Özsermaye Kârlılık Oranı Nedir? Ne İşe yarar?

Herkese selamlar! Warren Buffett’ın en çok vurguladığı finansal rasyonlardan bir tanesi özsermaye kârlılık oranı. Bunun artmasının-azalmasının yönetim performansı ölçmede en iyi yol olduğunu söylüyor. Kısacası hisse senedi sahibi ve ortak olarak benim sermayemin ve dağıtılmayan kârların nasıl değerlendirildiğini gösteriyor.

Bu oranı kullanmak istedim ama özsermaye kârlılık oranı bir türlü oturmadı kafamda. Ben de işe temelinden başlayayım dedim. Bu hafta sonu özsermaye kârlılık oranını inceleyeceğim.

Aynı zamanda da hayat devam ediyor. Katılınacak bir düğün ve bir cenaze var. Aynı günde bir mutluluk bir hüzün.

Bir baş sağlığı bir de mutluluklar dileyerek yazıya başlıyorum …

Özsermaye kârlılık oranı nedir?

Özsermaye Nedir?

Özsermaye kârlılık oranını öğrenmeden önce özsermayenin ne olduğunu bilmek gerekiyor.

Özsermaye; dağıtılmayan kârlardan ve şirket ortaklarının koyduğu sermayenin toplamından oluşuyor. Bir başka değişle bilançoda varlıklar- yabancı kaynaklar= Özsermaye diyoruz.

Özsermaye Kârlılık Oranı Nedir (ROE)?

Özsermaye Kârlılık oranı= Net kâr/Özsermaye

Örnek 1: ABC şirketinin 2016 yılı net kârı 300 TL. Özsermayesi ise 1.000 TL. Böylece özsermaye kârlılık oranı 300/1.000= %30 diyoruz.

Örnek 2: SODA’nın 2016 yılı net kârı 576 milyon TL. Aynı dönemde özsermayesi ise 2.599 milyon TL’dir. Özsermaye kârlılık oranı ise 576/2599= %22,15 deriz yani SODA şirketi hissedarlarına dağıtmayıp bünyesinde tuttuğu her bir TL’lik parasına karşılık 0,22 TL para kazanmıştır. Seneye SODA bunu düşürürse %10’a o zaman ben de sorarım kardeşim sen niye böyle yaptın diye. Ama %25’e yükseltirse paramı daha iyi yönetmiş demektir sayın genel müdür.

Burada dikkatimi çeken dikkatimi çeken bir iki ayrıntı verip öneride bulunacağım…

  • Net kârı yıllık olarak almak gerekiyor. İleri doğru alırsanız net kârı tahmin etmeniz gerekir, eğer sektörlerin diğer oyuncularıyla karşılaştırmak isterseniz geriye doğru dört çeyrek alabilirsiniz.
  • İki şekilde kullanılabilir. İlk olarak şirketin yönetiminin mesela 2016 yılı ile 2015 yılı arasındaki yönetim performansını karşılaştırmada kullanabilirsiniz. 2015 yılında %20 ROE ile çalışırsa sizin paranızı daha kötü yönetmiş demektir genel müdür. O zaman gel kardeşim sen ne yaptın 2016’da uyudun mu diyebilirsiniz. Genel kurulda bu konuda soru sorabilirsiniz.  İkinci olarak da iki şirketi karşılaştırmada kullanılabilir. İki firma var , bunlar aynı sektörde; birinin ROE’si %30 diğerinin ROE’si %15 ise ilk şirket hissedarlarının parasını iki kat daha iyi kullanıyor demektir.
  • İş Yatırımın internet sitesine gittiğinizde analiz sekmesinden istediğiniz şirketi seçip ara tuşuna basarsanız sol altta gerekli özkaynak ve net kâr bilgilerine ulaşabilirsiniz.
  • Ya da www.investing.com‘dan bu oranları görebilirsiniz. Üstte arama yerine hissenin kodunu yazıp hissenin sayfasına girin. Sonra finansallar sekmesini bulun. Finansallar sekmesinin içinde oranlar bölümü var. Oraya girdiğinizde son 12 aylık ve 5 yıllık ortalama özsermaye kârlılık oranını görebilirsiniz.
  • Reuters’te de bu bilgiler var beş yıllık ortalamaları ile birlikte.  Başka yol bilen varsa lütfen yorumlara yazsın.
  • Yüksek borcu olan, abuk subuk yönetilen şirketlerde her oran gibi bu da anlamsızdır.

Yiğit Kısa Kes Ne İşe Yarar Bu Özsermaye Kârlılık Oranı yani ROE?

Uzun vadeli yatırıma uygun olan şirketler büyük oranda yüksek özsermaye kârlılığı olan ve bunu istikrarlı olarak sürdürebilen şirketlerdir! Yüksek ROE’sini istikrarlı bir şekilde sürdüren hatta arttırabilen şirketler hissedarlarına büyük geri dönüşler sağlarlar.

Bu getirinin enflasyonun ve hatta mevduat faizinin üzerinde olması beklenir ki girdiğim riske değsin ve para kazanabileyim. Yoksa uzun vadeli ROE ortalaması %5 olan şirkette beklesem de büyük ihtimalle pek bir şey değişmeyecektir.  Sonuçta zaman sadece armutları olgunlaştırır.

Daha sonra değineceğim ama hissedar olarak da bunu temettü politikasını belirlerken kullanabiliriz. Mesela şirket eğer enflasyon %10 ise ve şirket %20 ROE ile çalışıyorsa benim paramı enflasyonun iki katı ile değerlendiriyor demektir. Temettü vermeyip yatırım yapabilir. Ama %5 ROE ile çalışıyorsa o zaman temettü versin derim. En azından kârı mevduata koyar daha fazla kazanırım. Tabii CEO’yu kovup yenisini getirmek de bir seçenek:)

Toparlarsam

Sonunda kafamda Özsermaye karlılık oranını yerleştirebildim. Bundan sonra şirketleri değerlendirirken alet çantama bunu da eklemiş bulunuyorum.

Siz bu oranı kullanıyor muydunuz? Lütfen ekleyeceğiniz bir şey varsa yukarıdakiler yazmayı unutmayın. İyi hafta sonları dilerim.

Saygılar.

45 Yorum

  1. Mert demiş ki:

    Yiğit Bey,
    özsermaye = varlıklar – yabancı kaynaklar
    Olarak düzeltme gerekli. Yazıları yakıp ediyorum 🙂
    Syg.

    Ağustos 19, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Mert Bey:),

      Hemen düzeltiyorum. Çok teşekkür ederim.

      Saygılar.

      Ağustos 19, 2017
  2. İsa demiş ki:

    Ben bu orana özellikle dikkat ediyorum bence %15 minimum değer olmalı o da temettü ile birlikte.Yigit bey 2016 Aralık’ta başlarken 0 lira ile mı başladınız yoksa belli bir miktar ile mı.tesekkurler

    Ağustos 19, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın İsa Bey,

      Min. %15’i not ettim. Teşekkür ederim.

      Blogu Aralık ayında açtım, o zamanlar yaklaşık beş altı bin TL bir sermayem vardı. Sonra maaştan artanlar bonuslar, değer kazançları derken bu hale geldi portföy. Şubat 22’de portföyü değiştirdim ve temettü odaklı yatırıma başladım. Bu son getiriler Şubat 22’den itibaren oan oranlar.

      Bu tarihten sonra yıllık olarak getirleri daha sağlıklı hesaplayacağım aynı bir fon gibi. Çünkü sağlıklı kayıt tutuyor olacağım.

      Saygılar.

      Ağustos 19, 2017
    • TURGUT demiş ki:

      Bu oran Yıllık Mevduat faizinin reel getirisinden (enflasyondan arındırılmış)Fazla olmalı..

      Ağustos 19, 2017
  3. İsa demiş ki:

    İlginiz için teşekkür ederim sorma sebebim benzer kazanıyoruz başarı oranımı değerlendirirken sizi ölçüt alıyorum?. Şu durumda açık ara öndesiniz .ilgi ile takip ediyorum sizi teşekkürler.

    Ağustos 19, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın İsa Bey,

      Beni ölçüt almayın enflasyon ve endeksi ölçüt alın 🙂 Ben yanılırım onlar yanılmaz 🙂

      Saygılar.

      Ağustos 19, 2017
  4. Hüseyin Şahin demiş ki:

    SODA’nın 2016 yılı net kârı 576 milyon TL. Aynı dönemde özsermayesi ise 2 599 milyon TL’dir. Özsermaye kârlılık oranı ise 576/2599= %22,15 deriz .
    Sayın Yiğit bey,burada özsermayenin içine 2016 yılının kârı eklenerek mi? hesaplanmaktadır.

    Ağustos 19, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Hüseyin Bey,

      Sayın Haykırış yorumunda sorunuzun cevabını vermiş. Burada 2016 özvarlık kârlılığını hesaplarken 2016 net kârı/2015 sonu özsermaye tutarı yapmamız lazımmış.

      Linkteki makaleyi okuyup pekiştirebilirsiniz. Ben de bakacağım bu akşam 🙂 Kendiniz hesaplamak istemezseniz de hem google finance’de hem reuters’te gerekli ROE hesaplamaları ve 5 yıllık ortalamalar bulunuyor.

      İyi akşamlar. Saygılar.

      Ağustos 19, 2017
  5. HAYKIRIS demiş ki:

    Merhaba yiğit bey güzel bir konuya değinmişsin fakat bir şey eklemem gerekiyor.
    Yaşar Erdinç hoca bir yazısında şöyle diyor.

    Özvarlığı artıran en önemli kalem Kâr’dır. Kâr nedeniyle özvarlıklarımız yüzde kaç artmıştır? Yani 2008 için özvarlık karlılığı verisini hesaplarken, net kârı 2007’nin özvarlık rakamına bölmen lazım. Böylece 2007 sonundan 2008 sonuna kadar olan bir yılda özvarlıkların gerçekten kâr nedeniyle yüzde kaç artmış olduğunu bulursun. Unutmaman gereken bir şey var. Piyasalar beklentileri satın alır. Yani hiç kimse şu anki Net Kârı Özvarlığa bölerek hiseye yatırım yapmaz. Gelecekte elde edeceğini düşündüğü Kârı şu anki Özvarlık rakamına böler ve eğer şu anki özvarlıklar örneğin banka faizlerinden daha fazla artacaksa o hisseye yatırım yapar. Bu yüzden bir firmanın gerçek özvarlık kârlılığı rakamını hesaplarken bu yılın Net Kâr rakamını önceki yılın Özvarlığına bölmelisin.”
    Bu konu da”Yaşar Erdinç hocanın Hüsmen Dayı Yatırımcılığı Öğretiyor” yazı serisini okumanızı tavsiye ederim.
    https://www.bilgeyatirimci.com/2012/05/27/husmen-dayi-yatirimciligi-ogretiyor-1/

    Ağustos 19, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Haykırış,

      Katkınız için çok teşekkür ederim. Bütün yazıları okuyacağım bu konuyla ilgili ve gerekli düzenlemeleri yapacağım. Katkılarınız için çok teşekkür ederim.

      Ben özvarlık kârlılığını daha çok şirketin yönetimi paramı nasıl yönetmiş, performansı nasıl olmuş onu görmek için kullanırım diye düşünmüştüm. Tabii ki bahsettiğiniz gibi geçmiş verilere bakarak karar alınmaz ama sanki 10 yıl boyunca düzenli özsermaye kârlılık oranı yakalamış bir firma bize bir fikir verebilir gibi geliyor.

      O zaman anladığım kadarıyla 2016 özsermaye kârlılık oranını hesaplarken 2016 net kârını 2015 özsermayesine böleceğim. Çok teşekkür ederim.

      Saygılar:)

      Ağustos 19, 2017
    • Ermangg demiş ki:

      Merhaba

      Yaşar Hocamızın yazılarından ayrıca yararlanıyoruz. Yiğit Bey ve size de teşekkür ederim, faydalı bir yazı olmuş. 🙂

      Ağustos 19, 2017
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Ermangg,

      Çok teşekkür ederim, ben de pekiştirmiş oldum. Yaşar Hoca’yı ben de sıkı takip etmeye başlayacağım bakalım.

      İyi geceler. Saygılar.

      Ağustos 19, 2017
  6. Kaan demiş ki:

    Merhabalar,

    Bu oran kabaca hisse ederi hesaplamada da kullanılıyor. Kabaca övk*10 = pd/dd gibi bakılabiliyor. Soda için 0.22 * 10 = 2.2 pddd gibi, hisseye ilk bakarken değeri için fikir veriyor, gelecek beklentisini kapsamıyor tabi ki.

    Ağustos 20, 2017
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Kaan Bey,

      Katkılarınız için çok teşekkür ederim.

      Saygılar.

      Ağustos 21, 2017
  7. İlker demiş ki:

    Yiğit Bey,

    Elerinize sağlık. Özsermaye karlılık oranını hesaplarken bilançoda yazan Özkaynaklar rakamını mı yoksa Ana Ortaklığa Ait Özkaynak rakamını mı dikkate alıyorsunuz? Aynı şekilde kar için de bir dönem karı var bir de Ana Ortaklık Payları var. İnternette bu konuyla ilgili bir kaç yazı gördüm ve küçük yatırımcıların doğru rakamı seçmesi gerektiğine dair uyarılar vardı, ancak kafa karıştırıcıydı. Excel’de yaptığım hesaplarda bir türlü internette bulduğum önceden hesaplanmış ROE verilerini tutturamadım, hep %1-2 farklı çıkıyor.

    Aşağıda ki siteyle karşılaştınız mı bilmiyorum ama epey yararlı bilgiler mevcut, ek kaynak olarak durabilir bir kenarda. Örnek olarak ASELS sayfasını veriyorum.

    http://financials.morningstar.com/ratios/r.html?t=ASELS&region=tur&culture=en-US

    Temmuz 6, 2018
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın İlker Bey,

      Zor bir yerden sormuşsunuz:) Müsait bir zamanda bakıp cevap vereyim.

      Kolay gelsin, iyi haftasonları.

      Temmuz 7, 2018
    • İlker demiş ki:

      Size de iyi hafta sonları Yiğit Bey. 🙂 Tavsiye ettiğiniz kitaplardan ikisini aldım, diğer ikisi de yolda. Tekrardan teşekkürler.

      Temmuz 7, 2018
  8. Abdullah demiş ki:

    Google finance da öz sermaye karlılığı oranını bulamadım.

    Ağustos 29, 2019
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Abdullah Bey,

      Investing.com’u da kullanabilirsiniz. Orada da beş yıllık ortalamalar var.

      Saygılar.

      Ağustos 31, 2019
  9. Misafir demiş ki:

    Öz sermaye karlılığı nasıl hesaplanıyor kurcalıyorum ancak dorpu rakamları bulamadım. şirketlerin net karı / öz sermayes yapınca 0,1 li rakamlar çıkmakta bu oranın % 10 – 15 – 20 türevleri çıkması için net karı öz sermayenin üzerine çıkarmak gerkeiyor ki buda saçma bir hesap oluyor mümkün değil yani.

    birde şirketlerin öz sermayesi, Net karı gibi rakamlara nereden bakabiliyoruz?
    bulduklarım genlede eski dönemler oluyor.

    Ekim 10, 2019
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Misafir,

      0,10 çıkması normal. Siz onu %10 olarak düşünün. 0,30 çıksa mesela %30 olur.

      Bunları sizin hesaplamanıza da gerek yok. Aracı kurum kullanıyorsanız onların programlarında var. Ya da investing.com gibi sitelerde de var ücretiz olarak.

      https://www.investing.com/equities/eregli-demir-celik-ratios

      Return on equity diye geçer.

      Saygılar.

      Ekim 15, 2019
  10. Umut Sen demiş ki:

    Yiğit Bey selam. Başucu kitaplığı gibi açıp açıp okuyorum aklıma takılan konularda bloğunuzu.

    “Özsermaye kârlılık oranı ise 576/2599= %22,15 deriz yani SODA şirketi hissedarlarının her bir TL’lik parasına karşılık 0,22 TL para kazanmıştır”

    Biz hissesini alırken özsermayesini almıyoruz ki şirketin. Bu 1 TL ye 0.22TL konusu tam olarak bu şekilde değil gibi geldi bana…

    Kasım 22, 2019
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Sayın Umut Bey,

      Yazıyı çok uzun süre önce yazmışım, haklısınız, biraz daha modifiye edilmesi gerekiyor.

      Şöyle düzeltelim: “Özsermaye kârlılık oranı ise 576/2599= %22,15 deriz yani SODA şirketi hissedarlarına dağıtmayıp bünyede tuttuğu her bir TL’lik kâra karşılık 0,22 TL para kazanmıştır”

      Dikkatiniz ve katkınız için çok teşekkür ederim.

      Saygılar.

      Kasım 22, 2019
  11. şahin demiş ki:

    Bu sene yeni bir şirket kurmak fikri aklımızda var öz sermaye ile ilgili kafamda bazı soru işaretleri oluştu.. verdiğiniz bilgiler için teşekkürler

    Ocak 8, 2020
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Yardımcı olduysam ne mutlu Şahin Bey. Özsermaye kârlılık oranı çok önemli.

      Saygılar.

      Haziran 22, 2020
  12. Ensari demiş ki:

    Elinize saglik mukemmel bunlari kaynak vererek kullanabilirmiyim sevgiler

    Haziran 21, 2020
    Yanıtla
    • Lattedenborsaya demiş ki:

      Selamlar Ensari Bey,

      Tabii ki kaynak vererek kullanabilirsiniz.

      Saygılar.

      Haziran 22, 2020

Borç/Özsermaye Oranı Nedir? Ne İşe Yarar? – Latteden Borsaya için bir cevap yazınCevabı iptal et

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.