On Dört Ayın Özeti

Geçmişteki yazılarımı düzenlerken son zamanlarda burasının bir günlük olduğunu, yaşadığım şeyleri kaydetmem gereken bir blog olması amacıyla kurulduğunu unuttuğumu farkettim. Burası bir finans sözlüğü ya da hisse değerlendirme mekanı değildi yani en azından böyle olmamalıydı.

Okunma kaygısı olmadan başımdan geçenleri anlattığım bir alandı burası.  Bundan beş on yıl sonra tesadüfen denk gelen biri; başarılı olduysam bunu nasıl becerdiğimi, başarısız olduysam da hatalarımın neler olduğunu görebilmeliydi. Sonuçta başladığım yer belli olsa da sonu belli olmayan bir yoldayım. Başarım engellere verdiğim tepkilere ve kendimi geliştirmeme bağlı olacak.

Bilinçli uzun vadeli temettü yatırımı yapmaya başlayalı yaklaşık 14 ay olmuş. Başladığım yerden çok daha ilerideyim. Ama önümdeki yol tahmin ettiğimden çok daha uzun ve zorlu çıktı. Her öğrendiğim şey öğrenmem gereken üç şeye dönüşüyor.

Şimdi, Pazar sabahının köründe, Avcılar’da bir ekmek fırınının kafesinde tasarruf ve yatırım konusunda neler yapmışım toparlamaya çalışayım ve bazı şeyleri kendime hatırlatayım.

art-1301872_1280
On Dört Ayın Özeti

Önce ayı piyasasının dibine yakın yerler olan Kasım 2016’da 76 bin puanlarda, ki ben dip olduğunu tabiki bilmiyordum, ufak ufak alım yapmaya başlamıştım. “Hatta kendime deli miyim neyim?” diye sorduğumu hatırlıyorum. O zaman olumsuzluklar ve kötü haberler herkesin kafasında olduğu gibi benim de zihnimde de büyük bir yer tutuyordu. Maaşımdan zar zor arttırdığım paralarla alım tuşuna basarken elim çok zorlanıyordu. Şimdi endeksin dibini değil de değerinin altındaki şirketleri kovalamam gerektiğinin yeni yeni farkına varıyorum.

Aynı zamanda, çoğunluğu temettüsü büyüyen hisse yatırımı ile ilgili, çeşitli kitaplar okumaya da devam ediyordum. Fakat bunların çoğu İngilizce olduğu için biraz da hayıflanıyordum. İngilizcesi olmayan faydalanamıyordu.

2016’nın sonunda, 2008 krizinin etkisinden kurtulamayarak, 2008’de temettüsünü kesmemiş, net kârını azaltmamış şirketlere bakıyordum.

Sonra boğa piyasası başladı (ama ben tabii ki yine boğa piyasası olduğunu bilmiyordum) portföyü kendimce yeniden düzenleyip alımlarıma karınca kararınca devam ettim.

Aslına bakılırsa Şubat 2017’de BIST 100; 88 bin iken portföyü yeniden düzenlediğimde boğa piyasasından en iyi şekilde yararlanacak hisselerden çıkıp geçmiş verilere bakarak çimento ve gayrimenkul sektörüne giriş yapmışım (Alım yapacağım hissenin önce sektörünü incelemek o zamanlar bilmediğim ve yeni öğrendiğim bir şeydi). Yani kısaca boğa piyasası başlarken bundan en çok yararlanacak bankacılık sektöründen durgunluktaki gayrimenkul ve konut sektörüne girmişim.

Bu arada erken emekli olmak için gelirimin yarısını biriktirmem gerektiğinin de farkındaydım ve hala da farkındayım.  Fakat 14 ayda bunu yaptığım süre çok az oldu. İnsan büyüdükçe masrafları da artıyor. Ama yine de yarısını biriktiremesem de elimden geldiğince yatırımına para aktarmaya çalıştım, çalışıyorum.

Bu arada bir şey farkettim: alım yapmak giderek daha kolaylaşmaya başlamıştı. 10 TL iken almaya çekindiğim bir malı 15 TL iken daha bir zevkle ve güvenle almaya başlamıştım. Siz de düşünün bakalım öyle mi şu sıralar?

Sonra BIST 100; 100 bin oldu. Sıfır atılacak atılmayacak tartışmaları başladı. Ben tabii tuşlara daha kolay basıyorum. Twitter bir yandan devam ediyor. Sitede yazmaya devam ediyorum. Zaman geçiyor yani.

Sonra Peter Lynch’in kitaplarını okumaya başladım. Benim bir çok konuda ufkumu açtığını söyleyebilirim.

Sonra Warren Buffett tarzını okudum ve Warren Buffett’ın mektuplarının Türkçelerinin olmadığını farkettim. Hem kendim okuyayım, hem de ingilizcem körelmesin diye çevirmeye başladım. İlk çeviriyi Ankara-İstanbul hızlı treninde yaptım. O çeviri berbat olmuştu ve şu an bile bakmaya çekiniyorum. Hepsini bitirdikten sonra revize edeceğim inşallah.

O mektuplardan çok şey öğrendim. Ama beni en çok sevindiren şey Warren Buffett’ın hocaları olan Philip A. Fisher ve Benjamin Graham ile tanıştırması oldu. Bu hocalardan ilkini okudum, ikincisi de okunmak için bekliyor.

Bu süreç boyunca her hissenin arkasında bir şirket olduğunun farkına vardım. Daha sonra onun bir fiyatı ve bir değeri olduğunu farkettim. Beylik laflar etmeye gerek yok, daha bir şirketin değeri nasıl hesaplanır tam olarak bilmiyorum. Fikrim var ama emin değilim. Sanırım paranın zaman değeri konusunda çalışmam gerekiyor. Biraz da dışarı çıkıp şirketler hakkında bilgi toplamam lazım.

Bu arada sadece borsa kitapları okuyarak değil başka türden klasikler okuyarak da kendimi geliştirmem gerektiğinin farkındayım. Büyük yatırımcıların hepsi çok entellektüel insanlar. Warren Buffett’ın yunan felsefecilerinden, rönesans yazarlarından vb. yaptığı alıntıları gördükçe bu benim için daha da çok belirgin hale geldi. Bu yüzden okuma çeşitliliği yaratmak adına bir borsa kitabı bir klasik olacak şekilde takvimimi düzenledim. Bu konuda otorite olan eşimden yardım alıyorum. (Borsa kitaplarını ben seçiyorum, ardından onun seçtiği kitabı okuyorum.)

Ben bunları okurken BIST 100; 120 binleri gördü. Şu anda bu noktanın biraz altında seyrediyor. Ve inanın 75 binde hisseler ucuzken yaşadığım korkunun onda birini yaşamıyorum şu an. Bunu da buraya not edeyim. İnsan psikolojisi çok garip… (Tabii hala neresinin dip olduğunu bilmediğim gibi neresinin zirve olduğunu da bilmiyorum.)

Toparlarsam

Galiba bu yola yeni başlayan bir acemi olduğumu kendime hatırlatmam gerekiyordu. Aktif olarak piyasanın içinde sadece bir boğa piyasası gördüm. 2008 krizini bilinçli olarak takip edememiştim, onun için saymıyorum. İyi bir yatırımcı olmak için ikisini de bol bol yaşamak gerekiyormuş. Bakacağız 🙂

Tasarruf konusunda daha organize olmam lazım. Bir de her ay alım yapma zorunluluğu hissettiğimi farkettim. Bunu da kontrol altına almam lazım. Her ay değil fırsat çıkınca alım yapmayı deneyeceğim.

Yazıyı bitirmeden bir konuya daha değinmek istiyorum. Warren Buffett, Peter Lynch ve Philip A. Fisher, hepsi ülkelerinin geleceğine güvenen ve kendi servet birikimlerinin ülkelerinin gelişmesine bağlı olduğunu bilen insanlar. Bunları yazdıklarında bol bol bulabilirsiniz. Amerikan Milliyetçisi olduklarını bile söyleyebilirim.

Bu yüzden farkına varmalıyız ki, uzun vadeli kazançlarımız ülkemizin büyümesinden ve refah artışından ve gelişmesinden bağımsız olmayacak. Borsada uzun vadeli yatırım yapan bireyler bu ülkenin insanlarına, aklına, bilgisine ve geleceğine güvenmeli. 20 yıl sonrasının Türkiye’sinin bu günden çok daha iyi bir yer olacağına inanmalı. Yoksa inanmadığınız bir şeye nasıl uzun vadeli yatırım yapabilirsiniz ki? (Sözlerim bir parti ya da grupla bağlantılı değil, lütfen yanlış anlaşılmasın). Koç ya da Sabancı kadar olmasa da bu ülkenin refahından pay almak isteyen insanlar onlar kadar olmasa da ülkelerinin geleceğine güvenmeli diye düşünüyorum.

Çanakkale Zaferi’nin 103. yılı kutlu olsun. Afrin’de ve Türkiye’nin her yerinde operasyondaki askerlerimizi Allah korusun diyerek yazıyı bitiriyorum.

Saygılar.

25 Yorum

  1. Turgut demiş ki:

    Selam yiğit kardeş..hayırlı pazarlar..aylık alımlara bence ara vermemelisin.diple zirve arasında en fazla %35-40 oynuyor.ki sen en d.ipten alamazsın ve en yüksektende satamassın..şans ile belki bir ikikez…..fırsatların nezaman çıkacağını kimse bilemez..etrafta kriz tellaleri var ama beljelen kriz nezaman çıkar bilen yok..belki alımları azaltıp nakitte de durabilirsin.yada altın alabilirsin.ama bence hisse alımına ara vermemelisin.syg.

    Mart 18, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Turgut Bey,

      Size de iyi pazarlar dilerim. Alımları biraz kesip ya da azaltıp ortama şöyle bir tepeden bakmak istiyorum. Biraz nakit tutmak adına yapacağım bunları. Yoksa kriz tellallarına en son inanacak kişilerden biriyim:)

      Eksik yazmışım. Benjamin Graham’in Akıllı Yatırımcı kitabını okuyana kadar nakit rezerv tutmak istiyorum birazcık. Çok fazla ara vermeyeceğim.

      Desteğiniz için çok teşekkür ederim. Stasarruf edip erken emekliliğe adım adım ilerlemeye devam 🙂

      Saygılar.

      Mart 18, 2018
  2. Kemal demiş ki:

    Merhaba, yazılarınızı dikkattle okuyorum,samimi bir şekilde tecrübenizi,bildiklerinizi ve öğrenmeye çalıştıklarınızı görüyorum. Sanırım sizden on yaş kadar büyüğüm ama hayallerinizi aynen hissediyorum. Aynı zamanlarda bu girişime başlamışız. Siz benden öndesiniz ve sabırla yeni yazılarınızı bekliyorum. Vakti geldiğinde size hatamı ya da doğrumu bildireceğim.

    Mart 18, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Kemal Bey,

      Desteğiniz için çok teşekkür ederim. Ağaç dikmek için en iyi zaman şimdi demişler. Hayallerimiz, umutlarımız hep bize devam etme gücü veriyor.

      Benim için 14 ay öncesiyle şimdiki zaman arasında çok fark oldu. Bir 14 ay sonra Allah sağlık verirse çok daha farklı olacak diye düşünüyorum.

      Tecrübelerinizden faydalanmayı çok isterim. Lütfen zamanı gelince bizi de haberdar edin. Eminim okuyan herkes dersler çıkarır.

      Saygılar.

      Mart 18, 2018
  3. “Her ay değil fırsat çıkınca alım yapmayı deneyeceğim.” Bunu denemek tabi ki önemli. Yazınızda da ifade ettiğiniz gibi psikoloji yatırımın temeli. Ama bunun bir adım ötesi “tekniklere de bir bakayım” dır ki bu aşamalarda uzun vade yatırım dan çıkılmış oluyor. Bir hisseden gün içinde %2 kar edince insanın eli sat tuşuna gidiyor.

    On dört ayın son dört ayından beri takip ediyorum. Yazılarınızdan gerçekten faydalanıyorum. Teşekkürler.

    Mart 18, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Illcommunication,

      O kadar ileri gitmeyi düşünmüyorum. Ama bir sonraki adım olan değer biçmeyi denemek istiyorum. Teknik analizden ise gerçekten hiç bir şey anlamıyorum:) Özellikle akıllı yatırımcıyı okumak için sabırsızlanıyorum. Sonra kafam daha mı berraklaşır daha mı karışır bakacağım:)

      Desteğiniz için çok teşekkür ederim. Birlikte öğrenmeye devam edelim o zaman.

      Saygılar.

      Mart 18, 2018
  4. Erkut Özdamar demiş ki:

    Yine güzel bir yazı, ben açıkçası sizin çabanızı takip etmek amacıyla okuyorum bloğu. Bu arada teorik bilgilerim de artıyor. Bence aynen devam, samimi, dürüst, komplekssiz yazılar, ben çok keyif alıyorum, ömrümüz olursa da sonunu çok merak ediyorum. Sevgi ve saygılar bizden.

    Mart 18, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Erkut Bey,

      Desteğiniz için çok teşekkür ederim. Umarım devam edebilirim sonuna kadar. Tasarruf etmeye ve biriktirmeye devam.

      Saygılar.

      Mart 18, 2018
  5. Gt demiş ki:

    Altin yatiriminuz var mi bilmiyorum ama her ihtimale karsi arada fiziki altin almanizi oneririm
    Her ay hisse almak sart degil bazen doviz veya altin alinabilir
    Onemli olan tasarruf borsa yatirimi degil

    Mart 18, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Gt,

      Altından elde edilecek getiriyi enflasyondan arındırılmış reel getiri olarak görüyorum ve uygun fırsat bulursam değerlendirmeyi düşünüyorum. Bakalım kısmet.

      Saygılar.

      Mart 18, 2018
  6. Adsız demiş ki:

    hocam blog ile ilgili tek söyleyebileceğim şey büyük bir “Eline Sağlık” olacaktır. UVY’ye senden 3-5 ay sonra basladim ama bu blog hem ufkumu acmamda hem de bir yol arkadasi olmasi anlamında cok yardımcı oldu. Daha tahminen 15 senemiz var ancak yol bence keyifli olmaya basladi.

    Bir tek Hektaş beni biraz endiselendirdi – blogdaki görüsüne katılmakla beraber portföyün önemli bir kısmı olsaydı ve emekli olsaydım sıkıntı olabilirdi. Benim 2018 hedeflerim arasında 1 lot bile olsa yurtdışında temettü veren hisse almak var. Hem euro artışından faydalanmak hem de kendimizi sadece belirli firmalar ile sınırlamamak icin bu adımı atmayı düşünüyorum. Bu konuda bir yazı yazmayı düşünür müydünüz birlikte öğrenelim ?

    Mart 18, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Adsız,

      Uzun vadeli yatırıma başlamanıza sevindim. Umarım herşey istediğiniz gibi olur. Bahsettiğinizi gibi eğer tasarruf oranımızı arttıramazsak 15 yılı bulacak gibi gelmeye başladı bana da. Güzel düşünceleriniz için de ayrıca çok teşekkür ederim.

      Ben de birden temettüyü kesmelerini eleştirmiştim. Borç oranı dikkatimi çekmiyor da değildi:) Temettü kesintileriyle ilgili bazı dersler aldım. En kısa zamanda yazıya dökeceğim inşallah.

      Yurtdışında bazı yatırımlar yapmak benim de aklımda. Fakat gerekli nakitim maalesef yok. Tecrübe etmeden de yazamam diye düşünüyorum.

      Saygılar.

      Mart 18, 2018
  7. hsyn demiş ki:

    Sayın: Yiğit bey: Sizi , 14 ay emeğinizi dakdir ediyor, tebrik ediyorum.Biz kazanmak veya uzun vadede yatırımla büyümek istiyoruz. Onun için inanıyor ve bur dayız. Her yazımız ekonomi ,yatırım kazanma çerçevesinden bakılmalı. Şu teşhis şifre gibi geldi bana. ” Borsada uzun vadeli yatırım yapan bireyler bu ülkenin insanlarına, aklına, bilgisine ve geleceğine güvenmeli. 20 yıl sonrasının Türkiye’sinin bu günden çok daha iyi bir yer olacağına inanmalı. Yoksa inanmadığınız bir şeye nasıl uzun vadeli yatırım yapabilirsiniz ki? Bu yazıda bu da çok dikkatimi çekti: iki defa okudum :”(Tabii hala neresinin dip olduğunu bilmediğim gibi neresinin zirve olduğunu da bilmiyorum.)”Buralar zirve gibi . 5 ve 10 yıl sonra ….zirve mi kalacak. Dip mi? olacak. Kalın SAĞLICAKLA Saygılarımla…

    Mart 18, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Hüseyin Bey,

      En başından beri desteğinizin değeri muazzam oldu. Yolun başından beri birlikteyiz neredeyse. Nasıl 20 yıl önceye göre daha refah içindeysek, 20 yıl sonra da bu günden daha refah içinde olacağımızı düşünüyorum, buna inanmam gerekiyor uzun vadeli yatırım için.

      Dip ve zirve olayını ise gerçekten bilmiyorum. Bekleyelim, görelim.

      Saygılar.

      Mart 19, 2018
  8. A demiş ki:

    Çanakkale Deniz Zaferi 103. Yılı.

    Mart 18, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın A.,

      Dikkatiniz için çok teşekkür ederim, hatam da dolayı da özür dilerim.

      Düzeltmeyi yaptım.

      Saygılar.

      Mart 19, 2018
  9. Bu zorlu yolculukta nice 14 aylara diyelim:) Benim de kafamı en çok kurcalayan kısım yazının son paragrafı, Türkiye 20 yıl sonra daha iyi bir ülke mi olacak, bu konuda kafamda büyük soru işaretleri var, ama ekonominin kendi bağımsız dinamiklerine, ülkenin güçlü sayılabilecek sanayi geçmişine ve biraz da şansıma güvenip pes etmek yok diyorum.

    Mart 19, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Ersin Bey,

      Uzun vadeli yatırımın olmazsa olmazı güvendir diye düşünüyorum. Büyümemiz de yurtdışına yatırım yapmıyorsak, Türk şirketlerinin ve ülkemizin büyümesinden uzun vadede çok ayrışmayacak. Ne kadar büyürsek biz de o refahtan daha çok faydalanacağız.

      Umutlu olmak lazım.

      Saygılar.

      Mart 19, 2018
  10. HAYKIRIS demiş ki:

    Yiğit bey Akıllı Yatırımcı kitabını mutlaka bir an önce okuyun lütfen. Okuduktan sonra ne demek istediğimi daha iyi anlayacaksınız. Mücevher yanı başınızda duruyor.

    Yatırım konusuna gelince evet ilk yıllar oldukça sıkıcı geçiyor ama pes etmemek lazım. Bileşik getiri için 5 yıl şart.
    Bu hususta, hem sıkılmamak hem de ufak fırsatları kaçırmamak için haftanın üç günü alım yapıyorum. Pazartesi, Çarşamba ve Cuma.
    Böylece alım yaparken neredeyse o gün ekside seyreden ve ucuz kalanlara odaklanıyorum.

    Çok iyi gidiyorsunuz. Bakalım beraber milyoner olabilecekmiyiz.

    Mart 19, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Haykırış,

      Akıllı Yatırımcı şu anda ikinci sırada:) Sıradan Hisseler Sıradışı Kârlar’ı bitirdim. Bir borsa dışı kitap okuyup Akıllı Yatırımcı’ya geçeceğim kısmetse. Çok merak ediyorum.

      5 yıl sabredeceğim inşallah, kendimde o gücü görüyorum:) Sizin alımlar çok sıkmış, ben o kadar sık alım yapmıyorum:)

      Desteğiniz için çok teşekkür ederim. Emekli olunca tavla atacağız mutlaka:)

      Saygılar.

      Mart 19, 2018
  11. CAFER GONEN demiş ki:

    Gördüğüm kadarıyla birçok insana ilham olmuş durumdasınız. Bende temettü yatırımcılığı fikrine sizinle tanıştım.(2018) Yolumuzun doğru olduğuna daha önceki 5 yıllık tecrübemle biliyorum. Ücretli çalışan olduğum için alımlarımı aylık yapıyorum. Düzenli şekilde yapılınca hataların örtüleceğini düşünüyorum. Bence şunu da unutmamak lazım kağıda değer biçiyorsak düşünce üzüleceğiz, belki satacağız. Şirkete değer biçiyorsak kağıt düşünce bayram yapacağız. İnanın bu konuda inancım çok güçlü. İyi bir şirketim varsa neden satayım. Bu konuda bir örnek vermek istiyorum. Çimsa şirketinin yatırım tarihini fiyat grafiğiyle birlikte inceledim. İnanın grafiğe bakınca göreceksiniz 2005 – 2006 da düşerken alıpta 2008 dibini gördüğü halde satmayanlar gerçek yatırımcılar. Şimdi kaç kat kazançları var. O yüzden dip ve zirve izafi kavramlar. nereyi referans aldığınıza bağlı. Anlık bakışların yanıltıcı olduğunu sizde güzel ifade etmişsiniz. Psikoloji önemli ve referans noktamız çok önemli. Bunları kaybetmemek dileğiyle.

    Mart 19, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Cafer Bey,

      Uzun vadeli yatırıma başlamanıza çok sevindim. Umarım kendinizi psikolojik olarak da buna hazırlayıp piyasa dalgalanmalarında savrulmazsınız.

      Ben de tasarruf edebildiğim kadar aylık alımlar yapıyorum, bu sayede belli bir ortalama oluştu. Geneli boğa piyasasında oluşan bir portföy olduğu için de maliyetler yukarıda kaldı.

      Çok şey öğrendim, öğrenmeye de devam ediyorum. Dip zirve ile aram yok zaten.

      Katkılarınız için çok teşekkür ederim. Bol kazançlar dilerim.

      Saygılar.

      Mart 20, 2018
  12. Kemal demiş ki:

    “Her ay değil fırsat çıkınca alım yapmayı deneyeceğim”
    Daha önce bir yorumumda bahsetmiştim aslında çok kısa vadeli değil yine aynı hisselerde alımları satımları yaparken teknikten yararlanabiliriz diye ? Para yine seçtiğiniz hisselerde duracak ama 5 hisse var örneğin 3 hisse zirveden dönüş yapıyor 2 hisse güzel alım fırsatı veriyor. 3 hisseden satıp diğer 2 hisseden alıp yapılırsa en azından o aradaki karlar kaçırılmaz diye düşündüm nacizane fikrim.

    Mart 20, 2018
    Yanıtla
  13. Hakan demiş ki:

    Merhaba, @myturkmen twitter hesabınıza birkaç gündür ulaşılamıyor.

    Mart 21, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Hakan Bey,

      @lattedenborsaya olarak güncelledim. Siteye uygun hale getirdim. Oradan devam ediyorum.

      Saygılar.

      Mart 21, 2018

Yorumunuzu Ekleyin

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.