Düşük maliyetle çalışmak, nerede gider görürsen saldırmak ve onu düşürmeye çalışmak şirket performansı ve özellikle de hissedarların cebi için çok önemlidir. Verimli çalışan işletmeler, genel yönetim giderlerini düşük tutmaya çalışırlar. Hani o akşam ışıkları kapattıran adamlar varya onlar işte: )
Peki şirketin büyüklükleri değişirken genel yönetim giderlerini nasıl birbirleri ile karşılaştıracağız? Bunun için çeşitli yollar var. Bunlardan biri de genel yönetim gideri/Faaliyet kârı karşılaştırması.
Böylece faaliyet kârının yüzde kaçı genel yönetime gidiyor, bu oran en az kimde, bulabiliriz. Sektörde kim daha çok maliyet kısıyor, kim daha çok verimli fikir sahibi olmuş oluruz.
Bu yazıda önce Genel Yönetim Gideri/Faaliyet Karı oranını anlatacağım sonra da çimento sektörü örneğini vereceğim.
Hadi başlayalım.
Genel Yönetim Gideri/Faaliyet Kârı Oranı
Öncelikle neymiş bu genel yönetim giderleri bakalım.
“İşletmelerin yönetim fonksiyonları, organizasyon ve kadro kuruluşu, büro hizmetleri, kamu ilişkileri, güvenlik, hukuk işleri, personel işleri, kredi ve tahsilatı da kapsayan muhasebe ve mali işler servislerin vb. giderlerinin takip edildiği hesaptır.” Tanıma buradan da ulaşabilirsiniz.
Gördüğünüz gibi genel merkez harcamalarının yoğunlukta olduğu bir hesap. Yani ne kadar az, biz hissedarlar için o kadar iyi. Eğer fazla olursa paramız bizim cebimizdense başka yerlere gidiyor demektir. Şahsen ben paramın başkasının cebine gitmesini istemem yani:)
Genel yönetim gideri/faaliyet kârı oranıda genel yönetim giderlerinin faaliyet kârının ne kadarına denk geldiğini gösteriyor. Yüzdesel bir oran bulacağız. Ne kadar az olursa bizim için iyi olacak.
Bunu 2016, 2015, 2014 şeklinde karşılaştırabileceğiniz gibi sektörel olarak da karşılaştırabilirsiniz.
Her zamanki gibi bu oranın tek başına yatırım yapılması için yeterli olmadığını baştan söyleyelim. Bu size sadece genel merkez ne kadar para harcıyor, rakiplerine göre oran olarak nerede onu söylüyor.
Mesela bunu öğrendikten sonra şöyle diyebilirim genel kurulda: “Kardeşim A şirketinde bu oran %3 iken sizde %10. Benim paramı nereye harcıyorsunuz? Niye maliyet düşürmek içi bir şey yapmıyorsunuz?” ya da “Giderleriniz neden bu kadar yüksek?”
Mesela kârı düşen bir şirketin CEO’sundan da buralara saldırmasını beklerim. Her türlü gideri düşman olarak görmeli ve ona göre önlemini almalıdır. Başkalarına giden musluğu kesmelidir.
Maliyet düşürmek neden önemlidir? Şöyle açıklayayım: bir şirket satışlarını 100 TL arttırdığında kâr marjı %20 ise 20 TL kâr eder. Fakat 100 TL gider azalttığında direkt olarak kârı 100 TL artırır. İlişki bire birdir.
Çimento Sektörü Genel Yönetim Gideri/Faaliyet Kârı Oranı Karşılaştırması
Malum çimento sektöründe şu an bir kâr düşüşü var. Cirolar artsa da maliyetlerdeki artış yüzünden çoğu şirketin net kârı düşüş eğiliminde. Aslında genel yönetim giderleri her zaman çok önemli olsada maalesef işler iyi giderken kimsenin dikkatini çekmiyor. Kimseye ben de dahilim:) Ama ne zaman ki işler zora giriyor o zaman millet “yandım Allah” diyerek nereden ne kazanırım diye bakıyorlar. O zaman da çok geç olabiliyor. Hadi gelin öncelikle herkes gibi kârı ve kârlılığı düşen çimento sektöründeki genel yönetim giderlerine 2015/6, 2016/6, 2017/6 olarak bakalım CEO’ları ne yapmış.
Görüldüğü gibi ADANA, ASLAN, GOLTS ve BOLUC genel yönetim giderlerini düşürmüş. GOLTS ve OYAK Çimentoları giderlere saldırmış diyebiliriz. AFYON giderleri artmış ama miktar olarak küçük kalmış.
Şimdi de 2017 altı aylığı faaliyet kârına oranlayalım. Bakalım neler çıkacak.
Görüldüğü gibi tabloda çok ilginç bilgiler çıktı. Bence Çimento sektörü maliyet kontrolünde çok iyi değil:)
Genel yönetim giderinde rekor 54 milyon TL ile CMENT. Acaba neden bu kadar yüksek genel yönetim giderleri var. Onu normal seviyeye çekseler zaten kâra geçecekler. Ama ben bilmem CEO bilir…
Bu oran, dünyada çok daha düşük. Şirketler bunu azaltmak için çok büyük maliyet kısma projeleri yapıyorlar. Hissedarlar da bunu çok yakından takip ediyorlar. Genel yönetim giderine harcanan her para hissedarların cebinden çıkmış varsayılıyor. Bu yüzden de şirketlerin bunu arttırması değil azaltması bekleniyor.
En düşük genel yönetim gideri oranı ise BOLUC’da.
Bunu firmanın değerini hesaplarken bir araç olarak kullanabilirsiniz. Ama tek araç değil tabii.
BIMAS Genel Yönetim Gideri/Faaliyet Kârı Oranı
Bunu aslında yapmayacaktım ama merak ettim. BIMAS yabancıların “discount market” dedikleri, indirimli ve genellikle kendi markalı ürünlerini satan bir firma. Zaten BIM’e gitmeyen çok az insan vardır diye düşünüyorum. Bakalım bu şirketin genel yönetim gideri / faaliyet kârı oranı ne alemde.
BIMAS’a bakmışken diğer market zincirleri ile de bir karşılaştırma yapalım.
En düşük oran BIMAS’ta çıktı. Maliyet avantajının bir kısmı da buradan kaynaklanıyor zaten. Zararda olanları geride bırakırsak aralarındaki maliyet farkını ve işletim şekillerini daha rahat görebilirsiniz.
Toparlarsam
Şirketler maliyetlerini kısmak ve rakiplerine karşı avantaj elde etmek için genel yönetim giderlerini kontrol altına almak zorundalar. Bu kaleme harcanan her bir kuruşun hissedarlarından cebinden çıktığını unutmayalım. Yani yapılan her israf, şirket uçağı, mercedesler, yenilen aşırı pahalı yemekler, hep benim cebimden çıkıyor.
Ben bu formülü uygularken altı 2017/6 verilerini İş Yatırım’ın internet sitesinden aldım. Siz bunu yıllık olarak da yapabilirsiniz.
Fakat verilerden de gördüğünüz gibi karşılaştırmayı sektörler arasında yapmak daha sağlıklı oluyor. Çünkü giderleri benzer. Çimento-Market zinciri karşılaştırması doğru sonuç vermez.
Siz de ortak olacağınız şirketin genel yönetim gideri/faaliyet kârı oranını inceleyebilir, rakipleri ile karşılaştırabilirsiniz. Sonrası CEO’yu terletmeye kalıyor.
Saygılar.
İlk Yorumu Siz Yapın