018
    Yanıtla
  14. Lattedenborsaya demiş ki:

    Sayın Cihan Bey,

    Zor zamanlardayız ama herkese zorsa ve herkesin yaptığını yaparsak sanırım herkesin elde ettiği sonuçtan farklı bir şey elde edemeyiz:)

    O yüzden ben bu sefer hayatımda ilk kez tersini yapacağım.

    Avustralya doktora açısından ve iş bulmada rekabet açısından daha avantajlı eski Avrupa’ya göre. Onun için şanslar daha yüksek. Bakalım neler olacak hep birlikte göreceğiz:)

    O zamana kadar biriktirip yatırım yapmaya devam edelim.

    Saygılar.

    Temmuz 15, 2018
    Yanıtla

dethlesone için bir cevap yazınCevabı iptal et

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.